บอระเพ็ดขมน้ำผึ้งหวานอยู่ด้วยกันดื่มเพื่อสุขภาพได้ง่ายขึ้น
บอระเพ็ด ขมมาก มีใครจำได้ไหมค่ะ ว่าเคยได้ชืมมาบ้าง จำได้เองหรือพ่อแม่ปู่ยาตายายเล่าให้ทราบเมื่อเราโตขึ้น หรือมีใครเคยทำด้วยตัวเองเพื่อหย่านมลูก ฟังเรื่องราวแล้วคงได้ยิ้มกันบ้าง เด็กหลายๆคนคงไม่กลัวรสขม ก็หิวอยากกินนมแม่มากกว่าไม่ได้ขมตลอด แต่พอเป็นผู้ใหญ่กันแล้วบอระเพ็ดบางคนไม่รู้จักเลยว่าเป็นอย่างไร เป็นสมุนไพรเป็นยารักษาโรคได้ นำมาบดเป็นผงผสมกับน้ำผึ้งปั้นเป็นลูกกลอน ได้ทำวิธีที่ไม่ยากที่จะนำบอระเพ็ดมาใช้เพื่อสุขภาพ พร้อมนำสรรพคุณของบอระเพ็ดมาฝากดังนี้
บอระเพ็ด
ใบบอระเพ็ด
บอระเพ็ด ชื่ออื่นๆ บอระเพ็ดตัวเมีย เจมูลย่าน เจตมูลหนาม จุ่งจริงตัวเมีย (เหนือ) เครือขอฮอ (อีสาน
ใบ รสขมเมา แก้รำมะนาด ปวดฟัน ฆ่าแมลงที่เข้าหู ฆ่าพยาะิไส้เดือน แก้ไข้
แก้โรคผิวหนัง ดับพิษปวดแสบปวดร้อน บำรุงน้ำดี
ลูก รสขม แก้ไข้ แก้เสมหะเป็นพิษ
เถา รสขมเย็น แก้พิษฝีดาษ แก้ไข้เหนือ ไข้พิษฝีกาฬ โรคแทรกซ้อนของไข้ทรพิษ
แก้ไขทุกชนิด แก้ร้อนในกระหายน้ำ ทำให้เลือดเย็น แก้สะอึก
บำรุงกำลัง บำรุงน้ำดี บำรุงไฟธาตุ เจริญอาหาร
รากอากาศ รสขมเย็น แก้ไข้สูงมีอาการคลั่งเพ้อ ดับพิษร้อน ถอนพิษไข้ เจริญอาหาร
( ขอบคุณ สรรพคุณบอระเพ็ดจากหนังสือเภสัชกรรมไทยร่วมอนุรักษ์มรดกไทย โดย วุฒิ วุฒิธรรรมเวช)
บอระเพ็ด บำบัดเบาหวาน
สารสำคัญที่พบ มีรายงานว่าพืชนี้มีสารขมชื่อpcroretin นอกจากนั้นก็ยังมีสารจำพวก diterpenoid ชื่อ tinospran ซึ่งใกล้เคียงกับ columbin ที่แยกได้จากเถาและราก นอกจากนี้ยังพบสารประเภท amine 2 ชนิด คือ N-trans-feruloy tyramine N-cis-feruloyl tyramine และสาร phenoiic glucoside ชื่อ tinoluberide
ประโยชน์ทางยา
ใช้เป็นยาแก้ไข้ในตำรายาอายุรเวทของอินเดียกล่าวไว้ว่า พชชนิดนี้ใช้ในทางยาเช่นเดียวกับชิงช้าชาลี Tinospora cordiflia (Willd) Mier ex Hook.f.& Thoms.นอกจากใช้เป็นยาแก้ไข้ วึ่งกล่าวไว้ว่าดีเท่ากับ Cinchona แล้วยังใช้แก้ธาตุไม่ปกติ และโรคเกี่ยวกับทางเดินปัสสาวะ นอกจากนั้นยังกล่าวได้ว่า สารขมนั้นแก้ไข้ แก้อาการอักเสบ แก้อาการเกร็ง บำรุงกำลัง แก้ร้อนใน เป็นยาขมเจริยอาหาร บำรุงน้ำดี
ส่วนที่ใช้ เถา (ต้น)
ข้อมูลทางวิทยาศาสตร์ มีฤทธิ์ลดระดับน้ำตาลในเลือด กระตุ้นการหลั่งอินซูลิน องค์ประกอบทางเคมีที่พบ คือ สารกลุ่ม alkloids และ diterpene lactones ซึ่งมีรสขมจัด
วิธีใช้ ใช้เถาสด 30- 40 กรัม ต้มน้ำดื่ม
ข้อควรระวัง ควรระวังการใช้ขนาดสูงติดต่อกันนานๆ เพราะมีรายงานในสัตว์ทดลองว่า ทำให้การทำงานของตับและไตผิดปกติ
รายงานการทดลอง ในปี ค.ศ 1988 และ 1969 มีการศึกษาทดลอง สารสกัดจากบอระเพ็ดในคนและหนู
พบว่า ผลการทดลองสามารถลดระดับน้ำตาลในเลือดของคนและหนูได้
( ขอบคุณบอระเพ็ดลดน้ำตาลในเลือดจากหนังสือสมุนไพรบำบัดเบาหวานเรียบเรียงโดยเภสัชกรหญิงจุไรรัตน์ เกิดดอนแฝก )
บอระเพ็ดหมักน้ำผึ้ง
วิธีทำ
1. เถาบอระเพ็ด ตัดเป็นท่อนยาวพอประมาณ ปอกผิวบางๆออก
2. ล้างน้ำให้สะอาด ผึ่งให้แห้ง
3. แห้งดีแล้ว ตัดหั่นเป็นชิ้นเล็กๆ หรือยาวๆ ให้พอเหมาะกับขวดที่จะหมัก
4. บอระเพ็ดใส่ในขวด
5. เทน้ำผึ้งแท้ใส่ลงไปให้ท่วม
6. ปิดฝาให้แน่นแล้วเข่าหรือคนให้น้ำผึ้งละลายกระจายไม่เหนียวนอนก้นขวด เสร็จแล้วคลายฝาขวดไม่ให้แน่น
7. รุ่งขี้นอีกวันและจต่อมาอีกหลายวันบอระเพ็ดจะลอยขึ้น ก็ปิดฝาให้แน่นแล้วค่อยๆเอียงหรือเขย่าเบาๆให้น้ำผึ้งโดนบอระเพ็ดทั่วถึงด้านบนที่ลอย แล้วคลายฝาทุกๆวัน ประมาณ 7 วันหรือขยันทำมองทุกวันก็ทำได้เรื่อยๆ จนบอระเพ็ดจมลงก้นขวด
เถาบอระเพ็ด
ผิวเปลือกบางๆ
ปอกเปลือกออกแล้วล้างผึ่งให้แห้ง
หั่นชิ้นเล็กใส่ขวดปากแคบ
ปลูกไว้หรือพบที่ไหนนำมาทำเก็บไว้ หมักน้ำผึ้งนานได้ที่ เกิน 3 เดือนหรือนานกว่าเป็นปี ก็ไม่เสีย
ดื่มโดยผสมน้ำหรือไม่ก็ได้ตามชอบของผู้ดื่ม
ด้วยความปราถนาดี กานดา แสนมณี
วันพฤหัสบดีที่ ๕ กันยายน พ.ศ ๒๕๕๖
ความเห็น (3)
เคยเห็นเขาทำบอระเพ็ดแช่อิ่มขายจ้ะ แต่ไม่เคยกินนะ กิโลละหลายร้อยจ้ะ
เพิ่งทราบว่าบรเพ็ดมีชื่อเรียกว่าเจตมูล เคยเห็นบ่อยๆในตำรับยาสมุนไพรค่ะ ที่บ้านมีเถาบรเพ็ดอยู่ญู่บ้างแต่ยังไม่ได้ใช้เลยค่ะ มีเวลาจะลองทำใช้บ้างค่ะ
ดองน้ำผึ้ง
บรเพ็ดตากแห้ง นำมาดองน้ำผึ้ง ผสมนำ้อุ่น เกลือเล็กน้อย กินตอนแรกขม พอกินไปสักพัก ก็จะชินกับรสขม ป้องกันหวัด นอนหลับสบาย