เชื่อว่า หลาย ๆ
คนคงเคยเห็นเจ้าต้นไม้รูปร่างแปลก ๆ อย่างในภาพนี้มาบ้างแล้ว
รูปร่างหน้าตาของมัน คล้าย ๆ กับฝักมะรุม หรืองาช้างที่มีสีเขียว
มันจึงได้ชื่อว่า "ว่านงาช้าง"
สมัยก่อน ตามบ้านเรือนของ
ปู่ ย่า ตา ยายของคนไทยแถบชนบทมักจะปลูกต้นไม้ต่าง ๆ ไว้แทนรั้วบ้าน
และหนึ่งในบรรดาไม้ที่ปลูกแทนรั้วบ้านนี้ก็คือ เจ้าว่านงาช้างนี่แหละ
เพราะว่านงาช้างนั้น นอกจากจะมีรูปร่างหน้าตาแปลกกว่าไม้อื่น ๆ แล้ว
ยังเป็นหนึ่งในสมุนไพรชั้นยอดของตำรับยาไทยอีกด้วย
ถ้าหากดูเพียงภายนอกแล้ว เราอาจจะคิดว่า ว่านงาช้างนี้ไม่มีใบ
เหมือนต้นพญาไร้ใบ อะไรเทือกนั้น แต่จริง ๆ แล้ว เจ้าแท่งเขียว ๆ
ที่เห็นงอกโผล่จากดินนี่แหละคือใบของมัน
ต้นของมันจะอยู่ใต้ดินหน้าตาเหมือนอย่างในภาพข้างล่างนี้
(ขอบคุณ : ภาพต้นงาช้างจาก google)
ใบของว่านงาช้างที่กลม ๆ ปลายเรียวแหลมลักษณะเหมือนงาช้าง
ทำให้ว่านงาช้างทนต่อสภาพดินฟ้าอากาศที่แห้งแล้งได้ดี
เราจึงเห็นว่านงาช้างเขียวสดใสตลอดเวลา ไม่ว่าฝนจะแล้ง
น้ำจะแห้งเพียงใดก็ตาม จึงเหมาะสำหรับปลูกไว้เป็นไม้ประดับตามริมรั้ว
หรือจะใส่กระถางก็ดูดี โดยเฉพาะ บ้านใด เมืองใดที่เจอภัยแล้ง (ซ้ำ ๆ
ซาก ๆ) เหมือนบ้านคุณมะเดื่อ หากปลูกว่านงาช้างไว้
ก็ยังจะพอเห็นสีเขียว ๆ สบายตา แม้ว่าจะไม่มีน้ำรดต้นไม้เลย
หลาย ๆ คน
(รวมทั้งคุณมะเดื่อเอง) ก็อาจจะไม่ทราบว่า เจ้าว่านงาช้างนี้
คนรุ่นปู่ย่าเขาปลูกไว้เป็นสมุนไพรในรั้วบ้าน
เพราะสรรพคุณที่ดีเหลือหลายของว่านงาช้างที่มีหลายอย่างหลายประการนั่นเอง
ลองดูสรรพคุณของเจ้าว่านงาช้างนะจ๊ะ
ว่านงาช้าง ใช้สำหรับบำรุงโลหิตได้ดี
โดยเอาใบว่านงาช้างเขียวประมาณ 1 กำมือ
ดองกับเหล้าขาวหรือเหล้าโรง 1 ขวด ดองไว้ประมาณ 1 เดือน
แล้วเอามาดื่มเพียงครั้งละค่อนถ้วยตะไล เวลาเย็นวันละ 1 ครั้ง
หรือจะดื่มเช้าและเย็นก็ได้ ก่อนอาหาร
หากว่าไม่ชอบดื่มเป็นเหล้า
ให้เอามาต้มเป็นยาต้มก็ได้ ให้ดื่มก่อนอาหารเช้าและเย็นวันละ 2 เวลา
ครั้งละ 1 ถ้วยตะไล จะทำให้มีผิวพรรณเปล่งปลั่ง
รักษาอาการใบหน้าเป็นฝ้าหน้าตกกระ
โดยเอาใบของว่านงาช้างมาล้างให้สะอาด แล้วเอามาตัดเป็นท่อนสั้นๆ
โขลกหรือทุบให้แตกออกมากๆ เอาไปต้มกับน้ำสะอาด
เอาน้ำยาที่ได้มาดื่มครั้งละ 1 ถ้วยตะไล
เช้าเย็นอย่างละครั้ง
ใช้ขับโลหิตเสีย
โลหิตเป็นพิษหลังคลอด โดยให้เอาใบของว่านงาช้างเขียวมาล้างให้สะอาด
ตัดเป็นชิ้นเล็กๆ โขลกให้ละเอียดเสียก่อน เอามาต้มสัก 1 กำมือ
ใส่น้ำพอท่วมขึ้นมาพอสมควร ต้มไปสัก 15 นาที
ยกเอาลงมาให้เย็นลงตามปกติ พออุ่นๆก็รินเอาดื่มครั้งละ 1 ถ้วยตะไล
เช้าและเย็น ก่อนอาหาร ทุกวัน
คั้นเอาน้ำมาดื่มเพื่อเบื่อพยาธิในร่างกาย
รักษาริดสีดวงทวาร
เอามาเผา แล้วคั้นเอาน้ำออกมา
เอาไปหยอดรูหู แก้อาการปวดในหู หูอักเสบ เจ็บปวด
หูน้ำหนวกก็ใช้ได้
น้ำคั้นจากว่านมาชโลมเส้นผม
รักษารากผมให้สมบูรณ์แข็งแรง เส้นผมดกดำเป็นเงางาม
ไม่ร่วงหล่น
ว่านงาช้างนี้
จะออกดอกปีละครั้ง ดอกของมันสีขาวเป็นช่อยาว มีกลิ่นหอม
คุณมะเดื่อเคยเห็นดอกของมันที่บ้านของป้าคนหนึ่ง ที่มีบ้านอยู่ใกล้ ๆ
บ้านคุณมะเดื่อนะ ป้าคนนี้เขาปลูกว่านงาช้างไว้ทำรั้วเหมือนกัน แต่คุณมะเดื่อยังไม่เคยดมเลย
จึงไม่รู้ว่าจะหอมมากน้อยแค่ไหน และหอมอย่างไร
(
ขอขอบคุณภาพประกอบจาก google )
ปัจจุบัน ต้นไม้พื้นบ้านหลาย ๆ
ชนิด ย้ายที่อยู่จากริมรั้ว หัวบ้าน
ไปอัฟเกรดตัวเองอยู่ในร้านขายต้นไม้ที่สวยหรู จากต้นไม้ไร้ราคา
เป็นราคาหลักร้อย หลักพัน กันอย่างคึกคัก ไม่เว้นแม้แต่ ว่านงาช้าง
ก็แปลงโฉมเป็นไม้กระถางถักเปียผูกโบสวยอย่างในภาพนี้ เห็นแบบนี้
ราคาคงหลักร้อยขึ้นไป
สวยแปลกประหลาด
และมากคุณค่าอย่างนี้ เห็นทีพรุ่งนี้
คุณมะเดื่อคงต้องไปขอแบ่งว่านงาช้างจากป้าที่ข้างบ้านสักสองสามต้นซะแล้วละ
อิ อิ
ขอบคุณภาพประกอบจาก google