KM (แนวปฏิบัติ) วันละคำ : 156. KM กับสังคม
ผมไม่เคยนึกเลยว่าจะมีคนเชื่อ หรือพยายามทำให้คนเชื่อ ว่า สิ่งที่เรียกว่าสังคมไม่มี ไม่มีสิ่งที่เราเรียกกันว่าสังคม ชุมชน มีแต่ปัจเจก ที่เป็นผู้ชนะกับผู้แพ้ จึงตกใจมากเมื่อได้อ่านบทความของคุณไมเคิล ไรท ในมติชนสัปดาห์วิจารณ์ ฉบับวันที่ ๒๕ - ๓๑ สค. ๔๙ ซึ่งอ่านได้ที่นี่ http://www.matichon.co.th/weekly/weekly.phpsrctag=MDQxMTIyNTA4NDk=&srcday=MjAwNi8wOC8yNQ==&search=no
ถ้าเชื่อตามลัทธิ Neo-Cons ตามที่คุณไมเคิลเขียน KM ก็จะเป็นเรื่องเหลวไหล ไม่จริง ไม่เกิดประโยชน์ เพราะ KM เน้นคุณประโยชน์ทั้งที่ฝังอยู่ในตัวปัจเจก และที่ฝังแฝงอยู่ในองค์กร ชุมชน ที่สำคัญ KM ใช้กระบวนการกลุ่มในการกระตุ้นให้ความรู้ฝังลึกถูกถ่ายทอดออกมา ยิ่งกลุ่มมีความไว้วางใจเชื่อใจรักใคร่กัน ก็จะยิ่งสามารถร่วมกันยกระดับความรู้ปฏิบัติขึ้นได้มาก ประสบการณ์ในการทำ KM จึงทำให้ผมเชื่อในพลังของความสัมพันธ์ แต่ Neo-Cons บอกว่าสิ่งเหล่านั้นไม่มี มีแต่การแข่งขัน การเอาชนะ
ผู้ประยุกต์ใช้หลักการ Neo-Cons คงไม่มีใครโง่ที่จะประกาศแบบโจ่งแจ้ง เพราะจะโดนต่อต้าน เขาคงจะทำแบบปกปิดและซับซ้อนซ่อนเงื่อน ผมสงสัยมานานว่าทำไมราชการไทย หรือรัฐบาลไทย จึงมีกิจกรรมหลายๆ อย่างที่ทำให้กิจกรรมรวมกลุ่มกันเรียนรู้เป็นง่อย หรือล่มสลายไป พอได้อ่านบทความนี้ของคุณไมค์ ก็พอมองออกว่าทำไม ผมตีความว่าเป็นเรื่องของการครอบงำ
ลัทธิ Neo-Cons เป็นลัทธิเพื่อการครอบงำ พรรคการเมืองหรือผู้นำประเทศที่เล่นการเมืองเพื่อการครอบงำก็จะใช้แนวทาง Neo-Cons มาประยุกต์ คนที่ฉลาดในการประยุกต์อย่างแนบเนียนก็ได้คะแนนเสียงถล่มทลาย ดูเหมือนจะก่อผลดีต่อบ้านเมืองในระยะสั้น แต่ผมเชื่อว่าจะทำลายสังคม ทำลายประเทศ ในระยะยาว เพราะเป็นการมอมเมา หลอกลวงชาวบ้านให้ได้รับผลประโยชน์ง่ายๆ ในระยะสั้น อ่อนแอในระยะยาว อ่อนแอทั้งระดับปัจเจก ระดับชุมชน และระดับสังคมหรือประเทศในภาพรวม
ผมมองว่า ลัทธิ Neo-Cons มองโลกเป็นสองขั้ว คือเขา กับเรา ผู้ชนะ กับผู้แพ้ พวกเรา กับพวกเขา ลัทธิ Neo-Cons มุ่งทำทุกอย่างเพื่อการเอาชนะ เพราะถ้าเอาชนะไม่ได้ ก็ต้องเป็นผู้พ่ายแพ้ ต่างจาก KM ที่มองว่าความร่วมมือทำให้สิ่งใหม่ คุณค่าใหม่ มูลค่าใหม่ เกิดขึ้นได้
Neo-Cons ศรัทธาใน competition เป็นหลัก KM ศรัทธาใน collaboration เป็นหลัก
วิจารณ์ พานิช
๒๘ สค. ๔๙
