อาซูรอ

วิถีชีวิตของชาวไทยมุสลิมชายแดนใต้มีเรื่องที่ต้องให้ศึกษาอีกมากมาย  การมาอยู่ปัตตานีครั้งนี้ทำให้ผมได้เปิดโลกทัศน์ให้รู้จักกับวัฒนธรรมที่หลากหลายมากยิ่งขึ้น

เมื่อวาน (11 กพ. 49)  นักศึกษาพัฒนาสังคม มอ.ปัตตานี ได้พร้อมใจกันสืบสานประเพณีอันดีงามของชาวมุสลิมเรียกว่า  "การกวนอาซูรอ"

 

ผมอยากรู้จักรายละเอียดของ "อาซูรอ"  นี้ให้มากขึ้นจึงเข้าไปในเว็บไซดด์ของสำนักงานพัฒนาชุมชนอำเภอสายบุรี จังหวัดปัตตานี  ได้ความว่า

ความเป็นมาของการกวนข้าวอาซูรอ หรือกวนขนมอาซูรอสืบเนื่องจากได้เกิดน้ำท่วมใหญ่ในสมัยนบีนุฮ (อล) ทำให้เกิดความเสียหายแก่ทรัพย์สิน ไร่นาของประชาชนและสาวกของนบีนุฮ (อล) และคนทั่วไปอดอาหาร นบีนุฮ (อล) จึงประกาศให้ผู้ที่มีสิ่งของเหลือพอจะรับประทานได้ ให้เอามากองรวมกัน และให้เอาของเหล่านั้นมากวนเข้าด้วยกัน เพื่อให้ทุกคนได้รับประทานอาหารกันโดยทั่วหน้า อาซูรอเป็นอาหารที่ชาวไทยมุสลิมทำร่วมกันในหมู่บ้าน ประเพณีวันกวนอาซูรอ เวลา ตรงกับวันที่ ๑๐ เดือนมุฮัรรอม ซึ่งเป็นเดือนแรกของปีของศาสนาอิสลาม

 

คำว่า อาซูรอ เป็นภาษาอาหรับ แปลว่า การผสม การรวมกัน คือการนำสิ่งของที่รับประทานได้หลายสิ่งหลายอย่างมากวนรวมกัน มีทั้งชนิดคาวและหวาน การกวนข้าวอาซูรอจะใช้คนในหมู่บ้านมาช่วยกันคนละไม้คนละมือ เพื่อความสามัคคีและสร้างความพร้อมเพรียงเป็นน้ำหนึ่งใจเดียวกัน อันมีผลต่อการอยู่ร่วมกันของสังคมอย่างมีความสุข ก่อนจะแจกจ่ายให้รับประทานกัน เจ้าภาพจะเชิญบุคคลที่นับถือของชุมชนขึ้นมากล่าวขอพร (ดูอา) ก่อน จึงจะแจกให้คนทั่วไปรับประทานกัน

การกวนข้าวอาซูรอเริ่มด้วยการที่เจ้าภาพประกาศเชิญชวนนัดหมายให้ชาวบ้านทราบว่าจะมีการกวนข้าวอาซูรอกันที่ไหน เมื่อใด เมื่อถึงกำหนดนัดหมายชาวบ้านก็จะนำอาหารดิบ เช่น เผือกมัน ฟักทอง มะละกอ กล้วย ข้าวสาร ถั่ว เป็นต้น มารวมเข้าด้วยกันแล้วปอกหั่น ตัดให้เป็นชิ้นเล็กชิ้นน้อย จากนั้นนำเครื่องปรุง เช่น ข่า ตะไคร้ หอม กระเทียม ผักชี ยี่หร่า เกลือ น้ำตาล กะทิ เป็นต้น มาเป็นเครื่องผสมโดยหั่นตัดให้เป็นชิ้นเล็ก ๆ เช่นเดียวกัน สำหรับกะทิจะคั้นเฉพาะน้ำมาผสม

  

วิธีกวน นำกะทะใบใหญ่ตั้งไฟ มีไม้พายสำหรับคนขนมอาซูรอ หลังจากตั้งกะทะบนเตา คั้นน้ำกะทิใส่ลงไป ตำหรือบดเครื่องแกงหยาบ ๆ ใส่ลงในน้ำกะทิ เมื่อกะทิเดือดใส่อาหารดิบต่าง ๆ ที่กล่าวมาแล้ว คนด้วยไม้พายจนกระทั่งทุกอย่างเปื่อยยุ่ย กวนต่อไปจนเป็นเนื้อเดียวกัน เมื่อแห้งได้ที่แล้วตักใส่ถาด โรยหน้าด้วยไข่เจียวหั่นบาง ๆ หรืออาจโรยหน้ากุ้ง เนื้อสมัน ปลาสมัน ผักชี หอมหั่นฝอย แล้วแต่รสนิยมของท้องถิ่น แล้วตัดเป็นชิ้น ๆ แจกจ่ายกันรับประทาน

หมายเหตุ : เนื้อสมัน ปลาสมัน คือ ปลา หรือเนื้อวัว ที่ต้มเคี่ยวด้วยเครื่องแกงจนแห้ง ใช้ทัพพีขยี้จนเนื้อเหล่านั้นเป็นผงฝอย แล้วนำไปโรยหน้าขนมอาซูรอ
ถ้าเป็นชนิดหวานมีส่วนผสมเหมือนอาซูรอชนิดคาว แต่งใส่เครื่องเทศ และอาหารจำพวกเนื้อ เพิ่มน้ำตาลให้มากขึ้นและไม่ต้องโรยหน้า

 

เสร็จสิ้นจากการกวน มาเป็นขนมแสนอร่อย รสชาติแปลกลิ้นเพราะไม่เคยรับประทานมาก่อน  ช่วงค่ำนักศึกษาเขาก็นัดรวมพลกันรับประทานขนม "อาซูรอ"  พร้อมกับพูดคุยเปิดใจกันก่อนที่จะปิดเทอมในต้นเดือนหน้า  ผมได้รับเกียรติให้ไปร่วมสังเกตการณ์ครั้งนี้ด้วย ซึ่งต้องยอมรับว่า "ปลื้ม" กับความคิดสร้างสรรค์ของลูกศิษย์จริง ๆ ครับ

[นกเสรี]

ในภาวะที่บ้านเมืองเราเป็นอย่างนี้  อยากให้คนไทยทั้งชาติมาร่วมกันกวนข้าวอาซูรอ แล้วแบ่งกันกินจังเลย  จริงๆ  แล้วมีภูมิถิ่นมากมายที่เสริมสร้างความสมานฉันท์ในพื้นที่ของคนในท้องถิ่น  เราน่าจะหลอมรวมมาเป็นภูมิชาติให้คนไทยได้สมัครสมานสามัคคีกัน  ดูเหมือนว่าเราทุกผู้  ทุกหมู่เหล่ารู้  แต่ทำไมยังปรากฏเหตุการณ์ที่ทำให้บ้านเมืองต้องบอบช้ำอยู่ร่ำไปนะ  ถามว่ารักชาติกันไหม  คำตอบก็คงเหมือนกันว่า  รัก  แต่รักแค่คำพูดคงยากที่จะพาบ้านพาเมืองผ่านพ้นวิกฤติเช่นนี้  ดังนั้นรักแต่ไม่แสดงออกอย่างคำที่เขาฮิตฮอตกันคงใช้กับภาวะการณ์นี้ไม่ได้ซะแล้ว  รักชาติต้องแสดงออก  แล้วครับท่าน

เราภูมิใจ  ที่เกิด  มาเป็นไทย

ชาติ  ศาสนา  พระมหากษัตริย์

บ่งบอกชัด  ความจริง  ความยิ่งใหญ่

นานาชาติ  รู้จักชื่อ  ประเทศไทย

นามก้องไกล  โด่งดัง  ทั้งโลกา

ชาติไทยจึง  อยู่ได้  อย่างทรนง

คนไทยจง  สืบต่อ  ความกล้าหาญ

ช่วยกันร้อง  เพลงชาติ  อย่าเกียจคร้าน

ใจเบิกบาน  ร้องเสียงดัง  อย่างตั้งใจ

ต้องยืนตรง  เคารพธง  เคารพเพลง

อย่าโครงเครง  มือเท้า  อย่าเคลื่อนไหว

ไม่ยืนตรง  ไม่ร้องเพลง  ไม่ใช่ไทย

จะให้ใคร  มาช่วยร้อง  ต้องเราเอง

[ย่ามแดง]

ประเทศไทย รวมเลือดเนื้อ ชาติเชื้อไทย

จะอยู่ไหน ก็เป็นไทย ได้เสมอ

อีกไม่นาน ฉันคงได้ ไปพบเจอ

นกเสรี ผู้เธอ ร่วมชาติไทย

[ขจิต ฝอยทอง]

• มาขอบคุณ
• จำได้ว่าสมัยเรียนที่ภาคใต้เคยกิน
• ตอนไปทำค่ายที่ปัตตานีแลนราธิวาส

[ย่ามแดง]

วันหลังแวะมาชิมอีกทีครับ  ปัตตานีรออยู่

[อัสสะกอมี]

ในฐานะมุสลิมคนหนึ่ง ขออนุญาตให้ข้อมูลเพิ่มเติมเพื่อการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ครับ วันที่ ๑๐ เดือนมุหัรรอม ถ้าหากจะดำเนินตามรอยจริยวัตรของท่านศาสดามุฮัมมัดอย่างแท้จริง ท่านได้ทำการถือศีลอดในวันดังกล่าวครับ

[ย่ามแดง]

ขอบพระคุณครับอาจารย์ ได้ความรู้เพื่มเติมครับ ผมเข้าไปติดตามงานของอาจารย์แล้วแหละ

[ย่ามแดง]

วันหลังจะมาไหมระอะ

[จาก...เด็กbetongที่น่ารักจ๊ะ]

ขอบจั้ยที่หั้ยข้อมูลกับนักเรียนอย่างเรา

[za]

ที'บอกว'ามาจากนบีนุห์นั็นมาได็อย'างไรครับ เพราะเท'าที'ผมเรียนรู็มายังไม'เคยได็ทราบว'าการกวนอาซูรอนั็นมาจากนบีนุห์ครับ ท'านนบีมุอัมมัดก็มิเคยกล'าวและไม'มีฮาดิษบทใหนเลยครับ วันที' 10  เป็นวันที'ฤือศิลอดครับไม'ใช'กวนขนมอาซูรอ ขอให็ทำความเข็าใจเสียใหม' และเป็นประเพณีของคนมาลายูมากกว'าเป็นเรื'องของศาสนาครับ