เวทีของ "คุณลิขิต"

ถ้าทุกเวทีมีคนจับประเด็นและเขียน...ก็จะทำให้ข้อมูลไม่หาย

     เมื่อมีโอกาส ดิฉันมักจะลงไปทำงานร่วมกับพื้นที่และชุมชนและให้บริการการทำงานส่งเสริมการเกษตรที่เกี่ยวกับการพัฒนาบุคลากร  ซึ่งสิ่งที่ทำช่วยให้ตัวเราเองเกิดการเรียนรู้จากการปฏิบัติจริง  การแลกเปลี่ยนกับเพื่อน ๆ และพี่ ๆ

     สมัยก่อนได้เริ่มจากเมื่อลงไปปฏิบัติงานกับพื้นที่ไหนก็แล้วแต่เมื่อกลับมาถึงที่ทำงานดิฉันจะต้องบันทึกและสรุปบทเรียนที่เกิดขึ้น  หลงจากนั้นถ้าไปพื้นที่ดังกล่าวอีก ดิฉันก็จะนำสิ่งที่บันทึกไว้ไปให้เจ้าของพื้นที่  ทำเช่นนี้มาเกือบ 2 ปี  หลังจากนั้นพื้นที่บางแห่ง เช่น กำแพงเพชร ก็เริ่มมีการบันทึกเรื่องราวของตนเองที่ทำมาให้อ่าน แล้วเราก็แลกเปลี่ยนบทสรุปในการจัดกระบวนการกลุ่มในแต่ละครั้ง  และตอนนี้นักส่งเสริมของจังหวัดกำแพงเพชร บันทึกข้อมูลของแต่ละเวทีที่ตนเองปฏิบัติกันเป็นชีวิตแล้ว

     บ่อยครั้งที่ดิฉันต้องทำหน้าที่บันทึก หรือ ที่ภาษา KM เรียนว่า คุณลิขิต ขณะที่มีเวทีการพูดคุย  หรือการแลกเปลี่ยนเรียนรู้  หรือมีการจัดกระบวนการกลุ่ม  ที่ทำเช่นนี้ก็เพราะว่า "ต้องการกระตุ้น" ให้กับเจ้าหน้าที่ (นักส่งเสริม) ได้เห็นความสำคัญของการจับประเด็นที่กลุ่มกำลังคุยกัน พร้อมกับแสดงข้อความที่เขาเหล่านั้นกำลังถกเถียงหรือให้เหตุผลกัน  เพราะทำให้ทุกคนได้เห็นรูปธรรมของข้อมูลที่คุยกัน  และเชื่อว่า "เมื่อมีการบันทึกแสดงข้อมูลตลอดเวลานั้น....สักพักทุกคนที่คุยกันก็จะต้องย้อนมาดูว่า....กำลังจดข้อมูลอะไร? หรือมันกำลังทำอะไรอยู่? ที่ขีด ๆ เขียน ๆ ไว้"  และเป็นเรื่องจริงที่ได้ผล เพราะเมื่อมีคนจดข้อมูลและแสดงให้เห็น ทุกครั้งก็จะมีคนหันกลับมาดูข้อมูลที่ดิฉันบันทึกไว้  ซึ่งหลังจากนั้นก็จะทำให้มีกรอบของเนื้อหาสาระ และมีทิศทางในการคุย  ตลอดจนการสรุปบทเรียนที่เกิดขึ้นจากการคุยกัน สิ่งที่ตากมาคือ ช่วยให้คุยกันได้เร็วขึ้น เพราะมีข้อมูลคอยเชื่อมโยงและสรุปให้เห็นตลอดเวลา

     ฉะนั้น  ฉายาใหม่ที่ได้รับการแต่งตั้งและเรียกขานจากพี่ ๆ ก็คือ คุณลิขิต  ที่เป็นผลจากการที่ดิฉันกำลังทำหน้าที่กระตุ้นให้เห็นถึงความสำคัญของข้อมูลว่า  "เมื่อมีการคุยกันโดยไม่มีใครจดข้อมูลให้เห็น...จะทำให้ข้อมูลและเนื้อหาหายไปจากเวทีดังกล่าว"  และการกระทำเช่นนี้ทำให้ "การพูดคุยหรือการจัดเวทีมีชีวิตชีวาว่า...เวทีแห่งนี้มีความสำคัญนะ...ไม่ได้ทำเล่น ๆ" แต่เมื่อมีใครขึ้นมาแทนที่และทำหน้าที่ดังกล่าวแทน ดิฉันก็จะลงจากเวทีเพื่อให้คนอื่นได้ทำหน้าที่แทนและจะได้ฝึกฝนฝีมือให้กับคน ๆ นั้นด้วย.