คุณอำนวยชาวนา => นักวิทยาศาสตร์


ถึงแม้ตอนนี้ชาวนาจะบอกว่าไม่มีความรู้วิชาการหรือทฤษฎี แต่ความมีเหตุและผลแบบวิทยาศาสตร์จะทำให้ชาวนาค้นหาความรู้ที่แท้จริง..ใช้ได้จริง...ซึ่งในอนาคตความรู้เหล่านี้จะเป็นจุดเริ่มต้น...ให้นักวิชาการเข้ามาศึกษาและจะกลายเป็นความรู้ทางวิชาการในที่สุด.....เป็นการดึงความรู้ Tacit และ Explicit ให้มาเจอกัน

              เนื่องจากเห็นว่า มีหลายคน ใน สคส. เขียนเรื่องราวเกี่ยวกับ ตลาดนัดเครือข่ายการจัดการความรู้มูลนิธิข้าวขวัญ ที่จัดขึ้นวันที่ ๒๐-๒๑ พ.ย.๔๙ กันมาหลายบันทึกแล้ว.......ถ้าดิฉันจะเขียนเล่าบรรยากาศหรือกระบวนการจัดงานอีกก็คงซ้ำกันและไม่ต่างกันเท่าไรนัก (ดิฉันเขียนช้า..คนอื่นก็เลยเขียนกันไปหมดแล้ว)..........บันทึกนี้จึงอยากเขียนถึงคุณอำนวยชาวนา หรือขอเรียกว่าเป็น คุณครูชาวนา เพราะดิฉันได้กลายเป็นลูกศิษย์ หรือเป็นนักเรียนชาวนาคนหนึ่งไปแล้ว.........

               จากการสังเกต... จากสิ่งที่เห็น....จากการสอบถาม... และจากความรู้สึก...ของดิฉันเอง....ดิฉันพบว่า คุณครูชาวนา ทั้ง ๓ ฐาน คือ ฐานปรับปรุงดิน ฐานคัดพันธุ์ข้าว และ ฐานแมลง มีความพยายามถ่ายทอด ให้ความรู้ทั้งกระบวนการและเทคนิคต่างๆ  ให้กับนักเรียนชาวนาทุกคน   แต่คุณครูชาวนามักพูดว่า ตนเองไม่มีความรู้ทางหลักการ ทางทฤษฎีหรอก...... ดิฉันจะยกตัวอย่างจุดเด่นที่ได้เรียนรู้จากคุณครูชาวนาจาก ๓ ฐาน ดังนี้

          ฐาน ๑ คัดพันธุ์ข้าว การคัดพันธุ์ข้าวนั้นเนื่องจากข้าวจะถูกลดขนาดและน้ำหนักลงจากการสืข้าว...ทำให้ข้าวไม่ได้ราคา ดังนั้นการคัดเลือกพันธุ์ข้าวจะทำให้ลดการสูญเสียในส่วนนี้ได้

          ฐาน ๒ ปรับปรุงดิน การขยายจำนวนจุลินทรีย์ด้วยการหมักโดยเติมโมลาดและแกลบลงไป เพื่อเป็นอาหารของเชื่อจุลินทรีย์ และใช้ใบไผ่เพื่อเป็นการให้เชื้อจุลินทรีย์ได้ยึดเกาะ...แล้วคลุมด้วยผ้ากระสอบเป็นการควบคุมอุณหภูมิให้พอเหมาะ...หมั่นเปิดผ้ากระสอบออกเป็นระยะๆ เพื่อให้อากาศถ่ายเทได้สะดวก  ทำให้จุลินทรีย์เจริญได้ดี

          ฐาน ๓ แมลง ให้แยกแมลงดีและแมลงร้าย ออกจากกันพร้อมวาดรูป แล้วนับจำนวนแมลงดีและแมลงร้ายเปรียบเทียบกันเพื่อดูอัตราส่วนระหว่างแมลงดีและแมลงร้าย ถ้าแมลงร้ายมากต้องรีบหาทางป้องกัน

 รูปแมลงตัวอย่าง ที่ คุณครูชาวนา วาดไว้

          จุดเด่นของ ๓ ฐานข้างต้น...ดิฉันมองเห็นเป็นกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ คือ

          ฐาน ๑ เด่นในเรื่องการตั้งสมมุติฐาน 

          ฐาน ๒ เด่นในเรื่องกระบวนการทดลอง

          ฐาน ๓ เด่นในเรื่องการสำรวจและวิเคราะห์ข้อมูล    

         จริงๆ แล้วการดำเนินการของ คุณครูชาวนา ทั้ง ๓ ฐานนี้ มีกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ที่ครบถ้วน คือ ทุกฐานจะมีการตั้งสมมุติฐาน วางแผนการทดลอง ทดลองและบันทึกผล สุดท้ายคือสรุปและวิเคราะห์ผล   เพราะดิฉันสังเกตได้ว่าการบรรยายของ คุณครูชาวนา นั้น...มีคำว่า คิดว่า ลองผิดลองถูก ทดสอบ เปรียบเทียบ ควบคุมอุณหภูมิ แสงแดด ความชื่น  มีการจดบันทึก หรือ แม้แต่คำว่า สมมุติฐาน.. ซึ่งคำเหล่านี้ประกอบกับกระบวนการที่ทำอยู่ เป็นการสะท้อนให้เห็นถึงความเป็นนักวิทยาศาสตร์ที่มีในตัวของ คุณครูชาวนา เหล่านี้.......

      ถึงแม้ตอนนี้ชาวนาจะบอกว่าไม่มีความรู้วิชาการหรือทฤษฎี (ในความจริง..จากที่ได้ฟัง...ถือว่า คุณครูชาวนา มีความรู้วิชาการพอสมควรนะคะ)...... แต่ความมีเหตุและผลแบบวิทยาศาสตร์จะทำให้ชาวนาค้นหาความรู้ที่แท้จริง..ใช้ได้จริง...ซึ่งในอนาคตความรู้เหล่านี้จะเป็นจุดเริ่มต้น...ให้นักวิชาการเข้ามาศึกษาและจะกลายเป็นความรู้ทางวิชาการในที่สุด.....เป็นการดึงความรู้ Tacit และ Explicit ให้มาเจอกัน

 

 

หมายเลขบันทึก: 62543เขียนเมื่อ 23 พฤศจิกายน 2006 22:34 น. ()แก้ไขเมื่อ 6 กันยายน 2013 17:39 น. ()สัญญาอนุญาต: จำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (4)
  • เห็นด้วยอย่างยิ่ง ว่า คุณอำนวยชาวนามีจิตวิญญาณของนักวิทยาศาสตร์อยู๋ในตัว
  • ที่สำคัญมีความเชื่อมโยงกับนักวิทยาศาสตร์ตัวจริงจาก คลินิคสุขภาพพืช จ. สุพรรณบุรี ในการตรวจวัดเชื้อต่างๆ และเป็นแหล่งวิชาการที่สร้างความเชื่อมั่นของกระบวนการศึกษาของ นร. ชาวนา
  • ถึงอยู๋ใกล้แต่ก็อยากคุยทางนี้ด้วย อิอิอิ

ขอขอบคุณอาจารย์ uraiman...

  • ได้ข้อคิด ความรู้ ความเข้าใจมากมายจากบันทึกของอาจารย์
  • ถ้ามีภาพประกอบละก็... เยี่ยมไปเลย (ใช้ Canon EOS ที่มีในภาพอาจารย์ถ่ายได้ครับ)

เพิ่มภาพให้แล้วนะคะ.....แต่ไม่ใช่ภาพจาก canon EOS หรอกนะคะ

  • ขอบคุณอุค่ะที่นำเรื่องและภาพมาเล่าให้ฟังจ้ะ
  • มาอ่านบันทึกอุช้าไปหน่อยเพราะ อ.วิบูลย์ พาQAU ยกทีม (ทีมน้อยๆ เพราะมีอยู่ 3-4 ชีวิต)ไปทำ KM Workshop 2 งาน คือ ...
  • 1. ผู้บริหารด้านกิจการนิสิตทั่วประเทศ (รองฯ / ผู้ช่วย / ผอ.กอง) 17 - 18 พ.ย. ที่เชียงใหม่ 
  • 2. ผู้นำนิสิตของ มน. (รุ่นที่ 2) 19 - 20 ที่พะเยา
  • กลับมาถึงเมื่อกี้  เข้ามาอ่านบันทึกของอุคนแรกเลย
  • แล้วจะนำเรื่องที่ไปมา ... มาเล่าแลกเปลี่ยนกับอุนะจ้ะ
พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท