ชีววิทยากับตำนาน Achilles


ปวดส้นเท้าจัง พาลให้นึกถึงตำนานโบราณเรื่องหนึ่งขึ้นมา....

หลังจากภารกิจการขายยาที่แสนหนักหน่วง ผมรีบทานข้าวเย็นแล้วรีบมาบันทึกความทรงจำที่ผุดพรายขึ้นมา ก่อนที่มันจะจางหายไป เพราะวันนี้มักมีลูกค้ามาถามถึงยารักษาอาการปวดที่ส้นเท้า

   หากนึกถึงปวดส้นเท้า   ก็อดนึกไม่ได้ว่าคงจะปวดที่บริเวณ เอ็นร้อยหวาย (ชื่อนี้อาจจะฟังคุ้นๆ แต่ที่มาของคำนี้ในภาษาไทย กำเนิดขึ้นเนื่องจากบริเวณเอ็นที่ข้อเท้าดังรูปด้านล่าง เป็นส่วนที่ทาสสมัยโบราณ หรือเชลยศึกต่างๆ จะถูกเจาะแล้วร้อยเส้นหวายผ่านส่วนช่องว่างระหว่างเอ็นส่วนนี้และกระดูกของขา เพื่อป้องกันการหลบหนี เนื่องจากหากเอ็นส่วนนี้ขาด จะไม่สามารถเดินได้ ดังนั้นอย่าหวังจะตัดให้หวายขาด เพราะเหนียวเหลือประมาณ และไม่ต้องหวังให้เอ็นขาดแทน เพราะก็ไปไหนไม่ได้อยู่ดี) นอกเรื่องไปมากอีกแล้ว กลับมาใหม่ครับ

  เอ็นร้อยหวาย หรือที่ศัพท์ทางการแพทย์เรียกว่า Achilles tendon (tendon = เส้นเอ็น) ซึ่งแสดงดังในรูปด้านล่าง

 

   ส่วนคำว่า Achilles มีที่มาเกี่ยวกับตำนานกรีกโบราณดังนี้

         ตามตำนานกรีกโบราณ มีหลายตำนานกล่าวถึงที่มาของ Achilles แต่จะขอยกที่ฟังดูแล้วน่ารื่นรมย์ มากล่าวถึงในที่นี้ โดยตำนานกล่าวถึงว่า Achilles เมื่อถือกำเนิดออกมาจากท้องคุณแม่นางไม้ที่ชื่อ Thetis เธอหวังจะให้ลูกของเธอมีชีวิตอมตะ เธอจึงนำพาลูกชายไปยังแม่น้ำ Styx ซึ่งเป็นแม่น้ำที่ใครได้ลงไปสัมผัสส่วนใด ส่วนนั้นจะไม่มีศาสตราวุธทำร้ายได้ หรือพูดง่ายๆว่าหนังเหนียว ฟันไม่เข้า

                                   

         แต่ทว่าคุณแม่มือใหม่อาจจะรีบร้อนไปบ้าง จับลูกชายสุดรักที่ข้อเท้าแล้วจุ่มลงไปในแม่น้ำทั้งตัว แต่ลืมไปว่าส่วนข้อเท้าที่เธอจับนั้น ไม่ได้สัมผัสกับน้ำจากแม่น้ำแต่อย่างใด ดังนั้นจุดที่เป็นจุดอ่อนของ Achilles จึงมีเพียงส่วนข้อเท้าเท่านั้น

                         The Wrath of Achilles, by François-Léon Benouville (1821–1859) (Musée Fabre)                  

       ออกจะโป๊ไปนิด แต่ศิลปะครับ อย่าคิดมาก ให้ดูว่าหล่อก็แล้วกัน  

        เมื่อเติบใหญ่ Achilles กลายเป็นเทพบุตรสุดหล่อ แถมด้วยความเป็นอมตะ จึงเป็นนักรบที่เลื่องชื่อในสงคราม Trojan แต่เนื่องจากความลับที่แม่ของเค้าบอกแก่ Paris บุตรชายสุดหล่อของกษัติย์แห่งกรุงทรอย (คนเดียวกับที่ไปแย่งแฟนชาวบ้านมาจนเป็นชนวนของสงคราม Trojan)

       Statue of Paris in the British Museum           Helen of Troy by Evelyn de Morgan, 1898

    Paris หนุ่มเสเพล แต่ยิงธนูแม่น        ภาพนี้ Helen ชนวนแห่งสงคราม

         Achilles สู้รบกับเมือง ทรอย จนเกือบได้ชัยชนะ แต่ถูก Paris ยิงถูกเข้าที่ข้อเท้า จนถึงแก่ชีวิต ซึ่งต้องยอมรับว่า Paris ยิงแม่นมาก ไม่เสียแรงที่เก่งอยู่อย่างเดียว คือยิงธนู

          ด้วยจุดอ่อนเพียงเท่านี้ ก็ทำให้ Achilles สุดเท่ห์ของเราต้องจากไป จึงเป็นที่มาของสำนวนฝรั่งที่ว่า Achilles's Heel ซึ่งหมายถึง คนที่แม้ว่าจะดีเก่งเพียง ยอมต้องมีจุดอ่อนซักหนึ่งจุดเป็นแน่แท้

    และแล้วตำนาน Achilles ก้อจบลงเพียงเท่านี้ และทุกคนคงได้ข้อสรุปว่า ที่เอ็นร้อยหวายของเรา ยังดันไปเกี่ยวกับเทพหรือตำนานกรีกโบราณเข้าจนได้ บางคนอาจจะเริ่มคุ้นและนึกไปถึงพระเอกสุดบึก อย่าง Brad Pitt ที่รับบท Achilles ในหนังฟอร์มยักษ์เรื่อง Troy เมื่อสองสามปีก่อนหน้านี้.........ก้อเป็นได้

    เรื่องหน้าถ้าไม่เกิดความคิดบรรเจิดอะไรไปก่อน น่าจะเป็นเรื่องของสัตว์ตัวน้อย คนบางคนเฉยๆ แต่บางคนรำคาญ และบางคนกลัวๆๆๆๆๆๆๆๆๆ โดยเฉพาะ.......เฉลยครับ เจ้าตัวนี้ไงครับ 

ที่มาของภาพ ( Wikipedia.org / theoi.com/ www.mydr.com.au / www.artinfocus.com / www.phrases.org.uk )

หมายเลขบันทึก: 80580เขียนเมื่อ 25 กุมภาพันธ์ 2007 20:55 น. ()แก้ไขเมื่อ 21 มิถุนายน 2012 22:27 น. ()สัญญาอนุญาต: จำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (14)
  • อ่านแล้ว สนุกมาก ได้ความรู้ครับ แถมด้วยภาพสวยๆ
  • มาให้กำลังใจครับ
  • แต่ว่า พิมพ์ผิดสองสามแห่ง ช่วยพิสูจน์อักษรด้วยครับ เช่น เชลย เขียน เป็น เฉลย เป็นต้น

ขอบพระคุณอาจารย์ beeman ครับ จะรีบแก้ไขด่วนครับ คงเพลินไป อยากเฉลยว่าเรื่องราวเป็นอย่างไร อิอิอิ

    ผมก็ติดตามเรื่องของอาจารย์นะครับ โดยเฉพาะ เพลงพระราชนิพนธ์ ซึ่งผมก็สนใจมากเหมือนกันครับ

  ต้องขอขอบคุณอีกครั้งครับที่กรุณาแนะนำ และให้กำลังใจครับ

แก้ไขให้แล้วนะครับ สำหรับคำที่ผิด แต่หากท่านใดอ่านแล้วพบข้อผิดพลาด หรือมีข้อแนะนำใด ช่วยกรณาบอกด้วยครับ จะขอบพระคุณเป็นอย่างยิ่ง

 

 และชื่อภาษาอังกฤษ ผู้เขียนจะพยายามไม่เขียนเป็นภาษาไทย เนื่องจากกลัวว่าจะเขียนผิดไปจากหลักภาษาศาสตร์ รบกวนหากมีผู้เชี่ยวชาญอ่าน กรุณาสะกดภาษาไทยที่ถูกต้องให้ด้วย จะเป็นพระคุณครับ

อ่านแล้วมีสาระดี

ได้ความรู้ด้วยค่ะ

รูปภาพสวยดีค่ะ

เรื่องของพี่มีสาระดีค่ะ  อ่านแล้วเพลินนะ
ไม่ตอบกลับซะนานเลย ขอบคุณทุกคนที่ให้กำลังใจครับ ว่างๆลองเข้ามาอ่านเรื่องอื่นๆอีกนะครับ หวังว่าจะมีประโยชน์นะครับ

แอบ(เดี่ยว boss รู้)ติดตามอ่านเป็นประจำ ได้สาระมากมาย แถมมากับภาพสวยๆ เสียดายจังเมื่อสมัยเรียนไม่มีอินเตอร์เน็ตเหมือนตอนนี้

  • แหมทั้งเก่งและหน้าตาดี นะคะ

ถึงบางอ้อซะทีกับตำนานการเกิดศัพท์ Achilles มาสู่คำว่าเอ็นร้อยหวายที่เป็นสาเหตุทำให้พี่ท่านนักลงทุนตัวน้อยปวด หลังจากที่ได้ทำภารกิจเภสัชกรร้านยามาหลายชั่วโมงจ้า หายไวๆนะคร๊าบ

คร๊าบๆๆๆๆๆๆ

ขอบคุณที่เข้ามาแซวนะครับ toti

ขอบคุณน้อง สายฝน ที่เป็นห่วงจ้า

ขอให้ขาหายไวๆเช่นกัน

เราเป็นพยาบาลวิชาชีพที่ทำงานอยู่ตึกกระดูก ไม่เคยรู้เรื่องนี้มาก่อนเลยจิงๆๆๆๆ

ตอนเรียนก็ไม่มีสอนเรื่องตำนาน นี้ ด้วย ขอบคุณมากๆๆ นะ นายแน่มากเลย

พบรูปปั้น Achilles ที่เกาะ Corfu. Greece ไม่ทราบว่าเป็นใคร

ค้นๆดู ก็เพิ่งรู้จักนี่ล่ะค่ะ

ขอบคุณสำหรับข้อมูลนะคะ

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท