โอกาส และศักยภาพ pcu ที่ควรค่าแก่การมองเห็น


เมื่อสมัย 10 กว่าปีก่อน ผมทำงานที่อำเภอชนบทใหม่ ๆ  เป็นสมัยที่ pcu เป็นสถานีอนามัย มีศักยภาพน้อยกว่า pcu ทุกวันนี้มาก ทำงานได้แต่เพียงรับคำสั่งจากจังหวัด ให้สร้างส้วมบ้าง  ให้จ่ายยาฆ่าพยาธิบ้าง การบริการทางการแพทย์น้อยมาก 

เวลาเราตรวจที่ OPD หลายครั้งมากที่  ผู้ป่วยออกจากเราไป   ยังนึกไม่ออกว่าจะ ดูแลตนเองที่บ้านต่อได้อย่างไร   คนไข้กลับจากเราแล้วจะไปไหนต่อ จะให้ใครไปช่วยดูต่อว่าตอนอยู่บ้านเป็นอย่างไรบ้าง  ผม ไม่รู้จักคำว่าเวชศาสตร์ครอบครัวเลย    เป็นหมอรักษาคนไข้ในโรงพยาบาลตามปรกติ ที่เขาทำกันในโรงพยาบาลชุมชนทั่วไป  ไม่รู้สึกว่าการดูแลต่อเนื่อง   สำคัญอย่างไร ทุกอย่างจบลงที่ OPD  ER  หรือ ward     

 

ไม่เคยได้ยินคำว่าองค์รวม ไม่รู้จักชุมชน  ไม่รู้อะไรอีกหลายอย่างนอกจากแนวทางการรักษาโรค ก็สมัยก่อนเราเรียนรู้มาเท่านั้นจริง ๆ       แถมยังถูกแต่งตั้งให้เป็นผู้อำนวยการโรงพยาบาลตั้งแต่แรกจบมาอีกต่างหาก    ซึ่งไม่ใช่สิ่งที่เราต้องการเลย  เพราะผมต้องการเป็นหมอ ไม่ต้องการเป็นผู้อำนวยการ

 อยู่โรงพยาบาลชุมชนมา 16 ปี    เริ่มได้เรียนรู้จากสิ่งที่เกิดรอบตัว    ได้ดูแลผู้ป่วยที่ต้องดูแลต่อเนื่อง  โดยเฉพาะ กลุ่มสุขภาพหัวใจและหลอดเลือด  จำพวก เบาหวาน ความดันโลหิตสูง หรือแม้แต่คนไข้ที่เข้ามาทุกคน   นานเข้า ๆ  ก็เริ่มมองเห็นว่าระบบของเราที่ทำอยู่ มีสิ่งที่น่าจะดีกว่านี้  แต่นึกไม่ออกว่าจะดีกว่านี้ได้อย่างไร  ได้แต่พัฒนาคลินิกบริการไปเรื่อย     เราให้เวลาผู้ป่วยน้อยมาก  ได้แต่เป็นผู้จ่ายยาตามระดับน้ำตาลในเลือด  ระดับความดันในเลือด    จน รู้สึกว่าตัวเอง เป็น sugar doctor ใน sugar clinic ไปซะแล้ว 

ปี 2544   มีการพัฒนา สถานีอนามัยเป็น pcu   ผมมีโอกาสได้รับรู้เรื่องราวของงาน primary care   ใน pcu  เกิด   คำว่าใช่เลย !  ( Yes ! )    

ผมมองห็นโอกาส แล้วกับคำถามในใจมานาน  pcu ที่ผมได้รับรู้ไม่เหมือนสถานีอนามัย  สมัยก่อนที่ผมรู้จัก    โดยไม่มีใครมอบหมายงาน ผมขอทำงานกับ  pcu ทันที  [ ทำงานที่ pcu ด้วย และทำงานที่ โรงพยาบาลเป็นแพทย์ประจำด้วย   ]   มาวันนี้ หลาย ๆ คนยัง ไม่เห็นโอกาส และศักยภาพของ pcu  ( แม้แต่เจ้าหน้าที่ที่ pcu เอง หรือหลาย คนทีเป็นผู้ดูแล pcu เองก็ตาม  )   แต่ผมมองเห็นโอกาส และ ศักยภาพ อย่างมาก   มีความสุขเวลาทำงานที่ pcu  กับเจ้าหน้าที่ pcu มองเห็นคนไข้ ได้รับการดูต่อจากเรา   ได้เห็นความกระตือรือร้นของเจ้าหน้าที่  ที่จะพัฒนาตัวเอง  ซึ่งเราก็รู้ว่า พวกเขาทำได้ ทำได้ดีได้มากกว่าทุกวันนี้ด้วย     ผมนึกถึง คำที่นโปเลียน กล่าวเมื่อแพ้สงครามที่ วอเตอร์ลู ขึ้นมาทันที 

Ability without opportunity mean nothing.  ความสามารถที่ปราศจากโอกาส ไร้ความหมาย (สิ้นดี )  

มาวันนี้ pcu หลายแห่งจะกลายเป็น ศูนย์แพทย์  CMU  ไม่ว่าจะชื่ออะไร ก็ตาม ภาระกิจของ pcu ก็มีความหมายไม่แตกต่าง ในความรู้สึกของผม  ยังคงเป็นส่วนของการบริการที่สำคัญมากส่วนหนึ่ง   ความหวังของเราก็คือ pcu จะได้รับโอกาสที่ดี  ได้โอกาสในการให้บริการอย่างที่ pcu ควรจะเป็น

ไม่ใช่วิ่งตาม คำบอกว่าขอตัวเลขนี้ ของานนี้  ขอ KPI นี้  ขอให้ผ่านเกณฑ์  ขอ ขอ ขอ  ...........   แต่สิ่งที่เราอยากได้ยินมากๆ  คือ    ขอให้ pcu ให้บริการด้วยหัวใจความเป็นมนุษย์ ( ให้จงได้ )

  ทำอย่างไรก็ได้ให้ชุมชนมีสุขภาวะที่ดีที่สุด  พอเพียงที่สุด  ( น่าแปลกใจมาก ผมไม่เคยได้ยินคำขอนี้เลยตลอดเวลา 6 ปี  ในแผนยุทธศาสตร์ ในนโยบาย หรืออื่น ๆ )      เราฝันว่า pcu ในฝันที สปสช ต้องการให้เกิด น่าจะเกิดขึ้นในไม่ช้านี้    อย่างน้อย  ผมคนหนึ่งละ ที่เห็นโอกาสและจะใช้โอกาสที่มี ทำมันให้เป็นจริง

หมายเลขบันทึก: 63695เขียนเมื่อ 27 พฤศจิกายน 2006 21:52 น. ()แก้ไขเมื่อ 6 กันยายน 2013 17:39 น. ()สัญญาอนุญาต: จำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (1)

หนูกำลังวนมาตรงจุดที่ว่า เป็นหมอแต่ว่ารักษาคนไข้ไม่หายซักที

ไม่ใช่เพราะไม่มีความสามารถนะคะ แต่ว่าเพราะไม่มีโอกาสอย่างที่อาจารย์หมอว่าจริงๆ และวันนี้หนูได้วิ่งมาชนโอกาสแล้ว หวังว่าคงได้รบกวนขอคำปรึกษาเรื่อยๆนะคะ

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท