สำรวจพื้นที่ตรัง นครฯ พัทลุง (4)...แนวคิด "กวนยาหนม" ที่วังอ่าง นครฯ

บันทึกชุดนี้ เล่าลำดับสถานที่ถอยหลัง ย้อนจากวันที่ 24 ไปวันที่ 20 กุมภาพันธ์!!

 

เราออกจากตรัง ในวันที่ 22  เพื่อไปนครศรีธรรมราช   เป็นวันที่สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯเสด็จร่วมงานศพขุนพันธุ์ พอดี  รถตู้โดยสารจากนครฯ ล่าช้า  ทำให้การมารับผู้โดยสารจากตรังกลับไปนครฯล่าช้าตามไปด้วย   เรารอรถอยู่ที่ตรังเกือบสองชั่วโมง  เพื่อนๆที่แยกจากกันที่ตรังโทรมาส่งข่าวว่าถึงกรุงเทพฯแล้ว ตอนที่เรายังนั่งอยู่ในรถตู้จากตรังเข้าทุ่งสง

 

เมื่อมาถึงนครฯ ก็ต่อรถสองแถวสองคันและใช้เวลาอีกหนึ่งชั่วโมงครึ่งที่จะทะลุทะลวงฝ่าจากด้านใต้ของตัวเมืองนครฯออกไปที่ท่าศาลา และ ม.วลัยลักษณ์ ซึ่งอยู่ทิศเหนือ

 

ครั้งที่แล้วที่มานครฯกับทีมอาจารย์รัฐศาสตร์  ก็เจอกับ “วันปฏิวัติ”  พอดีเหมือนกัน ครั้งนั้นกำหนดการประชุมต้องเปลี่ยน แต่โชคดีที่ท่านผู้ว่าฯให้ความกรุณามาพบพวกเราที่โรงแรมแกรนด์ปาร์คด้วยตัวท่านเอง  เป็นความประทับใจที่ยังไม่ลืม

 

  วันที่ 23  เราออกเดินทางไปกลุ่มมัสยิดพัฒนาอิสลามบ้านคลองใหม่ หมู่ 4  ต.วังอ่าง  อ.ชะอวด ขับไปถึงปั๊มบางจาก  จึงพบว่าขับเลยมาสองกิโลเมตร  จึงต้องตีรถย้อนกลับ

 

          ที่ทำการกลุ่มในหมู่ 4   ได้พบคุณสุรศักดิ์  จำนงค์ฤทธิ์   บังศักดิ์เล่าว่ากลุ่มเริ่มต้นจากการออมและจัดสวัสดิการเพื่อช่วยครูสอนศาสนา   การออมและธนาคารชมรมครูเป็นฐานของการเกิดกลุ่มการผลิต   เป็นอีกกลุ่มหนึ่งที่เติบโตมาด้วยตนเอง  กลุ่มได้ไปศึกษาดูงานที่จังหวัดอุทัยธานี และมีกิจกรรมเพิ่มขึ้นอีกหลากหลาย  เกิดเป็นเครือข่ายการทำงานในหมู่ต่างๆ  กิจกรรมเหล่านี้สอดคล้องกับแผนแม่บทชุมชน  จึงได้รับการสนับสนุนจาก อบต.

 

กิจกรรมที่น่าสนใจของเครือข่ายเช่น  ธนาคารชมรมครู  3  อำเภอ  มีโครงการชมรมครูอยู่คู่ชุมชนโครงการมอเตอร์ไซค์ในฝัน  ช่วยให้ครูมีเงินกู้ซื้อมอเตอร์ไซค์ได้

ที่น่าสนใจคือ  ชุมชนคนปลดหนี้   ต.วังอ่าง  ซึ่งอยู่ที่หมู่ 2   ประกอบด้วยสมาชิก  509  คน จาก  33  กลุ่มในตำบล   เพื่อปลดหนี้สมาชิก โดยกลุ่มจ่ายหนี้ให้แก่สมาชิก  สมาชิกเป็นหนี้กลุ่มแทน แต่สามารถใช้หนี้คืนกลุ่มโดยการผลิตกรงนก   ไม้กวาด และอื่นๆ ส่งให้แก่กลุ่ม   กลุ่มนำสินค้าเหล่านี้ไปจำหน่ายภายนอก  ผู้จัดการในการรวบรวมผลผลิตไปจำหน่าย  เคยทำการค้ามาก่อน ปัจจุบันมาช่วยกลุ่มด้วยจิตสาธารณะ  ปัจจุบัน  กลุ่มหัก 10% ของผลกำไรเข้ากองทุนสวัสดิการตำบลวังอ่าง  อ.ชะอวด

 

นอกจากนี้ในเครือข่ายยังมีกลุ่มอื่นๆ เช่น  กลุ่มอนุรักษ์ป่า  (หมู่ 5)  กลุ่มผ้าบาติก (หมู่ 6)  กลุ่มวิสาหกิจ (หมู่ 9) กลุ่มออมทรัพย์เด็ก  (ออมวันละบาท)

 

กลุ่มเครือข่ายประชุม 3  เดือนต่อครั้ง  สาระจะเป็นเรื่องเกี่ยวกับเศรษฐกิจพอเพียง  การอบรมบัญชีครัวเรือน  ครอบครัวสีเขียว  ทราบมาว่า  ปัจจุบัน  หมู่ 4  และ หมู่ 7  ประสบปัญหาขาดแคลนน้ำ  ยังฟังไม่ชัดว่า ชุมชนและเครือข่ายมีแนวทางแก้ปัญหาอย่างไร

 

พื้นที่มีภาคีสนับสนุน  นอกจาก พอช. แล้วก็มีหน่วยงานอื่นๆ  เช่น  ศูนย์คุณธรรม    อบต.เองก็สนับสนุนงบประมาณปีละ 20,000 บาท  เข้ากองทุนสวัสดิการ

 

          การบูรณาการ 33  กลุ่มในตำบล เป็นเรื่องน่าสนใจและคงมีรายละเอียดอีกมากที่ชวนให้เรียนรู้ต่อ   

เราคิดว่า  ภาระกิจของการบูรณาการกลุ่มก็คือการบูรณาการคน  ความคิด และผลประโยชน์ของคนที่หลากหลาย  

   

“การบูรณาการกลุ่ม สามารถจัดการได้หลายเรื่อง  ได้กลุ่ม  ได้การออม ได้สวัสดิการ ได้การผลิตและอื่นๆ......     การทำงานบูรณาการ  เหมือนการ “กวนยาหนม”  บังศักดิ์บอก

 

ที่นี่มีฐานศาสนา

 

ถ้าศาสนาช่วยสร้างทุนทางสังคม  และช่วยให้ทำงานบูรณาการได้ไม่ยากนัก

 

          การทำ KM ที่ท่านผู้รู้บอกว่าเป็นการสร้างกัลยาณมิตร ซึ่งเป็นทุนทางสังคมรูปแบบหนึ่ง  ก็คงช่วยงานบูรณาการได้ดีเช่นกัน

 

          หวังว่าคงสรุปไม่ผิด

 

[นม.]

• พูดถึงยาหนม ให้นึกถึงคีรีวง อ.ลานสกา ที่ผมเคยไปพึ่งพาชาวบ้านที่นั่น จำนวน ๒ ปี (ทุกวันอาทิตย์) โดยกลุ่มของผมสอนหนังสือให้เด็กๆ ทุกคนในวันอาทิตย์ ชาวบ้านก็นำอาหารมาต้อนรับ ในอาหารเหล่านั้น มียาหนมนี่แหละด้วย ฝ่ายเราก็ไม่แพ้ ก็หาทุนมาเป็นอาหารขนมหวานเลี้ยงเด็กด้วย

[ปัทมาวดี โพชนุกูล ซูซูกิ]

ยาหนม แปลว่า กะละแม  ยาหนมทางใต้เหนียวหนึบ สีน้ำตาลเข้ม  ไม่แน่ใจว่ายาหนมที่นครฯกับพัทลุงทำจากน้ำตาลโตนดหรือน้ำตาลมะพร้าว  (เห็นไหมว่า คนในพื้นที่บางทีก็มองข้ามความรู้พื้นบ้าน)  ดีใจที่หนุ่มภาคกลางอย่างอาจารย์เอกก็รู้จักยาหนมค่ะ