ศีล

ค่าของคนดีอยู่ที่มีศีล

ศีล 5

ศีลเป็นเบื้องต้นเป็นที่ตั้งเป็นมารดาผู้ให้กำเนิดคุณความดีทั้งหลายเป็นประมุขแห่งกุศลธรรมทั้งปวง  เป็นรากฐานที่จะรองรับคุณความดีไม่ให้ชีวิตตกต่ำปลอดภัยยิ่งกว่าหลักประกันใดๆ

ศีล  แปลว่า  ปกติ,ความปกติของมนุษย์,มิเตอร์วัดความเป็นมนุษย์และแยกคนออกจากสัตว์  ศีลห้ามาจากสามัญสำนึกของมนุษย์เพราะเมื่อเรารักตนเองปรารถนาความสุขความปลอดภัยให้กับตนเองคนอื่นย่อมมีเช่นกัน  ศีลห้ามีมาก่อนพุทธกาล  เกิดมาพร้อมกับมนุษย์เป็นสามัญสำนึกว่าอะไรควรทำอะไรควรเว้น  ศีลห้าแยกคนออกจากสัตว์  ส่วนศีลแปดเป็นการแยกมนุษย์เพื่อเป็นเทวดาโดยลดความฟุ้งซ่านและตัดเสบียงกาม

ทำไมต้องรักษาศีล ?การรักษาศีล 5 ยากหรือง่าย ? 

ที่เราต้องรักษาศีลเพราะ  ศีล 5 เกิดจากสามัญสำนึกของมนุษย์ที่มีมาก่อนพุทธกาล  เพราะมนุษย์รักตัวเอง,รักหมู่ญาติและเพื่อนพ้องของตนทำให้เกิดศีล 5 ขึ้นมา  ศีล 5 ทำให้แยกมนุษย์ออกจากสัตว์เดรัจฉาน

1.ไม่ฆ่าสัตว์  เพราะมนุษย์ทุกคนไม่อยากถูกทำร้าย  รวมไปถึงคนที่เรารักด้วย  แต่สัตว์หลายชนิดมีธรรมชาติคือการฆ่า  แต่มนุษย์ไม่ใช่  มนุษย์ต้องไม่ฆ่าเป็นปกติ  ผู้ที่ฆ่ามักได้รับการฆ่าตอบ  ชีวิตที่อยู่ก็หวาดระแวงหวาดกลัว  ถ้าเราแก้ปัญหาโดยการฆ่าปัญหาไม่มีวันจบสิ้น

2.ไม่ลักทรัพย์  เป็นการเคารพในข้าวของฯผู้อื่น  เพราะเราต่างก็รักของๆเรา  ไม่อยากให้ใครเอาของๆเราไป  แต่ธรรมชาติของสัตว์บางประเภทมีการแย่งกันเป็นปกติ  แม้แต่สัตว์เลี้ยงเวลาเราให้อาหารยังแย่งกัน  ศีลข้อนี้ทำให้แยกเราออกจากสัตว์

3.กาเม  หรือไม่ประพฤติผิดในกาม  เป็นการเคารพสิทธิในบุคคลอื่น (ลูกเมีย)  เพราะเรารักพ่อแม่และหมู่ญาติของเรา  ไม่อยากให้ใครมาล่วงเกิน  ส่วนสัตว์เวลามีความต้องการทางเพศควบคุมไม่ได้  แต่มนุษย์สามารถควบคุมให้อยู่ในกรอบได้ (กามจะตัดได้ต้องเป็นพระอรหันต์เท่านั้น)  เช่นสุนัขเวลาเป็นสัดแยกพ่อแม่ลูกไม่ได้

พระโพธิสัตว์ในชาติหนึ่งเสวยพระชาติเป็นกษัตริย์ทรงโปรดปรานช้างมาก  ต่อมาได้ช้างเผือกเป็นช้างทรงไว้เสด็จเลียบเมือง  วันหนึ่งช้างมันได้กลิ่นช้างตัวเมียเกิดอาการตกมัน (กามกำเริบ) ตามตัวเมียไปโดยมีกษัตริย์อยู่บนหัวด้วย  กษัตริย์โดดขึ้นคบไม้เมื่อกลับถึงโกรธมากให้ตามควาญช้าง  ซึ่งควาญก็กลัวความผิดจึงใช้มนต์เรียกช้างและบังคับให้ช้างหยิบก้อนเหล็กแดง  แม้ช้างจะกลัวความร้อนแต่ก็กลัวมนต์มากกว่า  อำนาจกามมันแรงมากกว่าอำนาจมนต์ที่บังคับให้มันจับก้อนเหล็กแดง  พระโพธิสัตว์เมื่อรู้จึงออกบวช

4.มุสา  เป็นการไม่รังควาญผู้อื่นด้วยคำพูด  ธรรมชาติของเรามักชอบแต่คนที่พูดจาไพเราะ  ซึ่งปกติมนุษย์ก็ต้องพูดไพเราะ  แต่สัตว์มักทำร้ายกันด้วยเสียง  ซึ่งปกติมนุษย์ไม่ทำแต่สัตว์ทำ  เช่น  สุนัขเวลาอยู่ในบ้าน,กรงมักเห่าไล่หรือขู่ตัวอื่น  แต่ธรรมชาติของคนต้องเข้าไปทักทายและกล่าวมธุรสวาจา  และที่สำคัญเรื่องคำพูดเป็นเรื่องสำคัญ สามารถทำให้คนรักเราหรือเกลียดเราได้ง่ายๆ  โดยลงทุนน้อยที่สุด 

5.สุรา  ปกติของมนุษย์ไม่ขาดสติ  มีสติคุ้มครองกายและใจ  เมื่อเอามนุษย์เทียบกับสัตว์ถ้าน้ำหนักเท่ากันคนไม่มีทางสู้ได้แต่ที่เราประเสริฐกว่าเพราะเรามีสติที่จะเปลี่ยนแปลงกำลังให้เป็นความดีได้ซึ่งสัตว์ไม่มี  แต่การกินเหล้าทำให้ขาดสติ  เมื่อขาดสติความเป็นมนุษย์ก็ลดน้อยลง  การกินเหล้าทุกครั้งก็เหมือนกับการที่เราเอาชีวิตไปแลก  เพราะทุกครั้งที่ขาดสติเราสามารถทำอะไรก็ได้หรือมีเรื่องต่างๆเกิดกับเราได้เสมอ 

    สุนัขแม่มันเลี้ยงจนโตแต่มันไม่เคยจะตอบแทนคุณพ่อแม่  แต่มนุษย์มีสติแม้อดข้าวเป็นวันๆแต่ยังนึกถึงบุญคุณพ่อแม่ได้  ถ้ามีอาหารก็ให้แม่ก่อน  คนเราแม้นอนป่วยหนักยังนึกจะสร้างความดีได้แต่มนุษย์เวลาเจอน้ำเปลี่ยนนิสัยสติจะหายไป  เช่น  เจ้าหน้าที่ป่าไม้มาอบรมที่วัดได้คิดถึงโทษของสุราได้นับร้อยข้อโดยไม่ซ้ำกัน (เคยทำทั้งฯที่ในอดีตแม้จะคิดก็ยังไม่กล้าคิด)  หรืออย่างมีเรื่องแม่ขี้เมาที่อยู่ข้างวัดทับลูกตาย

คนที่เคยดื่มเหล้าเวลาดื่มหน้าตาก็เหมือนกับกลืนยาพิษมันบาดคอ  ไม่อร่อย  แต่ที่กินเพราะกลัวไม่โก้,ไม่ทันสมัย,กลัวเสียศักดิ์ศรี  สุดท้ายก็ติดเหล้า  อาการเหมือนสัตว์แม้ในชาตินี้ก็มีกรรมมาให้เห็น  คนที่เจ็บจากอุบัติเหตุกว่าครึ่งนอนที่นอนอยู่ที่รพ.มาจากสุรา

 โบราณในยุคที่คนและสัตว์ยังคุยกันได้  มีเรื่องเล่าว่ามีชายคนหนึ่งได้เห็นสุนัขแม่ลูกอ่อนคาบลูกเข้าไปในป่าทีละตัวแล้วก็พาลูกกลับมาไว้ที่เดิมแล้วพาตัวใหม่ไป  ด้วยความสงสัยจึงตามไปดู  แล้วก็พบว่าแม่สุนัขได้พาลูกของมันไปดูอึคนและสอนลูกมันว่า  อึคนเป็นของไม่มีคุณค่า,มีกลิ่นเหม็น  แต่ถ้าไม่มีอะไรกินก็ให้ทนฝืนกิน  เพราะยังพอประทังชีวิตไปได้  แต่ห้ามเด็ดขาด  ห้ามกินเหล้าเพราะจะทำให้เสียชาติหมา

เศษกรรม  คนใบ้คือขี้เหล้าเก่าคุยไม่รู้เรื่อง  คนบ้าคือประสาทหลอน  สัตว์เลื้อยคลานเป็นเพราะเคยเมาแล้วจึงต้องมาคลาน  งูพิษคือเมาแล้วอาละวาดแต่ไม่มีพิษคือไม่อาละวาด  ศีลจึงเป็นมิเตอร์วัดความเป็นคน  ศีลขาดสองข้อเขี้ยวเริ่มงอกหางเริ่มงอก  สามข้อเขี้ยวเป็นคืบหางเป็นศอก  สี่ข้อหางยาวลากดิน  ห้าข้อเอาไปแลกสุนัขบ้านใครก็ไม่ได้

 องค์แห่งศีล  คือ  สัตว์นั้นมีชีวิตอยู่,เรารู้ว่ามีชีวิต,มีจิตคิดจะฆ่า,ลงมือฆ่าและสัตว์นั้นตายสมใจนึก  ศีลข้ออื่นฯหลักการก็คล้ายฯกัน 

การรักษาศีล  การที่จะทำให้ศีลขาดเป็นเรื่องยากเพราะต้องทำครบทั้งหมดขององค์แห่งศีล  เช่น  ศีลข้อหนึ่งจะขาดได้ก็ต้องมีองค์ประกอบดังนี้  สัตว์นั้นมีชีวิต,รู้ว่าสัตว์นั้นมีชีวิต,มีจิตคิดจะฆ่า,พยายามฆ่าและสุดท้ายต้องฆ่าได้สำเร็จ  จริงๆการรักษาศีลเป็นเรื่องง่าย  จะทำผิดศีลนั้นยากกว่ามาก  เช่น  การที่จะโกหกก็ต้องคิดก่อนว่าจะโกหกว่าอย่างไร  พอถึงเวลาก็ต้องไปโกหกเขาอีก  แล้วก็ต้องคอยจำไว้ว่าโกหกไว้ว่าอย่างไรซึ่งกว่าจะทำให้ครบแต่ละอย่างได้ไม่ง่ายเลย  แต่การไม่โกหกก็แค่อยู่เฉยๆ ซึ่งง่ายกว่ามาก  หรือการจะทำผิดศีลข้อหนึ่งก็ยากเช่นกัน  เช่น  จะไปตีหัวคนอื่นก็ทำได้ยาก  เพราะต้องวางแผน,เตรียมอุปกรณ์,หาพวก,หลบตำรวจ ฯลฯ  ซึ่งกว่าจะทำได้ก็ยากเต็มที  แต่ถ้าไม่ทำก็แค่อยู่เฉยๆ  ซึ่งการทำผิดศีลนั้นนอกจากทำยากแล้วก็ยังเป็นการนำสิ่งที่ไม่ดีมาใส่ตัว  แต่การรักษาศีลกลับเป็นเรื่องง่ายกว่ามาก  รักษาแล้วก็ยังนำแต่สิ่งดีๆมาให้ด้วย

ผลจากการรักษาศีล  นำความสุขทั้งกายและใจมาให้,นำโภคทรัพย์สมบัติมาให้และเป็นทางสู่สวรรค์หรือพระนิพพาน  หรืออาจพูดได้ว่าทำให้ได้โภคทรัพย์สมบัติมากมาย,ชื่อเสียงขจรขจาย,เข้าสู่บริษัทใดก็องอาจไม่เก้อเขิน,ไม่หลงทำกาละและตายแล้วไปสวรรค์ 

สรุปก็คือมีแต่สิ่งดีๆมาให้ทั้งโลกนี้และโลกหน้า

ในภาวะเศรษฐกิจปัจจุบันคนว่างงานมีมากแต่เรื่องจริงๆคือบริษัทต่างๆหาพนักงานไม่ได้,หาคนที่ไว้ใจไม่ได้  กรณีแม่บ้าน,คนรับใช้ก็เหมือนกัน  แต่ถ้าเป็นคนมีศีลมีชื่อเสียงขจรขจายเป็นทางมาแห่งโภคทรัพย์ (ซื่อกินไม่หมดคดกินไม่นาน  เช่น  นมตราหมี) 

สรุปการรักษาศีล  คือ  สิ่งนั้นทำแล้วไม่เดือดร้อนเราเดือดร้อนเขาทั้งในปัจจุบันและอนาคต  การรักษาศีลทำได้ง่าย  การทำผิดศีลทำได้ยาก  คนที่ทำผิดศีลซึ่งเป็นสิ่งที่ไม่ดีและทำได้ยากด้วย  อาจเรียกคนนั้นว่าคนโง่  ดังนั้นจึงควรที่พวกเราซึ่งไม่ใช่คนโง่ที่ควรจะต้องมารักษาศีล  เพราะเป็นการทำเพื่อตัวเองและคนที่เรารักและรักเรา  คนที่มักชวนเราไปทำผิดศีลนั้นเวลาที่เราทุกข์เขาก็ไม่มาทุกข์กับเราด้วย  เพราะฉะนั้นให้คิดดีทุกครั้งถ้าเราจะทำอะไรแล้วสิ่งนั้นอาจผิดศีล

[ขจิต ฝอยทอง]

• สาธุ สาธุๆๆๆๆๆ

[ครูเสือ แซ่เฮ]

• อนุโมทามิ