ลปรร. เรื่องการจัดการความรู้ ของกองทันตฯ (9) ... KM กับงานกลุ่มผู้สูงอายุ ... ลปรร. รู้กันทั่วหน้าที่เอบีน่าเฮ้าส์

 

เมื่อคราวทีมที่ทำงานส่งเสริมสุขภาพช่องปากผู้สูงอายุ ได้มารวมตัวกัน ที่เอบีน่าเฮ้าส์ ... หมออ้อยยังคงครองความเป็นเจ้าแม่การเล่าเรื่องต่อนะคะ 

เมื่อเราได้ไปเยี่ยมพื้นที่ทำงานทั้งหมด ก็เกิดความอยากเรียนรู้การทำงานของพื้นที่ทั้งหมดที่แยกย้ายกันไปทำกิจกรรม ... จึงมาคิดกันใหม่ว่า แต่ละพื้นที่ก็ควรจะรู้ซึ่งกันและกัน เพื่อแลกเปลี่ยนประสบการณ์กัน ก็เลยมานัดพบกัน ที่ รร.เอบีน่า เมื่อวันที่ 24 สค.49

ทั้งหมดที่มาเข้าร่วม ลปรร. กัน ก็มี 3 ศูนย์ 7 จว. 13 CUP และ 25 PCU แต่ละ PCU ก็มี 1 หรือ 2 ชมรม บางชมรมก็มีความสนุกสนานมาก ขยายข้ามชมรม เราได้เชิญทุกคนมารวมกันในวันนั้น ประมาณ 50 กว่าคน มีทั้ง ทพ. นวก. เจ้าหน้าที่สส. ระดับศูนย์ ระดับ รพ. ระดับ PCU และมี อบต. มาด้วย ปรากฏว่า อบต. พูดได้ดีมาก เข้าใจระบบสาธารณสุขมากด้วย แต่ถามไปถามมา บอกว่า ลาออกจากสาธารณสุข เดิมเป็น สสอ. แล้วมาสมัคร อบต. เลยได้เป็นนายก อบต. จึงดีมาก มากเลย

ในวันนั้น ทุกคนได้แลกเปลี่ยนกันอย่างมากมาย ...

• เริ่มด้วย การนำตัวอย่างจากบางพื้นที่ที่เขาทำค่อนข้างจะไปไกลแล้ว มานำเสนอเหมือนกับเป็นการเรียกน้ำย่อย หลังจากที่ ผอ.เปิดการประชุมแล้ว วันนั้นเรากำหนดให้มีบรรยากาศสบายๆ เพราะว่าเราอยากให้ทุกคนพูด เพื่อเป็นการแลกเปลี่ยน หลังจากที่ ผอ. เปิดการประชุมสไตล์สบายๆ แล้ว
• มีการนำเสนอโดยนำตัวแทนจากลำปาง อ.แจ้ห่ม
  ... ที่แจ้ห่มเขาจัดกิจกรรมคุยกันในชมรมผู้สูงอายุ
  ... แล้วชมรมผู้สูงอายุก็เสนอว่า มีกิจกรรมอะไรบ้าง มีการแปรงฟันในชมรม มีการแลกกันตรวจฟัน และมีการคุยกันกับหมอที่ รพ. ว่าจะมีช่องทางสำหรับดูแลผู้สูงอายุเฉพาะหรือเปล่า และมีกิจกรรมประกวดด้วย มีการฝึกการแปรงฟัน บริหารกาย และบริหารกล้ามเนื้อใบหน้า เขาก็บอกว่า อย่างน้อยก็ไม่กัดกระพุ้งแก้ม
  ... คุณหมอธาริณี ที่แจ้ห่ม เขาก็เพิ่งมาทำงานไม่กี่ปี ตอนที่เขาฟังจากทางจังหวัดไป เขาก็ยังนึกอยู่ว่า แล้วเขาจะไปเริ่มได้อย่างไร
  ... แต่ว่าเขาก็วิ่งไปคุยกับพี่พยาบาล และคลุกคลีกับชมรมผู้สูงอายุมานาน ว่าจะเริ่มยังไง พี่เขาก็จัดการเรื่องการประสานงานให้ ให้หมอเตรียมสิ่งที่จะเข้าร่วมจัดกิจกรรมก็แล้วกัน
  ... และพอเชิญผู้สูงอายุมา น้องเขาจัดคล้ายกระบวนการกลุ่ม ใช้คำถามเข้าไปในกลุ่ม ว่า ผู้สูงอายุคิดว่าจะดูแลฟันตัวเองอย่างไร ฟันดีสำหรับผู้สูงอายุควรจะเป็นอย่างไร และจะจัดกิจกรรมอะไร
  ... เมื่อเขาได้เล่าไป เสียงก็มีความปลื้มใจมาก เขาบอกว่า เขาคาดไม่ถึง ได้เกินคาดมาก มาก เพราะว่าเชิญผู้สูงอายุมา 40 ท่าน ปรากฏว่ามากันมากกว่า และผู้สูงอายุที่คิดว่าเขียนไม่ได้ ก็ปรากฎว่าเขียนได้สวยกว่าหลายคน และตรงบรรทัดเป๊ะ และวิธีการเขียนให้ตรงบรรทัดของเขาคือ เอาสมุดมาวาง และก็เขียน ซึ่งน้องเขาบอกว่า ทึ่งมาก ไม่คิดว่าจะสนใจกันเยอะ และแถมทำได้
  ... และเขาก็มีกิจกรรมประกวด ก็ได้รางวัลนิดหน่อย แต่ปรากฏว่าผู้สูงอายุบางท่าน รับรางวัลไปแล้ว ก็บริจาคให้ชมรมเพื่อที่จะให้ได้จัดกิจกรรมอย่างอื่น สำหรับเพื่อนในชมรมต่อไป เราฟังแล้วก็อึ้งไปด้วย ก็รู้สึกภาคภูมิใจแทนเขา
• อีกที่ก็เป็น รพ.พุทไธสง คุณหมอเก้ากันยามานำเสนอว่า
  ... กิจกรรมจริงๆ แล้วที่เขาทำเป็นยังไง ตรงนี้การเล่าถึงว่า เขาทำกิจกรรมอะไรบ้าง คุณหมอเก้ากันยา พื้นเพเป็นคนพุทไธสง และคุณแม่อยู่ในหมู่บ้านนั้นเลย มันก็มีปัจจัยหลายอย่างที่นอกจากชมรมเข้มแข็ง เพราะฉะนั้นคุณแม่ก็เลย Active มาก ก็เลยสนุกสนาน รวมผู้สูงอายุมาคุยกัน และมาจัดกิจกรรมแปรงฟัน
  ... ที่พุทไธสง ชุมชนของเขามีวิถีชีวิตที่เข้าวัดกันประจำ ไม่เคยขาด และวัดเป็นแหล่งพบปะกัน เพราะฉะนั้น ไปวันนี้อาจเจอ 3 คน 4 คน นี้ วันรุ่งขึ้นก็เจออีก 4 5 คน คนที่ 7 ที่ 8 ไป พอผู้สูงอายุพูดไปพูดไป ก็พาพระเณรมาแปรงฟันด้วย และพอแปรงแล้ว ท่านเจ้าอาวาสบอกว่า มีคนถวายแปรงสีฟัน ยาสีฟัน ใครที่ไม่พอก็มาเอา ก็กลายเป็นว่าได้สนับสนุนจากตรงนี้ด้วย
  ... ตรงพุทไธสงก็เป็นที่ที่น่าจับตามองมาก เพราะว่า ตัวของหมอเต็ม 100 ทีมงานเต็ม 100 แถม อบต. สนับสนุน แล้ววิถีชีวิตชุมชนของเขาสอดคล้องและกลมกลืนค่อนข้างเยอะ การแปรงฟันก็แปรงกันที่วัด ถามเขาก็บอกว่าตอนแรกๆ ก็แปลกๆ อยู่เหมือนกัน และเขาก็บอกว่า แปรงไปแล้วก็ดีนะ เหมือนกับเรื่องออกกำลังกาย พอมีคนทำอาการเจ็บปวดหาย รู้สึกปากสะอาด เบาสบาย มันก็เหมือนปากต่อปาก
  ... ตอนนี้เขาบอกว่า ข้ามชุมชนไปแล้ว จากหมู่ 2 หมู่ 3 ข้ามไปอีกชุมชนหนึ่งแล้ว
• ในที่ประชุม ตอนแรกเราให้ 2 ที่เล่า ก็จะเริ่มกิจกรรมการเล่าเรื่อง ตอนแรกก็นั่งเรียงแถวหน้ากระดานฟังเล็กเชอร์ เราก็จัดกันใหม่ เอาโต๊ะออกไป มานั่งเห็นเข่ากัน คุยกัน แบ่งกลุ่มตามจังหวัดจับคู่กัน กลุ่มละ 2-3 จังหวัด ได้บุรีรัมย์ อยู่กับเชียงใหม่ ลำปางอยู่กับราชบุรี และชัยภูมิ เพชรบุรี และสุพรรณบุรี อีกกลุ่มหนึ่ง เป็น 3 กลุ่ม ได้ขนาดกลุ่มกันก็พอสมควรละค่ะ
• ในแต่ละกลุ่มที่เขาคุยกัน เราก็จะมีคนคอยเก็บประเด็น

ตอนต่อไป หมออ้อยข้าม shot ไปให้หมอดาว (ทพญ.ดาวเรือง แก้วขันตี) มาเล่าให้ฟังด้วยนะคะ ในฐานผู้สังเกตการณ์ที่นึกสนุก กลายเป็นผู้เข้าร่วมกิจกรรมด้วยละค่ะ