ศัพท์เกี่ยวกับการประเมินผล
สวัดีค่ะ
มีคนถามเรื่องความหมายของคำศัพท์ที่ใช้ในการประเมินมา ไม่เชยหรอกค่ะ นานๆใช้ทีก็จะสับสนกันบ้าง ตัวดิฉันเองก็เคยใช้ผิดเพราะไม่ใส่ใจ พลาดอะไรไปเยอะนะคะ จากการไม่ใส่ใจใช้คำแปลผิดพลาดเนี่ย .....ย่อๆ ของศัพท์พวกนี้ก็มีดังนี้ค่ะ
ประสิทธิผล (Effectiveness) เป็นการเทียบผลผลิตกับเป้าหมายที่กำหนดไว้หากวิธีการดำเนินงานใดทำให้ผลการดำเนินงานเป็นไปตามเป้าหมายได้ ก็จัดว่าเป็นวิธีที่มีประสิทธิผล ประสิทธิผลต่างจาก ประสิทธิภาพ (Efficiency) คือประสิทธิภาพหมายถึง คำตอบที่ทำให้ทราบว่าการดำเนินงานนั้นได้ผลคุ้มค่ากับต้นทุนหรือไม่ และมีแนวทางที่ดีกว่า ที่จะทำให้บรรลุเป้าหมายที่กำหนดไว้หรือไม่เพียงใด อีกนัยหนึ่งประสิทธิภาพหมายถึง การพิจารณาผลผลิต ที่เป็นไปตามเป้าหมายแล้ว ว่าวิธีการผลิตใดเสียต้นทุนต่ำกว่าหรือประหยัดกว่า ก็เรียกว่ามีประสิทธิภาพมากกว่า ดังนั้น โครงการหรือแผนงานที่มีประสิทธิผล จึงอาจใช้ต้นทุนในการผลิตมากกว่าหรือน้อยกว่ากันก็ได้
ตัวอย่างในการวิเคราะห์ทางเศรษฐศาสตร์คลินิก ในการเลือกใช้ยาหรือวิธีการรักษาจะวิเคราะห์เป็นลำดับไปว่า ยาหรือวิธีรักษานั้นมีการให้ผลได้จริง (Efficacy) คือวิเคราะห์ว่าเฉพาะผลที่เกิดขึ้นจากยาหรือวิธีรักษานั้น ส่งผลดีต่อการรักษามากกว่าผลเสียต่อสุขภาพจริงหรือไม่ เมื่อมีผลใช้รักษาได้จริงสมควรนำมาใช้ ก็จะวิเคราะห์ต่อว่า ในสถานการณ์ที่แวดล้อมอยู่นั้น ยาหรือวิธีการรักษานั้นสามารถนำมาใช้ให้เกิดผลหรือมีประสิทธิผล (Effectiveness ) ได้มากน้อยเพียงใด เช่นคนไข้อายุเท่านี้ควรจะใช้ยมากเท่าไรจึงจะได้ผล เป็นต้น เมื่อตัวยาหรือวิธีการรักษานำมาใช้ให้เกิดผลได้จริงก็จะเปรียบเทียบต่อไปหรือเทียบไปพร้อมๆ กันว่า แล้วยาหรือวิธีการรักษาใดใช้ต้นทุนต่ำสุดและให้ผลได้ตรงตามเป้าหมายมากสุด ซึ่งก็คือการวิเคราะห์ ประสิทธิภาพ (Efficiency) นั่นเอง
ไม่รู้ว่าตรงใจใครที่ รร.เสนาธิการทหารอากาศ หรือเปล่า ช่วยแสดงความคิดเห็นกันหน่อยก็ดีนะคะ ดิฉันอาจจะพลาดอีกก็ได้ ขอบคุณค่ะ
ความเห็น (1)
Great!!! and clear.. I love it.