หัวหอมใหญ่หรือหอมหัวใหญ่ พืชหัวที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพมาก และนำมาทำอาหารได้หลากหลาย ใช้ได้ทั้งแบบสดๆและทำให้สุก แต่คงมีจำนวนไม่น้อยที่ไม่ชอบกลิ่น เป็นพืชสมุนไพรอีกชนิดหนึ่งที่ต้องหันมองบ้างและนำมาใช้ทำอาหารบ่อยๆ จัดเป็นพืชที่หาซื้อได้ง่ายไม่ว่าจะในตลาดสดทั่วไป ในซุปเปอร์มาเก็ต ฯ เพราะหอมใหญ่นั้นเป็นพืชหัวที่เมื่อขึ้นมาจากดินแล้วเก็บไว้ได้นาน ยังคงสภาพดิม ไม่เสียง่าย มีทั้งหัวเล็กและหัวใหญ่ใช้ในการประกอบบอาหาร หอมใหญ่เป็นเครื่องเทศที่มีีรสเผ็ดร้อน ใช้แต่งกลิ่นอาหารได้หลายชนิด เรามาทราบกันว่าทำไมปอกหอมแล้วน้ำตาไหล สารอาหารที่พบและสรรพคุณ ลดน้ำตาลในเลือดได้มาฝากดังนี้
หอมใหญ่ หอมหัวใหญ่ หอมฝรั่ง
สารสำคัญที่พบ ในหอมใหญ่มีสาร diphenylamine และสาร Allyl propyl disufide มีผลลดระดับน้ำตาลในเลือด หอมใหญ่ประกอบด้วยสารอินทรีย์กำมะถันหลายชนิดแต่เมื่อหัวหอมช้ำ เอนไซม์อัลลิเนส (Alliinase) จะย่อยสารอินทรียืกำมะถันให้เป็นสารกำมะถันที่มีโมเลกุลเล็กลง
สารเหล่านี้ได้แก่ สารเมททิลโพรไตซัลไฟต์ (Methylpropyldisulfide) ซึ่งสารเหล่านี้เป็นสารที่ทำให้หัวหอมมีกลิ่นเฉพาะตัว นอกจากนี้ยังมีน้ำมัน หอมระเหย ( Onion oil) ประกอบด้วย วิตามินเอ วิตามินบี1 บี 2 และวิตามินซี
ส่วนสารสำคัญที่ทำให้ระคายเคืองนัยน์ตา และน้ำตาไหลเวลาปอกหอมนั้นคือ สารหลั่งน้ำตาที่เกิดจากสารไทโอโพรพานาลซัลฟอกไซต์ ( Thiopropanalsulfoxide)กรดโปรปีนิลซัลฟันิค ( Propenylsulfenice acid) และกรดเอททีนซัลฟีนิค ( Ethrenesulfenic acid )
สรรพคุณ หอมใหญ่มีสรรรพคุณในทางยาเข่นเดียวกับกระเทียม หากรับประทานประจำจะช่วยป้องกันโรคความดันโลหิตสูง ช่วยลดระดับไขมันและคอเลสเตอรอลในเส้นเลือดได้เช่นกัน ส่วนสารที่สกัดจากหัวหอมใหญ่สามารถ ลดน้ำตาลในเลือดได้โดยการเหนี่ยวนำเก็บกลูโคสเข้าเซลล์ เพิ่มระดับอินซูลินในซีรัม น้ำคั้นจากหัวหอมใหญ่มีฤทธิ์ในการฆ่าเชื้อแบคทีเรีย เชื้อไทฟอยด์ และยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อราบางชนิด นอกจากนี้ยัง บำรุงธาตุ ช่วยขับลม แก้ท้องอืดท้องเฟ้อ ช่วยขับปัสสาวะ ขับพยาธิ ขับเสมหะ และทำให้ไข้หวัดหายเร็วอีกด้วย
รายงานผลการทดลองในประเทศไทย สารสำคัญที่ออกฤทธิ์ลดน้ำตาลในเลือดได้แก่ Diphenylamine และ allylpropyl disulfide ซึ่งพบอยู่ในน้ำมันหอมระเหยของหอมใหญ่
พ.ศ 2517 ประเทศอินเดีย ทดลองให้ผู้ป่วยเบาหวาน 1 รายกินหอมใหญ่เป็นประจำทุกวัน วันละ 50 กรัม ( ครึ่งขีดหรือ 3/4 หัว) พบว่า สามารถลดการใช้อินซูลินได้วันละ 20/40 หน่วย
และในปี พ.ศ 2518 มีการทดลองเพิ่มเติมให้อาสาสมัครที่มีสุขภาพปกติ 6 คน กินสารสกัดส่วนที่เป็น allylpropyl disulfide พบว่ามีผลให้น้ำตาลในเลือดลดลงอย่างชัดเจน นอกจากนี้ยังพบว่าหัวหอมใหญ่ที่ต้มสุกแล้วมีฤทธิ์ลดน้ำตาลในเลือดได้เหมือนกับหัวหอมสด
(ขอบคุณ สารอาหารสรรพคุณหอมใหญ่จากหนังสือสมุนไพรบำบัดเบาหวาน เรียบเรียงโดย เภสัชกรหญิงจุไรรัตน์ เกิดดอนแฝก)
อาหารที่ใส่หอมใหญ่แล้วอร่อย
สมุนไพร ทั้ง 4 หอมใหญ่ กระเทียม พริกไทยดำ พริก ลดน้ำตาลในเลือดได้
สมุนไพรทั้ง 4 อย่างใส่รวมกันในอาหาร 1 อย่างได้ เช่น ผัดพริกไก่
ผัดพริกไก่
วิธีทำ ใช้เนื้อไก่ที่ไม่มีมันและหนัง ล้างเนื้อไก่ให้สะอาด หั่นเป็นชิ้นพอคำ กระเทียมนำเปลือกแข็งออกตำให้ละเอียดกับพริกไทยเม็ด กระทะตั้งไฟให้ร้อนใส่น้ำมันมะพร้าว(หรือน้ำอื่น) ครึ่งช้อนโต๊ะ ใส่กระเทียมพริกไทยเจียวให้หอม ใส่หัวหอมใหญ่ที่ซอยตามยาว คั่วกับกระเทียมให้หอมแล้วใส่เนื้อไก่ ปรุงรสด้วยน้ำปลา ซีอิ้วขาว น้ำตาลนิด อย่างละนิดหน่อยให้พอเหมาะกับเนื้อไก่ที่ทำในกระทะ ใส่พริก คลุกเคล้าให้เข้ากัน หากน้ำแห้งเพิ่มน้ำได้นิดหน่อย เนื้อไก่สุกชิมรสดูว่าอร่อยหรือยัง หากอร่อยแล้วก็ปิดไฟตักใส่จาน
ผัดขิงหมู
วิธีทำ ใช้ส่วนของเนื้อหมูที่ไม่มีมัน เช่น สะโพก สันใน สันข้าง นำไขมันออกให้หมด ล้างน้ำให้สะอาด หั่นชิ้นพอคำ กระทะตั้งไฟน้ำมันมะพร้าวใส่( หรือน้ำมันอื่น) ครึ่งช้อนโต๊ะ ใส่กระเทียม เจียวให้หอมใส่เต้าเจี๊ยวที่ล้างน้ำ นำมาใส่แต่เมล็ด ใส่หอมใหญ่ คั่วให้หอม ใส่เนื้อหมู ใส่ขิง ที่หั่นฝอย ปรุงรสด้วย น้ำปลา น้ำตาล ซี้อิ้วขาว เพิ่มน้ำสักนิด ใส่พริก ผัดคลุกเตล้าให้เข้ากัน เมื่อเนื้อหมุสุก ชิมรสอร่อยหรือยัง เมื่ออร่อยแล้วใกล้จะปิดไฟ ถ้ามีต้นหอม ล้างหั่นเป็นท่อนๆใส่ลงไปด้วย คนอีกครั้งตักใส่จาน
ยำวุ้นเส้นใส่แหนม
วิธีทำ วุ้นเส้นแช่น้ำให้นิ่ม ลวกน้ำร้อนให้สุก แหนมนึ่งหรือต้มให้สุกหั่นเป็นชิ้นๆ หอมใหญ่ ปอกเปลือกล้างหั่นตามยาว พริกขึ้หนูทุบหรือตำ ต้นหอม ผักชีล้างหั่นซอยเล็กๆ ทุกอย่างใส่ลงภาชนะเพื่อยำ ปรุงด้วยน้ำปลา น้ำมะนาว น้ำตาลนิดๆหรือไม่ใส่ก็ได้ เปรี้ยว เผ็ด เค็ม หวาน ตามชอบ
อาหารที่นำมาฝากทำไม่ยากค่ะ ใส่หอมใหญ่ แล้วหวานอร่อยทุกอย่าง แต่ละอย่างมีสมุนไพรที่ดีต่อสุขภาพ ลองทำนะคะ
ด้วยความปรารถนาดี กานดา แสนมณี
วันเสาร์ที่ ๗ กันยายน พ.ส ๒๕๕๖
ชอบหอมใหญ่ในสลัด อร่อยดีจ้ะพี่ดา
-สวัสดีครับ
-หอมหัวใหญ่ทำได้หลายเมนู
-ดเปรี้ยวหวานก็อร่อยนะครับ
-ยำก็แซบหลายๆ
-ขอบคุณครับ