ดอกไม้ประจำชาติ

ดอกคูณ

 

ชื่อวิทยาศาสตร์ Cassia fistula L.

วงศ์ LEGUMINOSAE-CAESALPINIOIDEAE

ชื่อสามัญ Pudding Pine, Indian Laburnum, Golden Shower

ชื่ออื่นๆ คูน ลมแล้ง บางท้องถิ่นเรียกว่า ชัยพฤกษ์

ลักษณะ 

ไม้ต้น ผลัดใบ สูง 8 - 15 เมตร ใบประกอบแบบขนนกปลายคู่เรียงสลับ มีใบย่อย 3 - 8 คู่ แผ่นใบรูปป้อม รูปไข่ หรือรูปขอบขนาน ขนาดกว้าง 4 - 8 เซนติเมตร ยาว 7 - 15 เซนติเมตร ปลายใบแหลม โคนมน ดอกสีเหลือง ออกเป็นช่อตามซอกใบ หรือตามกิ่ง ยาว 20 - 45 เซนติเมตร ผลเป็นฝักทรงกระบอก ยาว 20 - 60 เซนติเมตร เส้นผ่าศูนย์กลาง 1.5 - 2.5 เซนติเมตร

นิเวศวิทยา

          ถิ่นกำเนิดเอเชียแถบร้อน ขึ้นตามป่าเบญจพรรณแล้งทั่วไป ออกดอก กุมภาพันธ์ - พฤษภาคม ทิ้งใบก่อนออกดอก ขยายพันธุ์ โดยใช้เมล็ด วิธีการเตรียมเมล็ดก่อนเพาะ นำเมล็ดมาตัดหรือทำให้เกิดบาดแผลที่ปลายเมล็ดแล้ว แช่น้ำไว้ 12 ชั่วโมง หรือแช่กรดซัลฟูริค เข้มข้น 1.84 ประมาณ 15 นาที แล้วล้างน้ำให้สะอาด แช่น้ำทิ้งไว้ 12 ชั่วโมง วิธีนี้สะดวกแต่อันตราย และอีกวิธีหนึ่งคือ ต้มน้ำให้เดือดแล้วเทลงในเมล็ด ทิ้งไว้ข้ามคืน ทั้ง 3 วิธีนี้จะทำ ให้เมล็ดดูดน้ำเข้าไปและพร้อมที่จะงอก วิธีเพาะ อาจหยอดลงในถุงดินที่เตรียมไว้หรือจะเพาะในแปลงเพาะแล้วย้ายชำกล้าในภายหลัง ควรให้เมล็ดอยู่ใต้ผิวดิน 3-5 มิลลิเมตร รดน้ำให้ชุ่ม เมล็ดจะงอกภายใน 1-2 สัปดาห์

ประโยชน์

          รากฝนทาแก้กลาก เป็นยาระบาย

          รากและแก่นเป็นยาขับพยาธิ

          เปลือกและไม้ใช้ฟอกหนัง และใช้บดทาผื่นตามร่างกาย

           เนื้อไม้สีแดงแกมเหลือง ทนทาน ใช้ทำเสา ล้อเกวียน

           ใบต้มกินเป็นยาระบาย

           ดอกแก้ไข้

          ฝักเนื้อในรสหวาน เป็นยาระบาย ช่วยบรรเทาการแน่นหน้าอก แก้ขัดข้อ

 

อ้างอิง

http://www.banfun.com

กรมป่าไม้ ฐานข้อมูลพรรณไม้ สถาบันวิจัยวลัยรุกขเวช มหาวิทยาลัยมหาสารคาม