วันนี้
เสียงเด็ก
เสียงเด็กแหลมเล็กดังแว่วมาเป็นระลอกแต่ไกล เสียงนกหวีดเป็นสัญญาณให้เด็กเหล่านั้นทำอะไรสักอย่างหนึ่ง ทำให้นึกถึงการทดลองของนักคิดท่านหนึ่งที่สั่นกระดิ่งเพื่อเป็นสัญญาณให้สัตว์ที่ตนทดลองเกิดสัญชาตญาณบางอย่าง และกลับมาคิดถึงกฎเกณฑ์ กติกา ระเบียบ ที่มนุษย์พยายามสร้างขึ้นมาเพื่อให้มนุษย์ด้วยกันได้เรียนรู้ เกิดความสำนึกเมื่อพบสิ่งที่เรียนรู้นั้น การไม่ละเมิดข้อตกลงของกลุ่มคนนั้น ถือเป็นสิ่งถูกต้อง อนึ่ง หากเด็กคนหนึ่งถูกเสี้ยมสอนว่า ถ้าได้ยินเสียงนกหวีด ให้รีบวิ่งเข้าอาคารโดยฉับพลัน แต่เด็กจำนวนหนึ่ง ถูกเสี้ยมสอนว่าหากได้ยินเสียงนกหวีด ให้รีบวิ่งไปหาครูที่เป่านกหวีดอยู่กลางสนาม ใครกันที่ถูกต้อง การยืนอยู่กับที่ การวิ่งออกจากอาคาร หรือการวิ่งเข้าไปอาคาร
คนบางคนในโลกนี้ จึงวิ่งตามกระแสสังคม บางคนสิ่งสวนกระแสสังคม บางคนยืนอยู่กับที่ซึ่งอาจไม่รู้ว่าวิ่งดีหรือไม่วิ่งดี หรืออาจจะมองว่า ถึงวิ่งก็ต้องกลับมาที่เดิม หรือไม่วิ่งก็ต้องอยู่ที่เดิม แต่ละคนเหน็ดเหนื่อยด้วยกันทั้งนั้น
แต่ละคนยืนยันในความรู้ของตนว่าถูกต้อง คำว่า "ถูกต้อง" เป็นสิ่งที่สังคมสมมติว่าเป็นสิ่งถูกต้องหรือว่าเป็นสิ่งที่ถูกต้องโดยสภาพ เหมือนกับคำว่า "ดี" อย่างไรเรียกว่า "ดี" อย่างไรเรียกว่า "ไม่ดี" แต่แน่ละ คำว่า "ดี" ในบางกาลเวลาอาจกลายเป็นสิ่งไม่ดีก็ได้ และคำว่า "ไม่ดี" บางคราวอาจเป็นสิ่งดีก็ได้ ทั้งดีและไม่ดีคืออะไรกัน
หากเราใช้ศักยภาพของความเป็นมนุษย์สูงสุด จึงน่าจะอยู่ที่ความเหนือกว่ากติกาแห่งความถูกต้องหรือไม่ถูกต้อง หรือความเหนือกว่ากติกาว่า ดีหรือไม่ดี แต่ก่อนที่จะอยู่เหนือกติกาดังกล่าว มนุษย์ต้องเรียนรุ้และสอบผ่านชั้นประถม มัธยม ก่อนขึ้นระดับอุดมศึกษาก่อน
การเดินเข้าสู่ชุมชน ประเด็นปัญหาที่สำคัญอันหนึ่งที่เรามักพบกันเสมอคือ การไม่รู้จักตนเอง ดังนั้น เขาจึงวิ่งวุ่น ด้วยเหตุที่กติกาบางอย่างทางสังคมสอนให้เขาเรียนรู้ว่าการทำอย่างนี้ถูกต้อง การทำอย่างนี้ไม่ถูกต้อง สอนรุ่นแล้วรุ่นเล่า ซึมซับรุ่นแล้วรุ่นเล่า และตกเป็นตะกอนในความคิด เวลาผลิดอกออกผลก็จะออกมาจากสัญชาตญาณของดินและน้ำที่สะสมไว้ ดังนั้น บางหมู่บ้านจึงมองว่า การเป็นกองทุนสวัสดิการดีกว่า บางหมู่บ้านมองว่า การเป็นธนาคารหมู่บ้าน มีดอกผลกำไรหล่อเลี้ยงพนักงานในอัตราที่สามารถจะอยู่ได้โดยไม่ต้องทำงานอื่นน่าจะดีกว่า ในมุมมองของข้าพเจ้า ไม่มีอะไรดีกว่าอะไร เพราะทุกอย่างคือปรากฎการณ์เพียงชั่วคราวของมนุษย์ที่ไม่อาจนิ่งอยู่กับที่ได้ "สูงสุดสู่สามัญ" คำนี้ฟังกันจนชินหู แม้ข้าพเจ้าก็ไม่เคยพอใจในความเป็นข้าพเจ้าสักที เสาะแสวงหา วิ่งตามกระแสอยู่ทุกวัน บางอย่างกลายเป็นยาเสพติดไปเสียแล้ว เพราะข้าพเจ้าก็คือเด็กน้อยคนนั้นที่ถูกอบรมจากสิ่งแวดล้อมรอบกาย "ตัวเองยังไม่รู้จักตัวเอง ไฉนข้าพเจ้าจะทำให้ชุมชนรู้จักตัวเองได้" คิดไปคิดมาให้รู้สึกรันทดจนได้
