บ้านขนนกแนวจิตวิเคราะห์
การวิจารณ์วรรณคดีตามแนวการวิเคราะห์ความฝันตามทฤษฎีจิตวิเคราะห์ของฟรอยด์ โดยถือว่าวรรณคดีเป็น Symbolic action แสดงออกมาเพื่อช่วยลดความเครียดภายในร่างกายและจิตใจ กวีระบายสิ่งที่กวีต้องการออกมาในบทโคลงของเขาโดยไม่เจตนา เป็นการเสนอเรื่องราวเกี่ยวกับชีวิต อารมณ์ พฤติกรรม ความคิดต่างๆของมนุษย์ รวมถึงตัวกวีและตัวละครที่เสนออยู่ ในเรื่องบ้านขนนกนี้ มีตัวละครเด่นคือเหมือนแพร โดยมุ่งเสนอปัญหาชีวิตที่ล้มเหลวเพราะความพ่ายแพ้ต่อความรักของเหมือนแพร ซึ่งทุ่มเทชีวิตกับความรักโดยผู้แต่งสร้างตัวละคร คือเหมือนแพรที่มาจากครอบครัวแตกแยก บิดามารดาหย่าร้างกันเหมือนแพร ที่มีนิสัยใจแข็ง จริงจังต่อชีวิต และจริงจังในทุกเรื่องโดยปราศจากการผ่อนปรนมักมีอารมณ์หวั่นไหว แปรปรวน โดยแสดงพฤติกรรมที่ใจร้อน เจ้าอารมณ์ และตามใจตนเองเสมอ จนบุคคลใกล้ชิดรู้สึกได้
ผู้เขียนได้นำปัญหาที่เกิดขึ้นกับเหมือนแพร ซึ่งเป็นคนที่ทุ่มเททุกอย่างเพื่อความรัก เมื่อประสบความผิดหวังจึงหาทางออกด้วยการฆ่าตัวตายเพื่อหนีรักที่เจ็บปวด แต่การฆ่าตัวตายเป็นอาการทางจิตเวชที่เกิดจากความผิดปกติทางอารมณ์และจิตใจ การฆ่าตัวตายของเหมือนแพรอาจมาจากความผิดปกติทางอารมณ์และจิตใจซึ่งวิเคราะห์เหมือนแพรมักเปรียบเทียบความสุขของผู้อื่นกับชีวิตตนที่พยายามไขว่คว้าหาความรักความอบอุ่นและครอบรัว อันเป็นผลกระทบจากชีวิตที่เหมือนแพรมาจากครอบครัวที่แตกแยก ด้วยบิดามารดาหย่าร้างกัน แม้จะได้รับการชดเชยด้านวัตถุจากบิดา แต่จิตใจของเธอก็ยังอ่อนแอ มีความคับข้องใจในสภาพชีวิตตน การตามใจของทุกๆ คนแม้แต่น้องต่างมารดามิได้ทำให้เหมือนแพรมีความมั่นคงทางอารมณ์เลย กลับส่งให้เป็นคนใจร้อน เจ้าอารมณ์ และตามใจตนเองยิ่งขึ้น ฉะนั้นจึงวิเคราะห์สาเหตุที่เหมือนแพรมีความผิดปกติทางอารมณ์มีดังนี้
๑. การอบรมเลี้ยงดูในวัยเด็กซึ่งบิดามารดาหย่าร้างกัน จึงขาดความรักความอบอุ่น และ ความผูกพันในครอบครัว เพราะถึงแม้ว่าบิดามารดาจะทุ่มเทวัตถุให้เพื่อชดเชยสิ่งที่ขาด แต่ก็ไม่ได้ชดเชยทางด้านจิตใจเพราะต้องไปอยู่โรงเรียนประจำไม่มีโอกาสสัมผัสกับครอบครัวที่อบอุ่น ทำให้เหมือนแพรรู้สึกว่าตัวเองไม่มีความสุขตลอดเวลา บิดามารดาของเหมือนแพรก็เห็นว่าเหมือนแพรเป็นคนเลี้ยงง่ายแต่ทำให้เป็นสุขได้ยาก เหมือนแพรก็รู้ตัวเองอยู่ดังที่เธอพูดกับแม่ว่า “แพรไม่เคยรู้จักความสุขหรอกค่ะแม่ คนอย่างแพรเป็นสุขกับใครไม่ได้นาน”
๒.เหมือนแพรมีอาการทางประสาท เนื่องจากเคยเกิดอุบัติเหตุและกระทบกระเทือนถึงสมอง เหมือนแพรมีอาการทางประสาทเกือบทุกครั้งเมื่อมีสิ่งมากระทบ หรือมีอารมณ์เครียด เมื่อเกิดอาการดังกล่าวมักจะกินยาแก้ปวด ไม่ยอมไปหาหมอ ซึ่งเหมือนแพรได้เขียนจดหมายถึงพี่สาวว่า “เมื่อวานนี้ แพรเกิดปวดหัวจี๋ขึ้นมากะทันหัน ต้องกินยาแก้ปวดแล้วขึ้นนอน พี่หมายเคยเป็นไหม..บางทีก็เหมือนกำลังจมน้ำ.. แต่บางทีก็เหมือนกับโผล่พ้นใต้น้ำ แล้วได้สูดอากาศโปร่งโล่ง มันมักจะสลับกันโดยไม่รู้สาเหตุ แม่ว่าแพรอาจจะเป็นเพราะแพรเคยรถคว่ำสองครั้ง ตกบันไดอีกหนึ่งหนแต่ละทีล้วนฉกาจฉกรรจ์ก็ได้”
จากสาเหตุทั้งสองทำให้อารมณ์และจิตใจผิดปกติ เธอทุ่มเทความรักความหวังให้บุคคลที่เธอรักอย่างหมดเนื้อหมดตัว ไม่ได้เผื่อใจไว้กับความผิดหวัง ซึ่งทำให้ความฝันที่เธอวาดไว้มลายไปสิ้นจนคิดว่าไม่เหลือสิ่งใดไว้อีก ทางออกที่คิดได้จึงเป็นการฆ่าตัวตายหนีชีวิต
ความเห็น (1)
กล่าวได้ว่าไม่เข้าใจโลกและชีวิตได้หรือเปล่าครับ