ครุฑ ตราบนหนังสือราชการ


ครุฑ ตราบนหนังสือราชการ
จดหมายเหตุลาลูแบร์บันทึกว่าในสมัยกรุงศรีอยุธยานั้น พระมหากษัตริย์มีตราประจำพระองค์ ในจดหมายเหตุไม่ได้ระบุว่าตราเป็นรูปอะไร แต่สันนิษฐานได้ว่าน่าจะเป็น ตราครุฑพ่าห์ คือ รูปพระนารายณ์ทรงครุฑ

ทั้งนี้เพื่อให้เข้ากับคตินิยมที่ถือเอาองค์พระมหากษัตริย์เป็นผู้มีบุญบารมีเทียบเท่าพระนารายณ์ผู้ทรงครุฑเป็นพาหนะ

ต่อมาสมัยรัตนโกสินทร์ รัชกาลที่ 2 โปรดเกล้าฯ ให้ใช้รูป ครุฑยุดนาคŽ หรือ ครุฑจับนาค เป็นพระราชสัญลักษณ์แทนพระบรมภิไธย ฉิม

ถึงรัชสมัยรัชกาลที่ 5 โปรดเกล้าฯ ให้สมเด็จเจ้าฟ้ากรมนริศรานุวัตติวงศ์ทรงเขียนตราครุฑถวายใหม่ ไม่ต้องมีพระนารายณ์และยกนาคออกเสีย มือที่กางอยู่ก็ให้ฟ้อนรำตามแบบครุฑเขมร ดัดแปลงลายกนกเป็นเปลวไฟ

มาสมัยรัชการที่ 6 โปรดเกล้าฯ ให้พระเทวาภินิมมิตต์ (ฉาย ภินิมมิตต์) เป็นผู้เขียนถวาย โดยยังคงใช้ตราครุฑเพียงแต่เพิ่มพระปรมาภิไธยตามขอบพระราชลัญจกร และเปลี่ยนพระปรมาภิไธยที่ขอบพระราชลัญจกรให้ตรงตามรัชกาล และให้ยึดถือเป็นแบบอย่างต่อมาจนถึงปัจจุบัน

ระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรีว่าด้วยงานสารบรรณ พ.ศ.2526 กำหนดแบบของตราครุฑบนหนังสือราชการ 2 แบบคือ

1. ขนาดตัวครุฑสูง 3 เซนติเมตร

2. ขนาดตัวครุฑสูง 1.5 เซนติเมตร

ในวงกลมสองวงล้อมครุฑ ระหว่างวงนอกและวงในมีอักษรไทยชื่อกระทรวง ทบวง กรม หรือส่วนราชการที่เรียกชื่ออย่างอื่นที่มีฐานะเป็นกรมหรือจังหวัด ส่วนราชการใดที่มีการติดต่อกับต่างประเทศ จะให้มีชื่อภาษาต่างประเทศเพิ่มก็ได้ ให้อักษรไทยอยู่ขอบบนอักษรโรมันอยู่ขอบล่าง

หมายเลขบันทึก: 43684เขียนเมื่อ 9 สิงหาคม 2006 12:55 น. ()แก้ไขเมื่อ 21 มิถุนายน 2012 15:11 น. ()สัญญาอนุญาต: จำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (4)

คุณอารยาครับ

เนื่องจากเรื่องของคุณมีประโยชน์ต่อมวลมนุษยชาติมาก...

หากคุณจะกรุณานำภาพตราครุฑบนหนังสือราชการทั้งสองขนาด มาวางไว้ให้คัดลอกไปใช้งาน ก็จะเป็นความกรุณาอันยิ่งใหญ่หาที่ประมาณมิได้ครับ

....อย่าลืมครับ ยังมีผู้ต้องการตราครุฑ รออยู่นะครับ....สวัสดีครับ

[email protected]

อยากรู้ว่าครุฑดุนกับครุฑดำใช้ต่างการอย่างไร และใช้ครุฑดุนในโอกาสใดกับใคร ใช้กับหน่วยงานใด ระดับใดบ้าง เพราะเหตุใด และเพราพเหตุใดถึงไม่ใช้ครุฑดำ

ช่วยตอบหน่อยอยากรู้จริงๆ

คุณอารยา

สวัสัดีค่ะ เป็นเกียรติค่ะที่ได้อ่านข้อความของคุณ คือว่า ขอความกรุณา

คุณให้ส่งขนาดครุตจริงในแบบหนังสือประทับตรา และบันทึกข้อความให้ได้มั๊ยค่ะ

และอยากถามว่า การที่หน่วยงานราชการส่งหนังสือตอยกลับมา โดยที่ส่ง

ถึงหัวหน้าหน่วย ตามหนังสือที่อ้างถึงเดิม คือทุกอย่างถูกต้องหมด แต่ขึ้นต้นตามที่.........

เขาไม่ได้พิมพ์หน่วยงานของเรา แล้วเราโทรประสานขอให้เขาส่งแบบที่ถูกต้องมาใหม่

แต่เขากลับตอบว่า ไม่ใช้สาระสำคัญเพราะอ้าถึงถูก ส่งถูกคนแล้ว และตอบในเรื่องที่อยากรู้แล้ว

ถามว่าเป็นอย่างที่เขาบอกหรอค่ะ แล้วที่ขอให้เขาส่งหนังสือที่ถูกมาอีกทำถูกไหม

ขอบคุณค่ะ

ขออภัย ลืมส่งอีเมลล์ [email protected]

ขอบคุณค่ะ

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท