หมู่ที่ ๒ บ้านด่านใหม่
๑.ข้อมูลพื้นฐานจำแนกแต่ละหมู่บ้าน
ข้อมูลพื้นฐานของหมู่ ๒ บ้านด่านใหม่ ตั้งอยู่ทางชายฝั่งทะเลด้านทิศตะวันออกของเกาะช้าง มีอาณาเขตติดต่อกับหมู่ ๑ บ้านคลองนนทรี และหมู่ ๓ บ้านคลองสน มีประชากรชาย-หญิง รวมทั้งหมด ๖๓๑ คน
จากจำนวน ๒๒๐ ครัวเรือน(ข้อมูล กันยายน ๒๕๔๗) บ้านด่านใหม่ เป็นชุมชนดั้งเดิมชุมชนแรกของเกาะช้าง
ปรากฏหลักฐาน มีการตั้งถิ่นฐานมาตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยา และกรุงรัตนโกสินทร์ตอนต้น ทะเลทางด้านนี้เป็นทะเลน้ำลึกเหมาะแก่การเดินเรือสำเภา หรือเรือยนต์ขนาดใหญ่มาแต่โบราณ
๒.ภูมิหลังทางประวัติศาสตร์ ชาติพันธุ์ ประวัติหมู่บ้าน และที่มาของชื่อหมู่บ้าน
ภูมิหลังทางประวัติศาสตร์ กลุ่มชาติพันธุ์ ประวัติหมู่บ้าน และที่มาของชื่อหมู่บ้าน
บ้านด่านใหม่เป็นชุมชนเก่าแก่ที่มีการตั้งถิ่นฐานมาแต่ยุคแรกๆของการตั้งถิ่นฐานบนเกาะช้าง ด้วยบริเวณนี้เป็น
จุดแวะพักของพ่อค้าเรือสำเภาจีน ที่เข้ามาหลบลมมรสุม และเป็นเส้นทางเดินเรือมาแวะพัก เพื่อเติมเสบียงอาหาร
และน้ำจืด หรือการจอดแวะพัดเพื่อทำการค้าขายกับชาวบ้านในแถบนั้น ปรากฏหลักฐานตั้งแต่สมัยพระเจ้าปราสาททอง แห่งกรุงศรีอยุธยา จนถึงสมัยต้นกรุงรัตนโกสินทร์ จนฝรั่งเศสขยายอาณานิคมมาแถบนี ้การค้าขายโดยเรือสำเภาของชาวจีนกับอาณาจักรสยามแถบนี้ก็ลดน้อยลงไป ที่บริเวณชายฝั่งริมท่าเรือบ้านด่านใหม่ยังมีร่องรอยหลักฐาน การตั้งด่านศุลกากรเพื่อจัดเก็บภาษีจากพ่อค้าเรือสำเภาชาวจีน เป็นนายตรวจด่านศุลกากร
ที่ทางการสมัยนั้นแต่งตั้งให้เดินทางมาจากท่าแฉลบ จังหวัดจันทบุรี (จากการสอบถามชาวบ้านแถบนั้น ทราบพอเลาๆว่าชื่อ ขุนศรี หรือหลวงศรี ผู้เขียนไม่แน่ใจ)ในสมัยนั้นเกาะช้างมีเรือสำเภาจีนเข้ามาติดต่อค้าขายแลกเปลี่ยนสินค้า และมีคนจีนเข้ามาตั้งหลักฐานทำมาหากินอยู่บนเกาะช้างเป็นจำนวนมาก ทางราชการจึงได้ตั้งด่านศุลกากรสถาน (CUSTOM HOUSE) ขึ้นที่บ้านด่านใหม่ ตำบลเกาะช้าง เพื่อเก็บภาษีจากเรือสำเภาจีน
ใน พ.ศ. ๒๔๔๐ ได้จัดตั้งอำเภอขึ้น ใช้ชื่อว่าอำเภอเกาะช้าง ตั้งอยู่ที่บ้านด่าน ตำบลเกาะช้าง พื้นที่ของอำเภอเกาะช้างในสมัยนั้นรวมถึงตำบลแหลมงอบ (อำเภอแหลมงอบในปัจจุบัน) เกาะกูด (กิ่งอำเภอเกาะกูดในปัจจุบัน) และเกาะต่าง ๆ รวม ๕๒ เกาะ สาเหตุที่ตั้งบ้านด่านเพราะเป็นแหล่งรวมของการค้าขาย เรือสำเภาจีนจะนำสินค้าจากเมืองจีนมาลงขายส่วนหนึ่งและแล่นต่อไปกรุงเทพฯ ขากลับจะแวะพักที่บ้านด่านอีกครั้ง
จากคำบอกเล่าของผู้เฒ่าผู้แก่ เล่าว่าเวลาเรือสำเภาจีนจากเมืองจีนมาจอด จะมีผู้คนจากแหลมงอบนั่งเรือใบหรือเรือแจวมาซื้อสินค้าจากเมืองจีน เวลาเรือสำเภาจีนเดินทางมาจากกรุงเทพฯ คนจากฝั่งแหลมงอบจะนำสินค้าทางการเกษตรมาขายให้เรือสำเภาจีนนำกลับไปขายเมืองจีน ผู้เฒ่าผู้แก่เล่าว่าสมัยตั้งอำเภอเกาะช้างใหม่ ๆ ยังมีโรงฝิ่น อยู่ ๒-๓ โรง เพราะคนจีนสมัยนั้นนิยมสูบฝิ่นและทางราชการยังไม่ห้ามสูบฝิ่นในสมัยนั้น
กลุ่มชาติพันธุ์ของชาวบ้าน ประกอบด้วยชาวไทยแท้ ที่อพยพถิ่นฐานมาทำการประมงและตั้งบ้านเรือน
ในแถบนี้ ชาวไทยเชื้อสายจีน ตระกูลแซ่ตั้ง แซ่ตั้น แซ่เตียว แซ่ภู่ แซ่ลี้ และชาวญวนอพยพอีกบางส่วนซึ่งต่อมาชาวญวนเกือบทั้งหมดได้ย้ายถิ่นฐานจากบ้านด่านใหม่ ไปตั้งหลักแหล่งบริเวณอ่าวสลักเพชรบ้านสลักเพชร ซึ่งมีชุมชนชาวญวนอพยพอาศัยอยู ่ก่อนเป็นจำนวนหนึ่ง
ที่มาของชื่อหมู่บ้านด่านใหม่ เนื่องจากบริเวณดังกล่าว มีการตั้งด่านศุลกากรเพื่อเรียกเก็บภาษีชาวจีนและพ่อค้าเรือสำเภาจีนในสมัยนั้น โดยมีการตั้งด่านขึ้นมาใหม่ซึ่งย้ายมาจาก บ้านด่านเก่า เพราะด่านศุลกากรเดิมตั้งอยู่ห่างจากท่าเทียบเรือไกลกว่าที่ตั้งด่านใหม่ และบริเวณที่ตั้งด่านศุลกากรแห่งใหม่นี้ มีชาวจีนมาปักหลักตั้งถิ่นฐานบ้านเรือน ทำไร่ ทำสวนอยู่บริเวณที่ราบริมฝั่งทะเลบริเวณนี้เป็นจำนวนมาก จึงสะดวกแก่การเก็บภาษี ชาวบ้าน
ในชุมนั้นจึงเรียกชื่อหมู่บ้านตามด่านศุลกากรที่ตั้งขึ้นใหม่ว่า “บ้านด่านใหม่”
ไม่มีความเห็น