ตามพระราชบัญญัติวิทยาลัยครู (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2527 กำหนดให้ออกพระราชกฤษฎีกาว่าด้วยการแบ่งส่วนราชการของวิทยาลัยครูเชียงใหม่ในพระราชกฤษฎีกาให้มี "ศูนย์วิจัยการบริการการศึกษา"
ปี พ.ศ. 2538 พระราชบัญญัติสถาบันราชภัฏ พ.ศ. 2538 และประกาศกระทรวงศึกษาธิการกำหนดให้มี "สำนักวิจัยและบริการวิชาการ" เป็นส่วนราชการของสถาบันราชภัฏเชียงใหม่
ปี พ.ศ. 2547 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวพรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมลงพระปรมาภิไทยในพระราชบัญญัติมหาวิทยาลัยราชภัฏ 2547 อันมีผลให้สถาบันราชภัฏเชียงใหม่เปลี่ยนเป็น "มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่" โดยลงประกาศในราชกิจจานุเบกษาเมื่อวันที่ 14 มิถุนายน 2547
ต่อมาได้มีการออกกฎกระทรวงการจัดตั้งส่วนราชการมหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่กระทรวงศึกษาธิการ เมื่อวันที่
1 มิถุึนายน 2548 ซึ่งประกอบด้วย 11 หน่วยงานส่งผลให้สำนักวิจัยและบริการวิชาการ เปลี่ยนสถานะเป็น "สถาบันวิจัยและพัฒนา" โดยมี รศ สนิท สัตโยภาส เป็นผู้อำนวยการคนที่ 7 จนถึงปัจจุบัน