หมวด ผ | |
สำนวน | ความหมาย |
ผงเข้าตาตัวเอง | เมื่อปัญหาหรือความเดือดร้อนเกิดแก่ผู้อื่น ช่วยแก้ไขให้เขาได้ แต่เมื่อเกิดแก่ตนกลับแก้ไขไม่ได้ |
ผ่อนสั้นผ่อนยาว | ประนีประนอมกัน,อะลุ่มอล่วยกัน |
ผ่อนหนักเป็นเบา | ลดความรุนแรงหรือร้ายแรงลง, ลดหย่อนลง |
ผักต้นขนมยำ | ผสมปนเปกันยุ่งเหยิง |
ผักชีโรยหน้า | ทำความดีเพียงผิวเผินเพียงชั่วคราว ให้เห็นว่าดี |
ผัดวันประกันพรุ่ง | ขอเลื่อนเวลาออกไปครั้งแล้วครั้งเล่า |
ผัวหาบเมียคอน,ชายหาบหญิงคอน | ช่วยกันทำมาหากินทั้งผัวทั้งเมีย |
ผ้าขี้ริ้วห่อทอง | คนมั่งมีแต่แต่งตัวซอมซอ |
ผินหลังให้ | ไม่สนใจ,ไม่แยแส, ไม่ใยดี,เลิกคบกัน |
ผีเข้าผีออก | เดี๋ยวดีเดี๋ยวร้ายไม่คงที่ |
ผีซ้ำด้ามพลอย | ถูกซ้ำเติมเมื่อพลาดพลั้งหรือเมื่อเคราะห์ร้าย, เกิดเคราะห์ร้ายซ้ำเติม |
ผีถึงป่าช้า | ต้องยอมทำเพราะจำใจหรือไม่มีทางเลือก |
ผีบ้านไม่ดี ผีป่าก็พลอย | คนในบ้านช่วยเป็นใจให้คนนอกบ้านเข้ามา ทำความเสียหายได้,คนในบ้านไม่ดีทำให้ คนที่มาอาศัยอยู่ด้วยพลอยไม่ดีไปด้วย |
ผีไม่มีศาล | ไม่มีที่อยู่เป็นหลักแหล่ง |
ผู้ชายพายเรือ | ผู้ชายทั่วไป |
ผู้หญิงยิงเรือ | ผู้หญิงทั่วไป |
เผอเรอกระเชอก้นรั่ว | เลินเล่อไม่ระวังดูแลให้รอบคอบ ก่อให้เกิดความเสียหาย |
แผ่นดินกลบหน้า | ตาย |
แผลเก่า | ความเจ็บช้ำที่ฝังใจอยู่ไม่รู้ลืม |
หมวด ฝ | |
ฝนตกก็แช่ง ฝนแล้งก็ด่า | การทำอะไรๆ
จะให้ถูกใจคนทั้งหมดนั้นเป็น ไปไม่ได้ทำอย่างไรๆ ก็ไม่ถูกใจสักอย่าง |
ฝนตกขี้หมูไหล คนจัญไรมาพบกัน | พลอยเหลวไหลไปด้วย, เรื่องเหลวไหลไม่มีสาระ |
ฝนตกไม่ทั่วฟ้า | เรื่องที่เกิดขึ้นโดยไม่มีวี่แวว หรือไม่ได้คาดหวังไว้ก่อน |
ฝนตกอย่าเชื่อดาว มีเมียสาวอย่าเชื่อแม่ยาย | อย่าไว้ใจใครหรืออะไรจนเกินไป |
ฝนทั่งให้เป็นเข็ม | เพียรพยายามสุดความสามารถ จนกว่าจะสำเร็จผล |
ฝนสั่งฟ้า ปลาสั่งหนอง,น้ำสั่งฟ้า ปลาสั่งฝน | สั่งเสียเป็นครั้งสุดท้าย, ทำการอันใดที่เป็นสิ่งสำคัญ เพื่อไวอาลัยก่อนจากกัน |
ฝ่าคมหอกคมดาบ | เสี่ยงอันตรายในสงคราม, เสี่ยงอันตรายจากอาวุธนานาชนิด |
ฝากเนื้อไว้กับเสือ | ฝากสิ่งใดสิ่งหนึ่งไว้กับผู้ที่ชอบสิ่งนั้น ย่อมสูญหายได้, ไว้วางใจคนที่ไม่ควรไว้วางใจ |
ใฝ่ร้อนจะนอนเมีย ใฝ่เย็นจะดิ้นตาย | มุ่งหวังจะสบายต้องทำงาน ถ้าเกียจคร้านจะลำบากยากจน |
ใฝ่สูงจนเกินศักดิ์,ใฝ่สูงให้เกินศักดิ์ | หวังสิ่งที่เกินฐานะตน (ใช้ในความปฏิเสธ) |
หมวด พ | |
พกนุ่น | ใจเบา,เอนเอียงเชื่อคนง่าย |
พกหิน | ใจหนักแน่น |
พบไม้งามเมื่อยามขวานบิ่น | พบหญิงสาวที่ต้องใจเมื่อแก่,พบสิ่งที่ ต้องการเมื่อไม่สามารถจะได้สิ่งนั้น |
พระมาลัยมาโปรด | ผู้ที่มาช่วยเหลือในยามที่กำลังตกทุกข์ ได้ยากได้ทันท่วงที |
พระศุกร์เข้าพระเสาร์แทรก | ความทุกข์ยากลำบากหรือเคราะห์ร้าย ที่เกิดซ้อนกันเข้ามาในขณะเดียวกัน |
พระอิฐพระปูน | นิ่งเฉย,วางเฉยไม่เดือดร้อน, ไม่รู้สึกยินดียินร้าย |
พร้างัดปากไม่ออก,พร้าคัดปากไม่ออก | นิ่ง,ไม่ค่อยพูด,ไม่ช่างพูด |
พรากลูกนกลูกกา,พรากลูกนกฉกลูกกา | ทำให้ลูกพลัดพรากจากพ่อแม่ |
ลั้งปากเสียศีล พลั้งตีนตกต้นไม้ | พูดหรือทำอะไรโดยไม่ระมัดระวัง ย่อมเกิดความเสียหาย |
พลัดที่นาคาที่อยู่ | พลัดพรากจากถิ่นฐานเดิม, ระหกระเหิน |
พลิกแผ่นดิน | เปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ในระบบ หรือวิธีการปกครองแผ่นดิน, อาการที่ตามหาเท่าไรๆ ก็ไม่พบ |
พลิกหน้ามือเป็นหลังมือ,กลับหน้ามือเป็นหลังมือ | เปลี่ยนแปลงหรือทำให้ผิดไป จากเดิมอย่างตรงกันข้าม |
พอก้าวขาก็ลาโรง,พอยกขาก็ลาโรง | ชักช้าทำให้เสียการ |
พอแย้มปากก็เห็นไรฟัน | รู้ทันกัน |
พอเลี้ยงปากเลี้ยงท้อง | พอกินพอใช้,พอเลี้ยงตัวได้ |
พออ้าปากก็เห็นลิ้นไก่ | รู้ทันกัน |
พ่อแจ้แม่อู | ต่างพันธุ์กัน,พันทาง |
พ่อพวงมาลัย | ชายที่ปล่อยชีวิตตามสบายไม่ยอมตั้งตัว หรือทำการงานเป็นหลักเป็นฐาน |
พายเรือคนละที | ทำงานไม่ประสานกัน ทำด้วยความยากลำบาก |
พายเรือในหนอง | คิด ทำ หรือพูดวกวนกลับไปกลับมา |
พาลรีพาลขวาง | ชอบหาเรื่องทะเลาะวิวาท |
พาลีหลายหน้า | กลับกลอก,ไม่ซื่อสัตย์ |
พึ่งจมูกคนอื่นหายใจ | อาศัยผู้อื่นมักไม่สะดวก |
พึ่งลำแข้งตัวเอง | ช่วยตัวเอง |
พุ่งหอกเข้ารก | ทำพอให้เสร็จไปโดยไม่มีเป้าหมายหรือ โดยไม่คำนึงว่าใครจะเดือดร้อน |
พูดคล่องเหมือนล่องน้ำ | พูดไม่ติดขัด |
พูดเป็นต่อยหอย | พูดฉอดๆไม่ได้หยุดปาก |
พูดเป็นนัย | พูดแสดงให้รู้ชั้นเชิงอยู่ในที |
พูดไปสองไพเบี้ยนิ่งเสียตำลึงทอง | พูดไปไม่มีประโยชน์นิ่งเสียจะดีกว่า |
พูดอย่างมะนาวไม่มีน้ำ | พูดห้วนๆ,พูดไม่มีหางเสียง |
เพชรตัดเพชร | คนเก่งต่อเก่งมาสู้กัน |
เพชรร้าว | ไม่บริสุทธิ์,มีตำหนิ |
แพแตก | พลัดพรากกันไป,กระจัดกระจายกันไป |
แพ้เป็นพระ ชนะเป็นมาร | การยอมแพ้ทำให้เรื่องสงบ, การไม่ยอมแพ้ทำให้เรื่องไม่สงบ |
แพะรับบาป | คนที่รับเคราะห์กรรมหรือความผิดแทน ผู้อื่นที่เป็นคนทำกรรมนั้น |
หมวด ฟ | |
ฟังไม่ได้ศัพท์ จับไปกระเดียด | ฟังไม่ได้ความชัดหรือรู้แจ่มแจ้ง แล้วเอาไปพูดต่อหรือทำผิดๆพลาดๆ |
ฟ้าเคืองสันหลัง | เคราะห์กรรมหรือโทษทัณฑ์ร้ายแรง จากอำนาจเบื้องบนหรือผู้ปกครอง |
ฟ้าไม่กระเทือนสันหลัง | อำนาจเบื้องบนหรือผู้ปกครอง ยังไม่ลงโทษทัณฑ์ |
ไฟสุมขอน | อารมณ์ร้อนรุ่มที่คุกรุ่นอยู่ในใจ |