ตรุษจีน เชิดสิงโต แห่มังกร ตอนแรก

ได้ข้อมูลเกี่ยวกับวันขึ้นปีใหม่ของพี่น้องไทยเชื้อสายจีนมาจาก หนังสือ ธรรมเนียมจีนเหมือน มีต่างและมีแปลก ของคุณจิตรา ก่อนันทเกียรติ จึงขอเอามาสะสมไว้ในบล็อกนี้

เทศกาลตรุษจีน - ประเพณีของคนไทยเชื้อสายจีนที่สืบทอดกันมารุ่นต่อรุ่น ซึ่งปีนี้ ตรงกับวันอาทิตย์ที่ 18 มกราคม 2550

เสียงประทัดดังกึกก้อง และขบวนเชิดสิงโต สีสันแห่งประเพณีตรุษจีนที่แฝงด้วยความหมายอันลึกซึ้งของความสวยงามตามประเพณี

การจุดประทัด เกิดจากเมื่อในอดีตมีคนหัวใสนำดินระเบิดไปบรรจุในบ้องไม้ไผ่เล็ก ๆ แล้วจุด เสียงไม้ไผ่ระเบิดก็ดังสนั่นหู เด็กเล็กได้ยินก็ร้องจ้า บรรดาสุนัขและสัตว์เลี้ยงทั้งหลายต่างพากันกลัวเสียงประทัดวิ่งหนีกันได้ ทำให้มีคนคิดว่าเสียงดังโป้งป้างของประทัด น่าจะไล่เจ้าตัวเหนียนได้ (‘เหนียน’ เป็นเสียงจีนกลาง จีนแต้จิ๋วออกเสียงว่า ‘นี้’ แปลว่า ‘ปี’)

คนจีนโบราณเชื่อว่าช่วงสิ้นปีที่อากาศหนาวเย็นจัด คนไม่สบายกันมากเพราะเจ้าตัวเหนียนออกมาอาละวาด การจุดประทัดเสียงดังน่าจะไล่เจ้าตัวเหนียนและโรคภัยไข้เจ็บให้ตกใจกลัวหนีไปได้ ต่อมา ธรรมเนียมนี้ก็ปรับเปลี่ยนไปว่า การจุดประทัดให้เสียงดัง ๆ นี้จะเรียกโชคดีให้มาหา บ้างก็ว่าเพื่อให้สะดุดหูเทพเจ้า ท่านจะได้มาช่วยคุ้มครอง

ส่วน การเชิดสิงโต คนจีนเรียกว่า ‘ไซ่จื้อบู่’ แปลง่าย ๆ ว่า ‘ลูกสิงโต’ จัดอยู่ในหมวดการแสดงสวมหน้ากากสัตว์ จากบันทึกของราชวงศ์เหนือ-ใต้ (พ.ศ. 850 - 1132) เมื่อชาวบ้านในมณฑลกวางตุ้ง มีการแสดงเชิดสิงโตเพื่อไล่ผีที่เชื่อว่า มาลงกินผู้ชายและสัตว์เลี้ยง ก่อเกิดเป็นความเชื่อว่า เชิดสิงโตช่วยไล่ภูตผีปีศาจได้ ก็เลยเข้าคู่กันเหมาะมากกับการจุดประทัดวันตรุษจีน

ส่วน การแห่มังกร ก็เริ่มจากในสมัยราชวงศ์จิ๋นหรือฉิน (พ.ศ. 254 - 339) จัดเป็นการแสดงเล็ก ๆ แล้วมาจัดเป็นโชว์ใหญ่ที่สวยตระการตาในสมัยราชวงศ์ฮั่น (พ.ศ. 337 - 763) โดยเริ่มต้นมาจากตำนานปลาหลีฮื้อกระโดดข้ามประตูสวรรค์ ก็จะกลายเป็นปลามังกรมีฤทธิ์เดช โดยปลามังกรนี้คือสัตว์ยิ่งใหญ่มีพลังอำนาจ ใครได้พบได้ชมก็จะได้รับพลังช่วยเสริมให้เจ้าตัวโชคดีทำมาหากินได้ผลบริบูรณ์

แต่เนื่องจากทั้งการเชิดสิงโตและแห่มังกรนี้ ผู้แสดงต้องมีความสามารถพิเศษในเชิงกายกรรมต่อตัว การสมดุลตัว ที่สุดของการเชิดสิงโตคือการได้ซองอั่งเปา สุดยอดของการแห่มังกรคือ การต่อตัวขึ้นไปเพื่อหยิบซองอั่งเปาบนไม้สูงที่เมื่อทำได้ ความหมายของการได้ซองอั่งเปานี้คือ การจะได้โชคดีกันถ้วนหน้าตลอดปีทีเดียว

ตอนต่อไป จะว่ากันเรื่อง เงินแต๊ะเอีย หรือ อั่งเปา ได้กันมาอย่างไร

เขียนใน GotoKnow โดย สุปราณี (แกบ) จริยะพร
ใน Expression

คำสำคัญ (Tags): #expression#limelight#เรียนรู้-รับรู้เป็นฉันนี้

หมายเลขบันทึก: 79049เขียนเมื่อ 16 กุมภาพันธ์ 2007 17:36 น. ()แก้ไขเมื่อ 6 กันยายน 2013 17:49 น. ()สัญญาอนุญาต: จำนวนที่อ่าน