อีสานบ้านเฮา
เพลงกับวัฒนธรรมการกิน -
หอมดอกผักกะแยง
อาหารการกินของชาวอีสานบ้านเฮานั้น ขึ้นอยู่กับฝนฟ้าอากาศ
มีลักษณะพอเพียงคนอีสานมักน้อย สันโดษ ทำเกษตรพอกิน และค้าขายไม่เก่ง
ไม่ชอบสะสมของกินอะไรนอกจาก ไหปลาร้า
บทเพลงและเสียงเครื่องดนตรีพื้นบ้าน
ให้บรรยากาศแบบชนบทที่สงบไร้มารยาเพลงนี้ มีนักร้องนำมาร้องใหม่
ใส่บริบทอีสานลำซิ่ง ก็มีแต่ต้นฉบับเพลงนี้ของคุณ เทพพร เพชรอุบล
ให้ความสุข สงบ ใสๆซื่อๆ แบบคนอีสานแท้
ฟังกันให้ม่วนซื่น เด้อค่ะ
คลิกไปฟังเพลงอีสานบ้านเฮา
เพลง
อีสานบ้านเฮา
คำร้อง/ทำนอง : พงษ์ศักดิ์ จันทรุกขา
ขับร้อง : เทพพร เพชรอุบล
หอมดอกผักกะแยง ยามฟ้าแดงค่ำลงมา
แอ๊บๆ เขียดจะนา ร้องยามฟ้าฮ้อนห่วนๆ
เขียดโม้เขียดขาคำ เหมือนหมอลำพากันม่วน
เมฆดำลอยปั่นป่วน ฝนตกมาสู่อีสาน
หมู่หญ้าตีนกับแก ถูกฝนแลเขียวตระการ
ควายทุยเสร็จจากงาน เล็มหญ้าอ่อนตามคันนา
รุ่งแจ้งพอพุ่มพู ตื่นเช้าตรู่รีบออกมา
เร่งรุดไถฮุดนา รีบนำฟ้าฟ่าวนำฝน
อีสานบ้านของเฮา อาชีพเก่าแต่นานดน
เอาหน้าสู้ฟ้าฝน เฮ็ดนาไร่บ่ได้เซา เฮ็ดนาไร่บ่ได้เซา
** ..ม่วน..เอ๊ย..โอ... ม่วนเอ๊ยม่วนเสียงกบ ร้องอ๊บๆ กล่อมลำเนา
ผักเม็กผักกะเดา ผักกระโดนและผักอีฮีน
ธรรมชาติแห่งบ้านนา ฝนตกมามีของกิน
ฝนแล้งแห้งแผ่นดิน ห้วยบึงหนองแห้งเหือดหาย
*** มาเด้อมาเฮ็ดนา มาเด้อหล้าอย่าเดินอาย
นับวันจะกลับกลาย บ่าวสาวไหลเข้าเมืองกรุง
เสียงแคนกล่อมเสียงซุง ตุ้งลุ่งตุ้ง แล่นแตรลุ่งตุง
เสียงแคนกล่อมเสียงซอ อ้อนแล้วอ๋ออ้อนอีแล้วอ๋อ
มาเด้อมาช่วยกันก่อ อีสานน้อ...บ้านของเฮา
(ซ้ำ ** และ *** )
ชมสวนผักบ้านเฮา
ผักกะแยง = ผักหอมชนิดหนึ่งขึ้นในผืนนาอีสาน
(ดูภาพประกอบ)
ถ้าไม่รับประทาน นำมาต้มน้ำอาบ คลายพิษไข้ได้
เอื้อเฟื้อ ภาพ "ดอกผักกะแยง" โดย มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
ผักเม็ก และ ผักกระโดน (มีทั้งกระโดนน้ำ
กระโดนบก)
เป็นพืชที่มีฤทธิ์ต้านออกซิเดชั่นที่สูงมาก
กระโดน อีสานแท้ออกเสียงว่า "กะดน" มีรสฝาด
จิ้มกับปลาแดกบอง ลาบแย้ หรือก้อยกะปอม
(พี่ปรีเคยลองแล้วไม่อร่อยเพราะหนังน้องแย้ระคายลิ้นมากค่ะ) เป็นต้น
ส่วนที่รับประทานได้คือ ช่อดอกกะดน และ ยอดอ่อนของกะดน
เอื้อเฟื้อภาพ "ผักกะดน" โดย ชมรมศิลปวัฒนธรรมอีสาน
จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
ผักอีฮีน หรือ ขาเขียด หรือ นิลุบล มีดอกสีม่วง
คล้ายผักตบชวา
ที่ประเทศนี้ เค้าไม่รู้วิธีรับประทาน
ก็กลายเป็นเพื่อนไม้ประดับในอ่างบัวไปแล้ว
ภาพ "ผักอีฮีน" โดย ปรี
หญ้าตีนกับแก้ คือ หญ้าตีนตุ๊กแก
ชื่ออื่นๆ - หญ้าปากควาย, หญ้าปากกล้วย, หญ้าสายน้ำผึ้ง
ศัพท์อีสานบางคำ
แอ๊บๆ = เสียงเขียดร้อง
(สำหรับภาพเขียดต่างๆ คุณสามารถค้นหาในกูเกิ้ลได้
ยั้วเยี้ยเต็มไปหมดเลย)
ฮ้อนห่วนๆ = อากาศร้อนอบอ้าว
นานดน = นานมากๆ (ดน = นาน)
เฮ็ด = ทำ
ได้เซา = ได้พัก
ม่วน = สนุกสนาน
พอพุ่มพู่ = สลัวๆ
ฟ่าว = รีบ
หล้า = สรรพนามเรียกลูกหลาน
สวัสดีค่ะคุณครูอี๊ด
Pisanu pisanu
นิยมร้องในโอกาสไหนหรอคะ