นโยบายสังคม

 

นโยบายสังคม คือ ข้อสรุปถึงผลที่ต้องการบรรลุ (เป้าหมาย / วัตถุประสงค์) ที่เกี่ยวข้องกับความเป็นอยู่ที่ดีขึ้นของชุมชนและสังคม การปรับปรุงแก้ไขให้พฤติกรรมเบี่ยงเบนและความไร้ระเบียบของสังคมให้ดีขึ้น
               นโยบายสังคม เป็นการวางแผนเพื่อจัดการกับผลกระทบจากภายในและภายนอกสังคม การปรับการกระจายรายได้และทรัพยากรของสังคมอย่างเท่าเทียมกันโดยเฉพาะการบริการทางสังคม หลักประกันทางสังคม การสาธารณะสุข การสวัสดิการและอาชีพ และการเคหะ เป็นต้น
               นั่นคือการวางแผนเรื่องของ ความจำเป็นพื้นฐานของมนุษย์, การวางแผนเรื่องปัญหาสังคม, การวางแผนการเปลี่ยนแปลงทางสังคม การวางแผนในเรื่องคุณภาพชีวิตและความมั่นคงของมนุษย์ในภาพรวม

                ความสัมพันธ์ระหว่างนโยบายกับการวางแผน (อ.พิชาย รัตนดิลก ณ ภูเก็ต)
การนำนโยบายลงสู่การปฏิบัติ มีสองลักษณะคือ
                1. แบบไม่จำเป็นต้องมีแผน
                2. แบบที่จำเป็นต้องมีแผน
                ยกตัวอย่างเช่น นโยบายจัดระเบียบสังคม ซึ่งพอกำหนดมาตรการแล้วก็นำลงสู่การปฏิบัติได้เลย อย่างการห้ามเด็กอายุต่ำกว่า 18 ปี เข้าไปเที่ยวตามสถานบันเทิงในเวลากลางคืน  หรือ นโยบายป้องกันอุบัติเหตุ ก็กำหนดมาตรการให้คาดเข็มขัดนิรภัย หรือ ผู้ขับขี่รถจักรยายนต์ต้องสวมหมวกกันศรีษะ  (หมวกกันน๊อค)
               นโยบายส่วนมาก มีแผนรองรับ
               แผนเป็นองค์ประกอบด้านการจัดการของการนำนโยบายลงสู่การปฏิบัติ โดยพิจารณาเรียงตามลำดับดังนี้คือ
                1. นโยบาย ซึ่งได้ตั้งเป็นประเด็นเอาไว้แล้ว
                2. วัตถุประสงค์ของนโยบาย คือนโยบายต้องมีเป้าประสงค์หรือผลลัพธ์ที่ต้องการ
                3. แผนหรือยุทธ์ศาสตร์ คือการกำหนดแนวทางในการปฏิบัติเพื่อให้บรรลุเป้าประสงค์
                4. แผนงาน คือการกำหนดวิธีการ ขั้นตอน หรือกระบวนการในการปฏิบัติ
                5. โครงการ คือการแยกย่อยออกเป็นหน่วยปฏิบัติซึ่ง เพียงหนึ่งโครงการสามารถสร้างผลลัพธ์ออกมาได้บรรลุ   เป้าประสงค์ หรืออาจจะต้องรวมผลของหลาย ๆ โครงการเข้าด้วยกันจึงจะบรรลุต่อเป้าประสงค์ก็ได้ เช่น นโยบายป้องกันอุบัติเหตุ ใช้หลาย ๆ มาตรการรวมกัน เช่น มาตรการคาดเข็มขัดนิรภัย ผู้ขับขี่รถจักรยานยนต์ต้องเปิดไฟ และใส่หมวกกันศรีษะ และ มาตรการเมาไม่ขับ คือประกอบเข้าด้วยกันหลาย ๆ โครงการ เพื่อให้นโยบายป้องกันอุบัติเหตุประสบผลสำเร็จ
(เรียบเรียงโดย นายนพดล มโนงาม / ป้อมครับ)