26 มิถุนายน : กิจกรรมที่หล่นหายไปจากบันทึกและผญาที่ไม่มีโอกาสประกาศตนต่อเวทีสาธารณะ


ผู้ได๋เสพมีความผิด คิดอันได๋ ให้หมองไหม้ ภัยร้ายให้มากมี

จะว่าไปแล้ว  ระยะหลังดูเหมือนว่าบันทึกของผมจะออกทะเลไปมากโข   นั่นหมายถึงว่า  ผมไม่ค่อยได้ทำหน้าที่  คนเล่าเรื่อง  อันเกี่ยวเนื่องกับกิจกรรมของนิสิตและมหาวิทยาลัยอย่างที่ควรจะเป็นเท่าใดนัก  เพราะที่จริงแล้วเจตนาแรกเริ่มของการเป็นชาวบล็อก   ผมเองก็ตั้งใจแรงกล้าว่าจะบอกกล่าวเล่าแจ้งวิถีกิจกรรมของชาวมหาวิทยาลัยฯ ไปสู่สาธารณชนให้เต็มที่

  

ถึงวันนี้,  พบว่ามีกิจกรรมหลายกิจกรรมที่ผ่านเลยไปโดยที่ผมไม่ได้หยิบยกมาเขียนบันทึก  บางเรื่องมีนิสิตหลายท่านฝากไว้เพื่อให้ผมนำมาตัดแต่งลงใน บันทึก  แต่จนแล้วจนรอด   ผมก็ออกทะเลอยู่ร่ำไป ..

 

    

(๑)

   

26  มิถุนายนที่ผ่านมา,  เป็นอีกกิจกรรมที่หล่นหายไปจากบันทึกผมอย่างน่าเจ็บใจ   กล่าวคือ  ในวันดังกล่าวเป็นกิจกรรมที่ทางจังหวัดได้จัดขึ้นเพื่อประกาศเจตนารมณ์ในการต่อต้านยาเสพติด  ซึ่งภาคส่วนราชการต่าง ๆ  ต้องขับเคลื่อนมวลชนเข้าสู่กระบวนการนั้นเพื่อให้เกิด ภาพ  ตามนโยบายของบ้านเมือง

   

แต่สำหรับ เรา  ซึ่งหมายถึงมหาวิทยาลัยมหาสารคาม  กลับไม่ใช่แค่การนำมวลชนเข้าไปร่วม สร้างภาพให้เกิดภาพ  ตามเจตนารมณ์เท่านั้น  แต่ยังรับบทหนักด้วยการนำกิจกรรมจำนวนมากเข้าไปเป็นส่วนหนึ่งของการจัดงานในวันนั้น  ขณะที่สถาบันการศึกษาอื่น ๆ  รับบทบาทนำมวลชนเข้ามาสถานเดียว !

   

ขอย้ำว่า รับบทหนัก  เพราะนอกจากต้องขนนิสิตเข้าร่วมจำนวนมากแล้ว  ยังต้องเข็นกิจกรรมหลายหลากขึ้นเวทีกลางสร้างบรรยากาศให้คึกคักอยู่ตลอดเวลา  อาทิ  วงดนตรี,  การแสดงศิลปะร่วมสมัย,  การเต้นโชว์ลีลาศ,  ฯลฯ  ...

   

  (๒)   

กิจกรรมที่นำไปเป็นส่วนหนึ่งของงานวันนั้น    ได้รับความนิยมชมชอบจากผู้ชมหลากวัยเป็นอย่างดี  แต่เป็นที่น่าเสียดายว่า   กิจกรรมการ อ่าน ผญา ต่อต้านยาเสพติด  ที่ผมนำเสนอต่อที่ประชุมจังหวัดกลับไม่มีโอกาสได้วาดลวดลายบนเวที   เพียงเพราะโดนพายุฝนกระหน่ำซัดจนต้องรวบรัดปิดงานไปอย่างรีบเร่ง     

ครั้งนั้น,  ผมเป็นคนเสนอต่อที่ประชุมเองว่า   ควรให้นิสิตนักศึกษา  หรือแม้แต่นักเรียนได้แสดงความรู้สึกที่มีต่อการต่อต้านยาเสพติดในหลากรูปแบบ  ซึ่งขึ้นอยู่กับว่าใครจะถนัดและสันทัดรูปแบบใด  เพราะสิ่งเหล่านี้คือ พลังทางปัญญา   ที่ควรค่าต่อการเปิด  เวทีทางความคิด  ให้พวกเขาได้แสดงออกซึ่งความสามารถ  และไม่ควรติดยึดอยู่แค่กิจกรรมเดินรณรงค์ที่มุ่งให้เกิดภาพในแง่มวลชนเพียงอย่างเดียวจนกลายมาเป็นบทเรียนสำเร็จรูปที่ถูกผลิตซ้ำจนกรอบเกรียม ! 

  

   

 (๓)    

 

ผมได้ร้องขอให้น้องนิสิตท่านหนึ่งได้ช่วยแต่งผญาต่อต้านยาเสพติดให้สักบท   ซึ่งเขาก็เป็นหนึ่งในแกนนำของชาว TO  BE  NUMBER  ONE  รวมถึงกลุ่มเพื่อนเตือนเพื่อน   พร้อมทั้งเชิญเขาเป็นผู้อ่านบนเวทีในวันที่  26  มิถุนายนที่ผ่านมา    แต่ก็เป็นที่น่าเสียดาย ผญา  ที่ว่านั้นไม่มีโอกาสได้ประกาศตนต่อสาธารณชนดังใจคิด     ผมจึงได้แต่รับปากว่าจะนำถ้อยคำเหล่านั้นมานำเสนอไว้ในบันทึกของผม

   

ลองอ่านดูนะครับ ,  อย่างน้อยก็ช่วยกันส่งเสริมภาษาถิ่น  ดีกว่าปล่อยให้ถูกกลืนกลายหายไปจากสังคมใหม่อย่างน่าใจหาย  

   

ซาวหกมื้อ  เมถุนเป็นเดือนกล่าว       

           

ซาวห้าร้อย  วัสสาคล้อย  ห้าสิบปี

 

หากเป็นดิถีมื้อ  วันคืนกาลพระฤกษ์    

          

ไผสิหยิบจับต้อง  ของสร้าง  กะว่าดี

 

เฮากะมีงานเค้า  เนานาน ตามเฮียกซือ  

        

ซุ่มลูกหลานเหลนลื้อ   มาโฮมตุ้ม   ซุ่มกัน

 

รวมพลคนสารคามตามเชื้อชั้น  มาร่วมกันในวันนี้

 

ถวายเป็นราชพลี  นวจักรีเจ้า  เนาสร้างทางประสงค์

 

รณรงค์ต่อต้าน  ปฏิญาณตามคำอู้

 

ผู้ได๋เสพมีความผิด  คิดอันได๋   ให้หมองไหม้  ภัยร้ายให้มากมี

 

ชีวีอย่าสุขล่น   หมู่คนอย่าสบโชค

 

วิปโยคให้มาพาล   หลีกหนีอย่ามีพ้น

 

คนผลิตว่านั้น  คือสิ่ง   ดอกสำคัญ

 

ให้ประจันความชั่วร้าย  หมายค่า  อย่าประสงค์

 

คงแต่ความทุกข์ฮ้าย  มีภัย  ใจบ่ซื่น

 

หมู่คนในพื้น  แผ่นอาสน์พสุธา

 

จงครหาเว้า   เซ้าจาคำเฮียก

 

เวียกอันได๋  อย่าได้มี   มากลั้ว

 

ตัวเยาวชนน้อง   อย่าได้มัวนำชู้   ซูคอไปนำเอี่ยน

 

ให้เจ้างอเวียนเกี้ยว   เที่ยวโค้งต่างมา

 

อย่าได้เป็นผู้เสพ   ผูเฮ็ด  ผู้ขายเด้อ

 

มวลหมู่เธอ  ทั้งหลาย  จงจำดอกเอาไว้

 

เธอกะสิได้   เจอเกล้าเหล่าความสุข

 

มวลทุกข์   มวลโรคา   กะบ่มีมาต้อง

 

เทวดาสิแซ่ซ้อง   ป่าวประกาศ  ดอกสรรเสริญ

 

สิ่งเผชิญพลาญภัย   อย่าได้มีเหนือเกล้า

 

ขอให้ซุ้มสูเจ้า  ต้องไชย  ประสบโชค

 

ได้ประโยชน์ถ้วนสี่   มีแก่มวลหมู่เจ้า  เซาเถิดทุกประการ

  

                                                            (สหายปรีดา :  เขียนคำ)

  

เป็นจังได๋  (อุ้ย !  ขอโทษครับ..)  เป็นอย่างไรบ้างครับ  .. อย่างน้อยก็น่าจะยืนยันได้ว่าผญาที่แต่งขึ้นนี้เป็นพลังทางความคิดและเจตนารมณ์อันดีงามของคนหนุ่มคนสาวที่มีต่อสังคมอยู่บ้างกระมัง

(๔)   

วันภาษาไทยแห่งชาติเพิ่งผ่านพ้นไปไม่กี่วัน ..  เรื่องภาษาถิ่นก็ดูจะถูกเปรยซ้ำแล้วในทำนองว่าขาดการใส่ใจและขาดการให้ความสำคัญ  ทั้ง ๆ ที่เป็นเอกลักษณ์ทางภาษาที่ประกอบขึ้นเป็นความเข้มแข็งในทางวัฒนธรรมของชาติ   และผมก็รู้สึกคล้อยไปกับข้อสังเกตนั้นเหมือนกัน !

 

หมายเลขบันทึก: 115781เขียนเมื่อ 31 กรกฎาคม 2007 08:11 น. ()แก้ไขเมื่อ 17 มิถุนายน 2012 06:44 น. ()สัญญาอนุญาต: จำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (12)
สวัสดีครับ
คุณพี่ แผ่นดิน

"พลังปัญญา" ต่อต้านยาเสพติด นั้น.. มีค่า และงดงามมากครับ

ขอบพระคุณนะครับ ที่ ท่าน ได้เข้ามาเยี่ยมใน
http://gotoknow.org/blog/Outsides/115778
และได้ เรียกขวัญให้ กระผม

ขอบคุณมากครับ

สวัสดีค่ะน้องชาย  แผ่นดิน

  • เป็นกิจกรรมที่ดีมากเลยค่ะ..ได้ชมภาพด้วย
  • รู้สึกถึงความจริงจังของกิจกรรมที่มีความหมายและเป็นประโยชน์อย่างมาก  ที่จะซึมซับอยู่ในสายเลือดของนักศึกษานะคะ

ขอบคุณค่ะ

มหาวิทยาลัยมหาสารคามนามลือเลื่อง

ดังในเรื่องการศึกษาน่าสรรเสริญ

หนูใกล้จบม.6อยากเหลือเกิน

จะหกเหิรจากสุพรรณสู่แดนไกล

กิจกรรมที่ดีมีสาระ

นักศึกษาอุตสาหะดูสดใส

หนูคนนี้ขอเป็นกำลังใจ

ให้ทุกคนทำต่อไปในสิ่งดี

               ว้าว....ที่มหาวิทยาลัยมหาสารคามมีกิจกรรมดีๆมากมายเลยนะค่ะ....หนูมีพี่คนหนึ่งเรียนที่มหาวิทยาลัยมหาสารคามด้วยแหละเจ้าค่ะ.....คณะเภสัช อะค่ะ คิคิ....

              เป็นกำลังใจให้เจ้าค่ะ-----------> น้องจิ ^_^

สวัสดีค่ะ

  ผญาต่อต้านยาเสพติด งดงามค่ะ อ่านแล้ว ได้ทั้งสาระและความงามของภาษาค่ะ

ผะหยา หรือ ผญา เป็นคำภาษาอีสานมาจากคำว่า ปรัชญา ใช่ไหมคะ

คือรูปภาพของวัฒนธรรม

สวัสดีครับPแผ่นดิน

มาขออนุญาตินำข้อความบางตอนไปรวมครับ ขอบคุณมากครับ  http://gotoknow.org/blog/mrschuai/113523#

  • สวัสดีครับพี่แผ่นดิน

ถ่าเจ้าได้ซุมเย็นเป็นเม็ดฝน
ให้เจ้าสู้เจ้าซนเพื่อซาวนา
แมนเจ้าได้อยู่เทิงฟ้า
กะย้อนซาวนา อุ้มซู

           .. ผญา   สายลม ..

ขอบคุณครับ

  • สวัสดีครับ คุณนิรันดร์
    P
  • ขอให้ฟ้าหลังฝนเต็มไปด้วยความงดงาม
  • และขอให้ประสบความสำเร็จในทุกย่างก้าวนะครับ
  • ผมเองก็เคยประสบอุบัติเหตุรถบัสที่นั่งมาชนท้ายกับรถบรรทุก
  • ถึงตอนนี้,  อาการปวดหลังก็ยังไม่หายสนิท
  • อย่าลืมตรวจร่างกายให้ละเอียดนะครับ
  • สวัสดีครับ  ครูอ้อย
    P
  • กิจกรรมทุกอย่างพัฒนานิสิตได้เป็นอย่างดี
  • และบ่อยครั้งงานของจังหวัดก็เป็นอีกเวทีที่เปิดโอกาสให้เราได้นำนิสิตออกไปแสดงความสามารถ หรือแม้แต่การช่วยเหลือสังคม
  • แต่บางที, เร่งด่วนจนเกินไป  เราก็ค่อนข้างเหนื่อย ..
  • สวัสดีครับ หนูจิ
    P
  • พี่สาวที่เรียนคณะเภสัชศาสตร์  ต้องถือว่าเรียนเก่งมากเลยทีเดียว  เพราะคณะนี้   คะแนนค่อนข้างสูง
  • และปีหนึ่ง ๆ  ก็รับเพียงไม่กี่คน
  • ขอปรบมือให้ทั้งน้องทั้งพี่
  • ...   เก่งมากครับ

สวัสดีครับ พี่ศศินันท์

P

ว่าด้วยความหมายของคำว่า "ผญา"  นั้น  ผมไม่แน่ใจนัก  เอาไว้ผมค้นคว้าเพิ่มเติมชัดเจนแล้ว  จะกลับมาบอกกล่าวเล่าความอีกรอบนะครับ

แต่ที่แน่ชัดก็คือ ผญา ถือเป็นมรดกทางวัฒนธรรมของชาวอีสาน  เป็นภูมิปัญญาที่สะท้อนภาพคติชนได้เป็นอย่างดี และถูกใช้ในโอกาสต่าง ๆ ทางสังคม  เช่น  เกี้ยวพาราสี,  สอนคน,  บันทึกเรื่องราว, ฯลฯ

ภาษาถิ่นเป็นเรื่องที่เราควรให้ความสำคัญนะครับ  เพราะสิ่งเหล่านี้คือตัวตนที่ชัดเจนของความเป็นชาติที่หลอมรวมจากความเป็นท้องถิ่น   และแต่ละท้องถิ่นก็มีตัวตนและคุณค่าเสมอกัน

ถึงแม้โลกวันนี้จะเป็นสังคมสองภาษาแต่ผมก็ภาคภูมิใจที่ประเทสไทยยังใช้ภาษาไทยเป็นภาษาราชการ ...และเรายังบอกรักกันด้วยภาษาของเราเอง

แต่บางทีผมก็อดน้อยใจไม่ได้ที่ภาษาอีสาน  ถูกมองออกไปในทางขำขัน...  และหมิ่นค่า ....

.........

ขอบคุณครับ

 

  • สวัสดีครับ 
    P
  • ผมพยายามจะตระเวนถ่ายรูปการถอนกล้า 
  • แต่ช่วงนี้ก็เริ่มเสร็จสิ้นกันหมดแล้ว
  • ปัญหาคือกล้องผมไม่สามารถถ่าย "ราก"  ของต้นกล้าได้โดยละเอียด
  • เลยไม่แน่ใจว่าคุณเม้งต้องการชัดในระดับไหน
  • ....
  • ขอบคุณนะครับที่นำบางส่วนในบันทึกนี้ไปรวบรวมไว้ในบันทึกอันทรงเกียรติของคุณเม้ง
  • เป็นเกียรติอย่างยิ่งครับ

 

  • น้องสายลม เอ้ย ...
    P
  • อ้ายซาย  แต่งผญา บ่ เป็นเลยน้องหล่า
  • ได้แต่ฟัง...ได้แต่อ่าน
  • กะไว้คือกันว่าสิหัดแต่จักมื้อ
  • แต่ที่เจ้าแต่งมา กะ ถือว่า  ม่วนหลาย ...
  • ที่สำคัญ คือ การบอกกล่าวว่า "ซาวนา"  เป็นคนสำคัญของประเทศชาติ
  • อ้ายปรบมือให้ดัง ๆ เด้อ น้องหล่า ...
  • ขอบใจหลาย ๆ เด้อ
พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท