การประกอบธุรกิจคนต่างด้าว

กฎเกณฑ์ในการเข้ามาประกอบธุรกิจของคนต่างด้าวในปรเทศไทย

      พ.ร.บ. การประกอบธุรกิจของคนต่างด้าว  พ.ศ. 2542

                จากแนวความคิดเดิมที่มีการหวงกันสิทธิการประกอบธุรกิจของคนต่างด้าว  สู่แนวความคิดในการส่งเสริมให้คนต่างด้าวเข้ามาประกอบธุรกิจในประเทศไทยเพิ่มมากขึ้น  โดยการให้คนต่างด้าวที่ได้รับการส่งเสริมการลงทุนที่สามารถที่จะประกอบธุรกิจในประเทศไทยได้แม้เป็นธุรกิจที่ต้องห้ามตามบัญชีท้าย พ.ร.บ.การประกอบธุรกิจของคนต่างด้าว  พ.ศ. 2542  ได้โดยไม่ต้องขออนุญาต  เพียงแต่ขอแจ้งขอหนังสือรับรองการประกอบธุรกิจของคนต่างด้าวต่ออธิบดีกรมพัฒนาธุรกิจการค้า  รวมทั้งคนต่างด้าวที่ได้รับการส่งเสริมการลงทุนนี้ก็จะตกอยู่ภายใต้กฎหมายการประกอบของคนต่างด้าวเพียงบางมาตราเท่านั้น   แม้จะเป็นการอำนวยความสะดวกรวดเร็วให้กับนักลงทุนต่างชาติที่ได้รับการส่งเสริมการลงทุนก็ตาม แต่การกำหนดเช่นนี้อาจส่งผลกระทบต่อประเทศและนักลงทุนไทย  จากการที่คนต่างด้าวเข้ามาประกอบธุรกิจ อธิบดีกรมการค้าไม่อาจพิจารณาได้เลยว่าธุรกิจของคนต่างด้าวที่ได้รับการส่งเสริมการลงทุนจะส่งผลกระทบในทางใดบ้าง  เพราะกฎหมายที่ได้ให้อำนาจแก่อธิบดีกรมพัฒนาธุรกิจการค้าเป็นเพียงแค่การตรวจสอบความถูกต้องของบัตรส่งเสริมการลงทุนท่านั้น  รวมทั้งในการติดตามประเมินผลและการตรวจสอบความถูกต้องแม้จะกำหนดให้เป็นอำนาจของนายทะเบียนและพนักงานตามกฎหมายการประกอบธุรกิจของคนต่างด้าวที่สามารถจะสอบถาม หรือเรียกนักลงทุนต่างชาติที่ได้รับการส่งเสริมการลงทุนมาชี้แจงได้ก็ตาม แต่ในทางปฏิบัติยังมิได้มีการตรวจสอบนักลงทุนต่างด้าวที่ได้รับการส่งเสริมการลงทุนอย่างจริงจังแต่อย่างใด

เกณฑ์การจำกัดสิทธิการประกอบธุรกิจของคนต่างด้าวตาม ประกาศคณะปฏิวัติฉบับที่ 281

                                 แม้ว่าโดยหลักการตามประกาศคณะปฏิวัติยังคงมีแนวความคิดในการจำกัดสิทธิของคนต่างด้าวในการประกอบธุรกิจในประเทศไทยก็ตาม  แต่ก็เป็นช่วงที่การส่งเสริมการลงทุนในประเทศไทยเริ่มมีบทบาทมากขึ้น  จากอดีตที่เน้นการควบคุมการเข้ามาประกอบธุรกิจมาเป็นการส่งเสริมให้เกิดการลงทุนไม่ว่าจากในประเทศ  หรือต่างประเทศโดยมีสิทธิประโยชน์ตามประเภทของกิจการ  การกำหนดสิทธิประโยชน์สำหรับเขตการส่งเสริมการส่งออกและกิจการเพื่อการส่งออก และปรับระยะเวลาการยกเว้นภาษีเงินได้นิติบุคคล เพื่อส่งเสริมให้มีการลงทุนจากนักลงทุนต่างด้าว  (อโนชา  รอดชมพู   ,  มาตรการทางกฎหมายของประเทศผู้รับการลงทุนในการควบคุมบรรษัทข้ามชาติ  ,  (  วิทยานิพนธ์นิติศาสตร์มหาบัณฑิต   มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์  ,  2529  )  น. 16-17)

         แนวความคิดใน พ.ร.บ. การประกอบธุรกิจของคนต่างด้าว พ.ศ. 2542

                 ในปี พ.ศ. 2540 ไทยประสบภาวะวิกฤตเศรษฐกิจอย่างรุนแรง ซึ่งทำให้ประเทศไทยต้องพึ่งพาเงินกู้จากกองทุนการเงินระหว่างประเทศ ( IMF )  โดยมีหนังสือแสดงเจตจำนงกับกองทุนการเงินระหว่างประเทศ และแก้ไขกฎหมายที่เป็นอุปสรรคต่อการประกอบธุรกิจของคนต่างด้าว  ประกอบกับประกาศคณะปฏิวัติฉบับที่  281 ที่ใช้อยู่ในขณะนั้นมีหลักการบางประการที่ไม่สอดคล้องกับภาวะทางเศรษฐกิจ  การลงทุน และการค้าระหว่างประเทศในขณะนั้นได้  ในการที่จะส่งเสริมให้มีการแข่งขันในการประกอบธุรกิจทั้งในและต่างประเทศ ทั้งยังเป็นการดำเนินการให้สอดคล้องกับพันธกรณีระหว่างประเทศไทยจึงยกเลิกประกาศคณะปฏิวัติที่ 281  และประกาศใช้พระราชบัญญัติการประกอบธุรกิจของคนต่างด้าว พ.ศ. 2542  โดยกำหนดประเภทธุรกิจที่ห้ามคนต่างด้าวประกอบธุรกิจการประกอบธุรกิจของคนต่างด้าว  คือบัญชีที่  1 ซึ่งห้ามคนต่างด้าวประกอบธุรกิจไว้โดยเด็ดขาด เนื่องจากต้องการสงวนไว้เป็นธุรกิจสำหรับคนไทย    บัญชีที่ 2 เป็นธุรกิจที่เกี่ยวกับความปลอดภัยหรือความมั่นคงของประเทศหรือมีผลต่อศิลปวัฒนธรรม  จารีตประเพณี  หัตถกรรมพื้นบ้าน  ทรัพยากรธรรมชาติ  และสิ่งแวดล้อมคนต่างด้าวจะประกอบธุรกิจเหล่านี้ไม่ได้ เว้นแต่จะได้รับความเห็นชอบจากคณะรัฐมนตรี   และบัญชีที่ 3  เป็นธุรกิจที่คนไทยยังไม่มีความพร้อมที่จะแข่งขันในการประกอบกอบธุรกิจกับคนต่างด้าว  คนต่างด้าวนี้จะต้องขออนุญาตต่ออธิบดีกระทรวงพาณิชย์ก่อนเริ่มประกอบธุรกิจ

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------

      ชลิดา  โตสิตระกูล  ,  สิทธิในการทำงานของคนต่างด้าวในประเทศไทย  ,  ศึกษากระบวนการในการเข้าสู่สิทธิในการทำงานในประเทศไทย  ,   (  วิทยาศาสตร์มหาบัณฑิต  คณะนิติศาสตร์  มหาวิยาลัยธรรมศาสตร์  ,   2548   )  น. 7       

            ดร.ชุมพร  ปัจจุสานนท์และคณะ  ,  กฎหมายเปรียบเทียบการควบคุมการทำงานของคนต่างด้าวในประเทศไทยกับนานาประเทศ  และแนวทางการพัฒนาในอนาคต  ,  วารสารจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย  ปีที่  21    ,   2545