วิเคราะห์ความหมายของนวัตกรรม
มีผู้ให้ความหมายของคำว่านวัตกรรมไว้หลายคนดังนี้ ทอมัส ฮิวช์(Thomas Hughes)ได้ให้ความหมาย นวัตกรรมว่า เป็นการนำวิธีใหม่ ๆ มาปฏิบัติหลังจากได้ผ่นการทดลอง หรือ ได้รับการพัฒนามาเป็นขั้น ๆ แล้วโดยเริ่มมาตั้งแต่การคิดค้น การพัฒนาซึ่งอาจจะเป็นไปในรูปของโครงการทดลองปฏิบัติก่อนแล้วจึงนำไปปฏิบัติจริงซึ่งมีความแตกต่างจากที่เป็นมา มอร์ตัน(Morton J.A.)ได้กล่าวว่า นวัตกรรม หมายถึงการทำให้ใหม่ขึ้นอีกครั้ง(Renewal)ซึ่งหมายถึง การปรับปรุงของเก่าและพัฒนาศักยภาพของบุคลากรตลอดถึงหน่วยงาน หรือองค์กรนั้น ๆ นวัตกรรม ไม่ใช่การขจัดหรือลบล้างสิ่งเก่าให้หมดไป แต่เป็นการปรับปรุงเสริมแต่งและพัฒนาเพื่อความอยู่รอดของระบบ ไชยยศ เรืองสุวรรณ ได้ให้ความหมาย นวัตกรรมไว้ว่าหมายถึงวิธีการปฏิบัติใหม่ ๆ ที่แปลกไปจากเดิมโดยอาจจะได้มาจากการคิดค้นพบวิธีการใหม่ ๆ ขึ้นมาหรืออาจมีการปรับปรุงของเก่าให้เหมาะสมและสิ่งทั้งหลายเหล่านี้ได้รับการทดลอง พัฒนา จนเป็นที่เชื่อถือได้แล้วว่าได้ผลดีในทางปฏิบัติทำให้ระบบก้าวไปสู่จุดหมายปลายทางได้อย่างมีประสิทธิภาพ จรูญ วงค์สายัณห์ ได้กล่าวถึงความหมายของ นวัตกรรมว่า แม้ในภาษาอังกฤษเอง ความหมายก็ต่างกันในสองระดับโดยทั่วไปนวัตกรรมหมายถึง ความพยายามใด ๆ จะเป็นผลสำเร็จหรือไม่มากน้อยเพียงใดก็ตามที่เป็นไปเพื่อจะนำสิ่งใหม่ ๆ เข้ามาเปลี่ยนแปลงวิธีการที่มีอยู่เดิมกับอีกระดับหนึ่ง นวัตกรรมมักจะหมายถึงสิ่งที่ได้นำความเปลี่ยนแปลงใหม่เข้ามาช้ได้ผลสำเร็จและแผ่กว้างออกไปจนกลายเป็นการปฏิบัติอย่างธรรมดา อ้างอิง ดร.นิพนธ์ ศุขปรีดี 2545 นวัตกรรมเทคโนโลยีสื่อสารการศึกษา.กรุงเทพมหานคร นีลนาราการพิมพ์ นวัตกรรม (Innovation) หมายถึงวิธีการใหม่ๆ ที่นำมาใช้ซึ่งไม่เคยใช้ในหน่วยงานนั้นมาก่อน อาจเป้นวิธีการใหม่ที่ใช้เป็นครั้งแรก หรืออาจเป็นวิธีการใหม่ที่เคยใช้ในหน่วยงานอื่นมาแล้วก็ได้ อ้างอิง สำนักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ. การจัดการนวัตกรรมและสารสนเทศ . เอส แอนด์ จี กราฟฟิค , 2546. นวัตกรรมการศึกษา หมายถึงระบบการศึกษาที่พิสูจน์ได้ว่าดีที่สุดในกาลปัจจุบัน และอยู่ระหว่างการเผยแพร่ให้เป็นเทคโนโลยีที่แพร่หลาย อ้างอิง ศาสตราจารย์เกียรติคุณ ดร.นิพนธ์ ศุขปรีดี. นวัตกรรมเทคโนโลยีสื่อสารการศึกษา. นีลนาราการพิมพ์, 2546. นวัตกรรม หมายถึงความใหม่และทันสมัยซึ่งถูกค้นพบโดยสิ่งนั้นไม่เคยมีมาก่อนในดลกนี้เพิ่งจะมีเป้นครั้งแรก อีกประการหนึ่งสิ่งที่ถูกค้นพบถูกเก็บซ่อนไว้โดยยังไม่ผ่านกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ เมื่อนำทดสอบก็เป็นนวัตกรรม แต่ยังไม่ถึงขั้นเทคโนโลยี อ้างอิง ดร.อำนวย เดชชัยศรี. นวัตกรรมและเทคโนโลยีการศึกษา. ดรงพิมพ์คุรุสภาลาดพร้าว,2545. ดังนั้นในความคิดของข้าพเจ้าเอง นวัตกรรมน่าจะหมายถึง ความก้าวหน้าที่ได้จากการนำสิ่งใหม่ ๆ เข้ามาปรับปรุงสิ่งที่มีอยู่ ทำให้มีเปลี่ยนแปลงไปจากวิธีการที่มีอยู่เดิม เพื่อให้ได้ผลดียิ่งขึ้น โดยไม่ทิ่งสิ่งเก่า ๆ 2) ประเภทของนวัตกรรมนวัตกรรมสามารถแบ่งได้เป็น 14 ประเภท ดังนี้1. นวัตกรรมการบริหารปฐมวัยศึกษา2. นวัตกรรมการบริการการศึกษาระดับปฐมวัยศึกษา3. นวัตกรรมการเรียนการสอนปฐมวัยศึกษา4. นวัตกรรมการบริหารประถมศึกษา5. นวัตกรรมการบริหารการศึกษาระดับประถมศึกษา6. นวัตกรรมการเรียนการสอนระดับประถมศึกษา7. นวัตกรรมการบริหารมัธยมและอาชีวศึกษา8. นวัตกรรมการบริการการศึกษาระดับมัธยมและอาชีวศึกษา9. นวัตกรรมการเรียนการสอนระดับมัธยมและอาชีวศึกษา10. นวัตกรรมการบริหารอุดมศึกษา11. นวัตกรรมการบริการการศึกษาระดับอุดมศึกษา12. นวัตกรรมการเรียนการสอนระดับอุดมศึกษา13. นวัตกรรมการศึกษานอกระบบ14. นวัตกรรมการฝึกอบรม อ้างอิง ศาสตราจารย์เกียรติคุณ ดร.นิพนธ์ ศุขปรีดี. นวัตกรรมเทคโนโลยีสื่อสารการศึกษา. นีลนาราการพิมพ์, 2546. 3) ความแตกต่างระหว่างนวัตกรรมกับเทคโนโลยี ความจริงแล้วนวัตกรรมกับเทคโนโลยีนั้นมีความสัมพันธ์กันอย่างใกล้ชิด เนื่องจากนวัตกรรมเป็นเรื่องของการคิดค้นหรือการกระทำสิ่งใหม่ ๆ เพื่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในทางที่ดีขึ้น ซึ่งอาจจะอยู่ในขั้นของการเสนอความคิดหรือขั้นของการทดลองอยู่ก็ได้ ส่วนเทคโนโลยีนั้นมุ่งไปที่การนำเอาสิ่งต่าง ๆ รวมทั้งวิธีการเข้ามาประยุกต์ใช้กับการทำงาน หรือแก้ปัญหาให้มีประสิทธิภาพมากที่สุด อ้างอิง ดร.นิพนธ์ ศุขปรีดี นวัตกรรมเทคโนโลยีสื่อสารการศึกษา.กรุงเทพมหานคร นีลนาราการพิมพ์.2545. นวัตกรรมเป็นเรื่องของการคิดค้นหรือกระทำสิ่งใหม่ๆ เพื่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในทางที่ดีขึ้น ซึ่งอาจจะอยู่ในขั้นของการเสนอความคิดหรือในขั้นการทดลองอยู่ก็ได้ ยังไม่เป็นที่รู้จักคุ้นเคยของสังคม ส่วนเทคโนโลยีนั้นมุ่งไปที่การนำเอาสิ่งต่างๆ รวมทั้งวิธีการเข้ามาประยุกต์ใช้กับการทำงานหรือแก้ปัญหาให้มีประสิทธิภาพมากที่สุด อ้างอิง บุญเกื้อ ควรหาเวช. นวัตกรรมการศึกษา. เจริญวิทย์การพิมพ์, 2545. ดังนั้นในความคิดของข้าพเจ้า นวัตกรรมจะเป็น ความก้าวหน้าที่ได้จากการนำสิ่งใหม่ ๆ เข้ามาปรับปรุงสิ่งที่มีอยู่ ทำให้มีเปลี่ยนแปลงไปจากวิธีการที่มีอยู่เดิม เพื่อให้ได้ผลดียิ่งขึ้น โดยไม่ทิ่งสิ่งเก่า ๆ ส่วนเทคโนโลยีนั้จะเป็นการนำเอาที่มีการปรับปรุงเปลี่ยนแปลง หรือมีการพัฒนาแล้วมาประยุกต์ใช้กับการทำงาน และแก้ปัญหาให้มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น
ผมเชื่อเอาเองว่า
Innovation = สิ่งใหม่ๆ (ทั้งจับต้องได้ และจับต้องไม่ได้) + การยอมรับของชุมชน (โดยการนำไปใช้) หรือกลุ่มคนในสังคมนั้นๆ
หากสิ่งใดที่มีเฉพาะแต่ความใหม่ แต่สังคมรายรอบไม่นิยม อาจเรียกได้ว่าเป็นเพียง prototype เท่านั้น