KM เป็นเรื่องของการเปลี่ยนแปลง มุ่งขับเคลื่อนการเปลี่ยนแปลงไปในทางที่ดีขึ้น แต่การเปลี่ยนแปลงที่ขับเคลื่อนด้วย KM เป็นการเปลี่ยนแปลงภายใต้สภาพที่ซับซ้อน จึงเป็นการเปลี่ยนแปลงที่มีความต่อเนื่องจากสภาพเดิม (continuity) ไม่ได้ตัดขาดจากสภาพเดิม
ใน KM การเปลี่ยนแปลง (change) กับ ความต่อเนื่องจากสภาพเดิม (continuity) จึงเป็นสิ่งเดียวกัน หรือ กล่าวให้งงเล่น ว่า ในการเปลี่ยนแปลงมีความต่อเนื่อง และในความต่อเนื่องก็มีการเปลี่ยนแปลง ในทำนองเดียวกันกับ "ในหยินมีหยาง ในหยางมีหยิน" และ "หยิน - หยาง คือสองหน้าของสิ่งเดียวกัน"
ในการทำ KM เราต้องไม่ยึดมั่นอยู่กับการเปลี่ยนแปลง แบบไม่มองความต่อเนื่องจากสภาพเดิม และต้องไม่ยึดมั่นอยู่กับสภาพเดิม จนไม่ยอมเปลี่ยนแปลง
ยิ่งกว่านั้น เราต้องรู้จักนำเอาความต่อเนื่องจากสภาพเดิม (continuity) มาขับเคลื่อนการเปลี่ยนแปลง และสร้างการเปลี่ยนแปลงที่ยิ่งใหญ่ขึ้นจากการเอาสภาพเดิมนั้นเองมาเป็นพลังหนุน
นี่คือการทำ KM โดยรู้จักใช้พลังแห่ง "ระบบที่ซับซ้อนและปรับตัว" (Complex Adaptive Systems - CAS)
จะใช้เคล็ดลับนี้เป็น ต้องเชื่อในคุณค่าและพลังของความแตกต่างหลากหลาย เคารพในความแตกต่างหลากหลาย แล้วค่อยๆ ฝึกทักษะในการใช้ความแตกต่างหลากหลาย และปัจจัยที่เป็นขั้วตรงกันข้ามให้มาเสริมแรงกัน เมื่อทักษะนี้แก่กล้า ก็จะสามารถสนธิพลังของ continuity and change ได้
วิจารณ์ พานิช
๑๔ พย. ๔๙