การเลี้ยงโคอย่างพอเพียง

โคคือเงินออม ความสมบูรณ์ของโคคือกำไร ลูกโคคือดอกเบี้ย

การเลี้ยงโคคือการออมทรัพย์ที่มีชีวิต กำไรและดอกเบี้ยกำหนดได้ด้วยตัวผู้เลี้ยงว่ามีวิธีการจัดการอย่างไร ถ้าโคเติบโตสมบูรณ์ก็ได้กำไรและถ้าโคให้ลูกก็ได้ดอกเบี้ยเพิ่ม จากที่เคยกล่าวถึงการวางแผนปลูกต้นไม้ที่สามารถใช้ใบเลี้ยงโคและการปลูกพืชหมุนเวียนชนิดอื่น ๆ ที่สามารถนำผลผลิตและสิ่งที่หลงเหลือมาเป็นอาหารโค แต่หลายท่านยังมีข้อกังวลหรือโต้แย้งอยู่ในใจว่าอาจทำไม่ได้เพราะอาจติดอยู่ที่เงื่อนไขบางอย่าง เช่น ไม่มีพื้นที่สำหรับปลูกพืชหรือมีก็ไม่สามารถนำมาใช้ได้เพราะพื้นที่ขาดแคลนน้ำเพราะการปลูกพืชต้องอาศัยน้ำเป็นหลัก จริง ๆแล้ว สิ่งเหล่านี้ไม่ใช่ปัญหา เพราะทุกคนสามารถวางแผนจัดการได้ตามทรัพยากร สภาพแวดล้อมและทุนที่เรามีอยู่ ขอเพียงเราเลี้ยงโคให้เหมาะสมกับกำลังที่เรามี อย่าเลี้ยงเกินกำลัง หลาย ๆ คนเลี้ยงโคได้โดยไม่มีพื้นที่ปลูกหญ้า ปลูกต้น ปลูกพืชผักอะไรเลย แต่สามารถเลี้ยงได้อย่างดี เพราะมีระบบการจัดการดีและมีมนุษยสัมพันธ์ดี มีการผูกมิตรกับเพื่อบ้าน ผูกมิตรกับชาวไร่ชาวสวน ผูกมิตรกับคนขายผัก ผูกมิตรกับคนมีความรู้ ผูกมิตรกับคนเลี้ยงโค แล้วเราจะได้อาหารมาให้โคกินได้ไม่ลำบาก เช่น ผูกมิตรกับเพื่อนบ้าน อาจได้หญ้าในเรือกสวนไร่นาของเพื่อนบ้าน ผูกมิตรกับชาวไร่ ได้หญ้าที่ชาวไร่ไม่ต้องการ ได้ผลผลิตที่เหลือใช้เหลือขายหรือเขาไม่ต้องการ เช่น ต้นข้าวโพด สับปะรดคุณภาพต่ำ ต้นถั่วลิสง เป็นต้น ผูกมิตรกับชาวสวน ได้หญ้าที่ชาวสวนไม่ต้องการ เช่นหญ้าตามสวนยางพารา หญ้าในสวนป่า ผูกมิตรกับคนขายผัก จะได้ผักที่แม่คัดคัดทิ้งหรือเศษของผักมาเป็นอาหารโค ผูกมิตรกับคนเลี้ยงโค ได้ข้อมูลข่าวสาร ได้เพื่อนได้มิตรที่จะช่วยเหลือเกื้อกูลกันต่อไปในอนาคต ผูกมิตรกับคนที่มีความรู้เรื่องโค จะได้ความรู้มาพัฒนาอาชีพ การผูกมิตรที่กล่าวมา จะต้องผูกมิตรด้วยการให้และการรับ ไม่ใช่คบมิตรหวังแต่ได้ แต่ไม่เคยให้ระวังนอกจากจะไม่ได้มิตร อาจจะไม่ได้โค... คืน การจะเลี้ยงโคให้ได้ดีอย่างกลัวอุปสรรค อย่างคิดว่าทำไม่ได้ ต้องลงมือทำด้วยใจรัก มีความอดทน มีความเพียรพยายาม ใส่ใจ และปล่อยวางเป็น

[ดร. แสวง รวยสูงเนิน]

ผมนึกว่าขี้วัวคือกำไรซะอีก หลงเชื่อมาตั้งนาน (แซว)