ความสุขของคนทั้งชาติ (ตอนที่1)
ดีใจที่ได้รู้ว่าในสังคมไทยยังมีคนห่วงใยเด็กและเยาวชน ในเรื่องของการเท่าทันสื่อ ที่ทราบก็เพราะว่า จ๊ะจ๋ามีโอกาสได้เข้าร่วมงานระดับชาติ นั่นคือ งานสมัชชาสุขภาพแห่งชาติ 2549 ครั้งที่ 6 ใน Theme “เศรษฐกิจพอเพียง สู่สังคมอยู่เย็นเป็นสุข” ซึ่งมีการจัดงาน 3 วัน ตั้งแต่วันที่ 27-29 ตุลาคม 21549 ณ ฮอลล์ 9 อิมแพ็ค เมืองทองธานี
ในงานนี้ สคส. ได้รับเกียรติให้เข้าร่วมงาน 3 คน ต่อวัน เราก็ได้มีการหมุนเวียนข่าวสารนี้กัน และก็สมัครใจกันว่าวันที่ 29 ตุลาคม มีทีม สคส. ไป 3 คน นั่นคือ มีพี่อ้อม พี่อุ และก็จ๊ะจ๋า
เป็นความประทับใจสุดๆ ตั้งแต่งานเริ่มในตอนเช้า เมื่อไปถึงงานในเวลา เกือบ 9.00 น. ได้ฟังปาฐกถาพิเศษเรื่อง “ความสุขมวลรวมประชาชาติ (Gross National Happiness-GNH): ประสบการณ์จากประเทศภูฏาน” โดยท่านรัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุขแห่งราชอาณาจักรประเทศภูฏาน (H.E. Lyonpo Dr. Jigmi Singay) เมื่อได้ฟังแล้วรู้สึกว่า เป็นสิ่งที่น่าสนใจยิ่ง และทำให้หวนคิดไปว่า เราลืมเลือนสิ่งที่สำคัญในชีวิตไปหรือเปล่า ขอยกข้อความบางตอนที่จ๊ะจ๋า ฟังแล้วรู้สึกอินเข้าไปในใจ เช่น
“ การดำเนินนโยบายภายใต้กรอบความคิด GNH ด้วยการสร้างความสมดุลระหว่างขนบธรรมเนียมประเพณีและความทันสมัย วัตถุนิยมกับจิตวิญญาณ ระหว่างความมั่นคงทางทรัพย์สินกับคุณภาพชีวิต ที่สำคัญคือ การให้ความสำคัญของ ความสุขมวลรวมประชาชาติ (Gross National Happiness-GNH) มากกว่าผลิตภัณฑ์มวลรวมประชาชาติ (Gross Nation Product) ”
“ ความเจริญทางเศรษฐกิจมิได้มีความหมายเช่นเดียวกับความเจริญก้าวหน้าเสมอไป เมื่อพ้นจากสภาพความยากจน คนมีระดับรายได้มากขึ้น ความสุขสำราญเพิ่มขึ้นไปด้วย เนื่องจากสามารถตอบสนองความต้องการทางวัตถุและความมั่นคงซึ่งไม่เคยได้รับมาก่อน และเมื่อถึงระดับหนึ่ง ความสุขก็ไม่จำเป็นที่จะเพิ่มขึ้นตามระดับรายได้อีกต่อไป สังคมถูกชี้นำด้วยการตลาด ได้เพาะบ่มวัฒนธรรมละโมบอย่างมากมาย ผ่านสื่อมวลชน เพื่อมุ่งกำไรสูสุด ด้วยการบริโภค ผลที่ตามมาคือ คนใช้ชีวิตที่อิจฉาริษยาซึ่งกันและกัน ต่อสู้ เอารัดเอาเปรียบอย่างไม่มีที่สิ้นสุด เพิ่มขึ้นของผู้ที่มีอาการซึมเศร้า จิตวิญญาณที่ย่อหย่อนลง และความเสื่อมสภาพของสังคม
คำตอบก็คือ การส่งเสริมปรัชญาการพัฒนาที่อยู่บนพื้นฐานของจริยธรรม ซึ่งสร้างสมดุลที่งดงาม ระหว่างประโยชน์ของโลกาภิวัฒน์ และบทบาทของรัฐในการดูแลการจัดการบริการสังคมพื้นฐาน”
“ ในแวดวงทางการแพทย์มีการเปรียบเทียบรัฐบาลเสมือนร่างกาย ที่จะต้องรักษาให้มีสุขภาพดี ปราศจากโรคภัยไข้เจ็บ การไม่มีบริการสังคมที่มีประสิทธิภาพ อีกทั้งความทุกข์ที่มีอยู่ขณะนี้ เป็นอาการแห่งสุขภาพที่ไม่ดีของรัฐ ซึ่งมุ่งเน้นความสู่ความมั่งคั่งอย่างหน้ามืดตามัว
ซึ่ง GNH สามารถแก้ไขได้ และการที่ภูฏานสามารถพัฒนาประเทศได้อย่างรวดเร็ว เนื่องมาจากปัจจัยหลัก 2-3 ประการคือ 1. ภาวะผู้นำที่เข้มแข็งและเป็นพลวัต ของกษัตริย์ภูฏาน และได้รับความช่วยเหลือจากแหล่งทุนต่างๆ อย่างต่อเนื่องและโปร่งใส ปลอดจากการคอรัปชั่น 2. จริยธรรมและคุณความดีภายในวัฒนธรรม เป็นสิ่งกำหนดกลยุทธ์การพัฒนา การประยุกต์ใช้คุณค่าทางวัฒนธรรมประเพณีต่อสิ่งที่เป็นความห่วงใยปัจจุบัน 3. การเรียนรู้ความผิดพลาดและความยากลำบากของประเทศอื่น และใช้แนวคิดเชิงพุทธในการดับทุกข์ การเริ่มต้นหาเหตุรากเหง้าเป็นจุดที่ได้ผลที่สุดมีการขจัดปัญหา การมองล่วงหน้าว่าจะเกิดปัญหาอะไร และ หาทางป้องกันที่สาเหตุ ดังนั้นจึงมุ่งเน้นป้องกันการเสื่อมสลายของ วัฒนธรรม ป้องกันการกระจายสินค้า และบริการที่ไม่เท่าเทียมกัน และป้องกันการทำลายสิ่งแวดล้อม ”
“ หัวใจสำคัญของตัวชี้วัดตามแนวคิด GNH คือ 1. จิตใจ 2. การศึกษา 3. สุขภาพ”
สิ่งที่ประเทศนี้ให้ความสำคัญนั้น เป็นประเด็นที่น่าสนใจอย่างยิ่ง นั่นคือ ความสุข ต้องเป็นอันดับแรก และมีการเน้นย้ำว่า ความสุขไม่ใช่เพียงผลจากสภาพร่างกายที่มีผลต่อจิตใจ แต่เป็นตัวการสำคัญที่สุดในการกำหนดสุขภาวะโดยรวม รวมทั้ง การวางแผนเป็นองค์รวม และการบริหารนโยบายร่วมกับระหว่างภาส่วนต่างๆ (multi-sectoral) ทุกภาคส่วนมีการพึ่งพิงกัน เพื่อประโยชน์สูงสุดสำหรับสังคม เป็นการทำงานเพื่อส่วนร่วมและในชาติอย่างแท้จริง มุ่งผลประโยชน์ของคนส่วนใหญ่ มากกว่าคนส่วนน้อย เพื่อคนทั้งชาติ และมีการพัฒนาบนพื้นฐานของหลักการสำคัญห้าประการคือ 1. ความเติบโตทางเศรษฐกิจ 2. การพิทักษ์สิ่งแวดล้อม 3. การพัฒนาอย่างสมดุลในระดับพื้นที่ 4. การกระจายอำนาจและการเสริมพลังชุมชน การอนุรักษ์และส่งเสริมวัฒนธรรม ซึ่งเป็นบทบาทสำคัญในการจัดบริการสุขภาพ
และ คงไม่ต้องเอ่ยสิ่งใดนอกจากความรู้สึกที่ว่า ถึงแม้ประเทศไทยจะเป็นประเทศที่ก้าวหน้ามากแค่ไหน แต่สิ่งที่เราลืมไปในขณะนี้คือความสุข ที่มาจากจิตใจ ย่อมเกิดคำถามในใจว่า แล้วในขณะนี้ ช่วงเวลานี้คนไทยมีความสุขแล้วหรือยัง
โปรดติดตามตอนต่อไป
ความเห็น (5)
- เยี่ยมเลยครับ
- เคยคิดว่าชีวิตถ้าอยู่บนความพอเพียงก็พอแล้วครับ
- ขอบคุณมากครับผม
สวัสดีค่ะคุณจ๊ะจ๋า
ขอบคุณค่ะสำหรับจดหมายข่าวและเสื้อสามารถ แต่จดหมายผิดซองค่ะ กลายเป็นเสื้อของ ศน.ธเนศค่ะ ตัวใหญ่มากค่ะ ทำอย่างไรดีคะ
ขอบคุณท่านผูอ่านทุกท่านที่เข้ามาแวะเวียน พูดคุย แลกเปลี่ยนในเรื่องนี้ และอยากบอกว่า มีอีกตอนที่ น่าสนใจคะ
- ขอบคุณสำหรับบันทึกดี ๆ พี่เล็กเขียนเรื่องจีดีพีกับ...สุขที่สุดในโลก... คลิก ซึ่งกำลังจะมองหาตัวชี้วัดความสุขอยู่เมื่อได้อ่านบันทึกนี้ก็ทำให้เรายิ่งมีความคิดหลากหลายมากขึ้น จะตามอ่านต่อไปค่ะ