อีสานบ้านเฮา

                                  อีสานบ้านเฮา
เพลงกับวัฒนธรรมการกิน - หอมดอกผักกะแยง

           อาหารการกินของชาวอีสานบ้านเฮานั้น ขึ้นอยู่กับฝนฟ้าอากาศ มีลักษณะพอเพียงคนอีสานมักน้อย สันโดษ ทำเกษตรพอกิน และค้าขายไม่เก่ง ไม่ชอบสะสมของกินอะไรนอกจาก ไหปลาร้า
          บทเพลงและเสียงเครื่องดนตรีพื้นบ้าน ให้บรรยากาศแบบชนบทที่สงบไร้มารยาเพลงนี้ มีนักร้องนำมาร้องใหม่ ใส่บริบทอีสานลำซิ่ง ก็มีแต่ต้นฉบับเพลงนี้ของคุณ เทพพร เพชรอุบล ให้ความสุข สงบ ใสๆซื่อๆ แบบคนอีสานแท้

                           ฟังกันให้ม่วนซื่น เด้อค่ะ

คลิกไปฟังเพลงอีสานบ้านเฮา

เพลง อีสานบ้านเฮา

คำร้อง/ทำนอง : พงษ์ศักดิ์ จันทรุกขา
ขับร้อง : เทพพร เพชรอุบล

หอมดอกผักกะแยง ยามฟ้าแดงค่ำลงมา
แอ๊บๆ เขียดจะนา ร้องยามฟ้าฮ้อนห่วนๆ
เขียดโม้เขียดขาคำ เหมือนหมอลำพากันม่วน
เมฆดำลอยปั่นป่วน ฝนตกมาสู่อีสาน

หมู่หญ้าตีนกับแก ถูกฝนแลเขียวตระการ
ควายทุยเสร็จจากงาน เล็มหญ้าอ่อนตามคันนา
รุ่งแจ้งพอพุ่มพู ตื่นเช้าตรู่รีบออกมา
เร่งรุดไถฮุดนา รีบนำฟ้าฟ่าวนำฝน

อีสานบ้านของเฮา อาชีพเก่าแต่นานดน
เอาหน้าสู้ฟ้าฝน เฮ็ดนาไร่บ่ได้เซา เฮ็ดนาไร่บ่ได้เซา

** ..ม่วน..เอ๊ย..โอ... ม่วนเอ๊ยม่วนเสียงกบ ร้องอ๊บๆ กล่อมลำเนา
ผักเม็กผักกะเดา ผักกระโดนและผักอีฮีน
ธรรมชาติแห่งบ้านนา ฝนตกมามีของกิน
ฝนแล้งแห้งแผ่นดิน ห้วยบึงหนองแห้งเหือดหาย

*** มาเด้อมาเฮ็ดนา มาเด้อหล้าอย่าเดินอาย
นับวันจะกลับกลาย บ่าวสาวไหลเข้าเมืองกรุง
เสียงแคนกล่อมเสียงซุง ตุ้งลุ่งตุ้ง แล่นแตรลุ่งตุง
เสียงแคนกล่อมเสียงซอ อ้อนแล้วอ๋ออ้อนอีแล้วอ๋อ
มาเด้อมาช่วยกันก่อ อีสานน้อ...บ้านของเฮา

(ซ้ำ ** และ *** )

             ชมสวนผักบ้านเฮา

ผักกะแยง = ผักหอมชนิดหนึ่งขึ้นในผืนนาอีสาน (ดูภาพประกอบ)
ถ้าไม่รับประทาน นำมาต้มน้ำอาบ คลายพิษไข้ได้


เอื้อเฟื้อ ภาพ "ดอกผักกะแยง" โดย มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์


ผักเม็ก และ ผักกระโดน (มีทั้งกระโดนน้ำ กระโดนบก)
เป็นพืชที่มีฤทธิ์ต้านออกซิเดชั่นที่สูงมาก

กระโดน อีสานแท้ออกเสียงว่า "กะดน" มีรสฝาด จิ้มกับปลาแดกบอง ลาบแย้ หรือก้อยกะปอม (พี่ปรีเคยลองแล้วไม่อร่อยเพราะหนังน้องแย้ระคายลิ้นมากค่ะ) เป็นต้น ส่วนที่รับประทานได้คือ ช่อดอกกะดน และ ยอดอ่อนของกะดน



เอื้อเฟื้อภาพ "ผักกะดน" โดย ชมรมศิลปวัฒนธรรมอีสาน จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

ผักอีฮีน หรือ ขาเขียด หรือ นิลุบล มีดอกสีม่วง คล้ายผักตบชวา
ที่ประเทศนี้ เค้าไม่รู้วิธีรับประทาน ก็กลายเป็นเพื่อนไม้ประดับในอ่างบัวไปแล้ว



ภาพ "ผักอีฮีน" โดย ปรี

หญ้าตีนกับแก้ คือ หญ้าตีนตุ๊กแก
ชื่ออื่นๆ - หญ้าปากควาย, หญ้าปากกล้วย, หญ้าสายน้ำผึ้ง

ศัพท์อีสานบางคำ
แอ๊บๆ = เสียงเขียดร้อง
(สำหรับภาพเขียดต่างๆ คุณสามารถค้นหาในกูเกิ้ลได้ ยั้วเยี้ยเต็มไปหมดเลย)
ฮ้อนห่วนๆ = อากาศร้อนอบอ้าว
นานดน = นานมากๆ (ดน = นาน)
เฮ็ด = ทำ
ได้เซา = ได้พัก
ม่วน = สนุกสนาน
พอพุ่มพู่ = สลัวๆ
ฟ่าว = รีบ
หล้า = สรรพนามเรียกลูกหลาน


  
    

   
 


 

[ลำดวน]

• สวัสดีค่ะ
• ได้ความรู้ผักพื้นบ้านเพิ่มขึ้นเลยค่ะ
• ลำดวนเคยทานผักกระโดน กับลาบค่ะ
• มีอีกผักที่ชอบค่ะ
• ยอดมะตูมแขกทานกับลาบค่ะ

[ครูอิ๊ด]

สวัสดีค่ะ คุณ

             -  ขอบคุณนะคะที่แวะมาเยี่ยมอีสานบ้านเฮา

             -  ผักกะโดนและยอดมะตูมเป็นผักที่ทานกับลาบอร่อยมากค่ะ

[มนัสดา]

สวัสดีค่ะคุณครูอี๊ด

• อยู้ไสกะบ่คืบ้านเฮาเนาะ ออนซอนหลาย

[pisanu]

Pisanu pisanu

[[email protected]]

นิยมร้องในโอกาสไหนหรอคะ