น้ำกับชีวิต
คงไม่มีใครปฏิเสธนะครับว่าทุกชีวิตนั้นเกิดมาจากน้ำ (คน) ดังนั้นน้ำจึงมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการดำรงชีพของคน และสรรพสิ่งทั้งหลายที่มีชีวิตในโลก โดยเฉพาะพืชพรรณธัญญาหารก็มีความจำเป็นต้องใช้น้ำไม่น้อยไปกว่าคนเลย เพื่อใช้ในการดำรงชีวิต ดังนั้นพี่น้องเกษตรกรจึงต้องมีความรู้ความเข้าใจต่อการใช้น้ำของพืช ตลอดทั้งการบริหารจัดการเรื่องน้ำเป็นอย่างดี จึงจะทำให้การประกอบอาชีพของตนประสบความสำเร็จ และยืนหยัดอยู่ได้ในอาชีพอย่างสง่างาม
น้ำกับการจัดการระบบ
ในระบบของการจัดการเรื่องน้ำนั้นถือเป็นหัวใจที่มีความสำคัญต่อการผลิตเป็นอย่างยิ่งโดยเฉพาะพี่น้องเกษตรกรที่ผลิตในระบบเกษตรแบบประณีตหรือแบบอื่นๆ ก็ตาม ดังนั้นก่อนการผลิตพืชหรือปลูกพืช พี่น้องต้องศึกษาถึงรูปแบบของการให้น้ำแต่ละวิธีก่อนว่าแบบใหนมีความเหมาะสมสำหรับฟาร์มเรา ซึ่งการให้น้ำมีมากมายหลายแบบ หลายวิธี เช่น การให้น้ำแบบท่วมแปลง การให้น้ำตามร่อง การให้น้ำแบบสปริงเกลอร์การให้น้ำแบบหยด เป้นต้น ซึ่งต้องสร้างความรู้และความเข้าใจในชนิดพืช และระบบน้ำให้ดีก่อนจึงตัดสินใจ
อย่างไรก็ตามสำหรับวิธีการให้น้ำแก่พืชนั้น ไม่เพียงแต่ว่ามีน้ำแล้วจะทำได้สำเร็จ ยังมีปัจจัย และเทคนิคอีกมากมายที่เราจะต้องจัดการความรู้ในเรื่องนี้ และสิ่งที่ผมเป้นห่วงมากที่สุดคือเรื่องของทุน หรืองบประมาณ สำหรับคนที่รวยอยู่แล้ว หรือมีสตางค์มากผมก็ไม่ค่อยห่วงเท่าไหร่ แต่ค่อนข้างพี่น้องเกษตรกรด้วยกันเองที่เราต้องมาร่วมกันในการวางแผนการจัดการเรื่องน้ำที่ทำอย่างไรจะให้เกิดประสิทธิพมากที่สุด
ประเด็นต้องเพิ่มเติม
แน่นอนครับในการที่เราจะปลูกพืช หรือผลิตอะไรนั้น เราจะต้องหาข้อมูล และวิธีการต่างๆ อันจะส่งผลให้งานเรานั้นประสบผลสำเร็จ ในเบื้องต้นผมใคร่ขอนำเสนอแง่มุมต่างๆ เพื่อให้ท่านได้พิจารณา หรือหากท่านใดที่มีแง่มุมต่างๆ ที่ดีเราจะได้นำมาแลกเปลี่ยนซึ่งกันและกัน ดังนี้
1. พืชกินน้ำอย่างไร ครับบอกว่าพืชกินน้ำอย่างไรเราคงไม่จินตนาการเหมือนคนนะครับเพราะพืชกินน้ำผ่านทางระบบรากครับ ดังนั้นเราต้องดูว่าพืชแต่ละชนิดกินน้ำกันอย่างไร มากแค่ไหน และใช้น้ำเท่าไหร่จึงจะโตเพื่อเราจะสามารถนำกลับมาคำนวณค่าต่างๆ ได้
2. เรามีน้ำอย่างไร ใช่ครับบางท่านอาจจะบอกว่าน้ำมีเยอะ กินไม่หมดหรอก แต่เราต้องดูกันต่อนะครับว่าน้ำเยอะจริงแต่ต้นไม้เราสามารถกินได้หรือเปล่า มีปัจจัยใดบ้างทำให้ต้นไม้เรากินน้ำได้ กล่าวคือคุณสมบัติของน้ำเราเป็นอย่างไรนั่นเอง
3. จะให้กินอย่างไร แน่นอนครับต้นไม้หรือพืชผักที่เราปลูกไว้คงไม่สามารถเดิน หรือเคลื่อนย้ายไปกินได้ ดังนั้นเราต้องรู้หลัก และเทคนิคในการให้น้ำกับพืชที่มีประสิทธิภาพในบริบทของเรา
ครับนี่เป็นเพียงเกร็ดในเบื้องต้นเท่านั้น และเราจะต้องเกาะติดกันต่อไปครับว่าในแต่ละบริบทต่างๆ เราจะทำกันอย่างไร โปรดติดตามตอนต่อไปนะครับ
ขอบคุณครับ
อุทัย อันพิมพ์
10 ธันวาคม 2549
อาจารย์อุทัยคะ น้ำสำคัญต่อทุกสรรพสิ่งที่มีชีวิตในโลกนี้นะคะ แต่ที่สำคัญไปกว่านั้นคือจะต้องจัดการอย่างไรที่จะให้มีไว้ตลอดกาลและพอเพียงกับความต้องการและเกิดประโยชน์สูงสุด คุ้มค่ากับการใช้งาน ซึ่งในส่วนการจัดการน้ำนี้พบในกลุ่มเกษตรกรต้นแบบ และคุณกิจ ของ KM บุรีรัมย์ เขาทำกัน โดยมีกุนซือที่ชื่อ ดร.แสวง เขาเป็นเจ้าของโครงการจัดการน้ำอยู่ด้วยนะคะ เห็นที่อาจารย์อุทัยคงต้องลงพื้นที่แล้วละค่ะ
ขอบคุณมากครับ