โยนิโสมนสิการ #1

โยนิโสมนสิการ 10 วิธี จากบทประพันธ์ของพระราชวรมุนี
ซึ่งตีพิมพ์ในหนังสือเอกสารประกอบการเรียนรายวิชา มนุษย์กับการใช้เหตุผลและจริยธรรม
มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ (2534)
และการนำมาสังเคราะห์เพื่อใช้เป็นเครื่องมือ
ในดำเนินงานของเครือข่ายไตรภาคีร่วมพัฒนาสุขภาพชุมชน
= = = = = = = = = = = = = = =

โยนิโสมนสิการ คืออะไร มีกี่ประเภทอะไรบ้าง และมีวิธีการนำมาใช้อย่างไร
     โยนิโสมนสิการ คือวิธีคิดที่พระพุทธเจ้าทรงแนะนำไว้เพื่อนำไปสู่ขบวนการสร้างปัญญา (Intelligence Movement) ซึ่งเป็นวิธีคิดที่จะดัดนิสัยการคิดแบบเพื่อสนองตัณหา หรือการคิดด้วยความไม่ชอบใจเป็นพื้นฐาน
     โยนิโสมนสิการ จะแบ่งอย่างง่าย ๆ ได้ 2 ประเภท คือ
          1. ประเภทพัฒนาปัญญาโดยตรง เน้นที่การได้รู้ และเข้าใจตามสภาพแห่งความจริงนั้น ๆ เป็นการขจัดอวิชชา หรือที่เรียกว่า “โยนิโสมนสิการระดับสัจธรรม”
          2. ประเภทสร้างเสริมคุณภาพจิต เน้นที่การปลุกเร้าให้เกิดคุณธรรมและกุศลธรรมต่าง ๆ หรือที่เรียกว่า “โยนิโสมนสิการระดับจริยธรรม”
     การนำมาใช้นั้นบางอย่างก็นำมาใช้เพียงอย่างใด อย่างหนึ่ง หรือใช้ผสมผสานกัน บุคคลต้องฝึกวิธีคิดแบบนี้ให้เป็นปกตินิสัย ส่วนระยะเวลาที่จะใช้ในการฝึกนั้น อาจจะไม่เท่ากันขึ้นอยู่กับพื้นฐานเดิมที่สั่งสมมา

โยนิโสมนสิการ 10 วิธี มีอะไรบ้าง และจะได้ประโยชน์ในการนำมาใช้อย่างไร
          1. วิธีคิดแบบสืบสาวเหตุปัจจัย
          2. วิธีคิดแบบแยกแยะองค์ประกอบ
          3. วิธีคิดแบบรู้เท่าทันธรรมดา
          4. วิธีคิดแบบแก้ปัญหา
          5. วิธีคิดแบบอรรถธรรมสัมพันธ์
          6. วิธีคิดแบบคุณโทษและทางออก
          7. วิธีคิดแบบรู้คุณค่าแท้ - คุณค่าเทียม
          8. วิธีคิดแบบอุบายปลุกเร้าคุณธรรม
          9. วิธีคิดแบบเป็นอยู่ในขณะปัจจุบัน
          10. วิธีคิดแบบวิภัชชวาท

ในตอนต่อไปจะได้นำเสนอว่าในแต่ละวิธีนั้นมีรายละเอียดอย่างไร รวมถึงจะได้ประโยชน์ในการนำมาใช้อย่างไรครับ

     หมายเหตุจากผู้เขียน : บันทึกนี้ยังไม่ได้มีการตรวจทานจากผู้เชี่ยวชาญใด ๆ ก่อน จึงอยากได้ข้อเสนอแนะเพื่อการปรับปรุงการเขียนด้วย จะเป็นพระคุณยิ่ง

     อนุชา  หนูนุ่น บันทึกเมื่อ 22 ก.ย. 2548

[ชายขอบ]

     อ่านต่อ โยนิโสมนสิการ #2

[เด็กเชียงราย]

ขอขอบคุณสำหรับข้อมูลครับ

[เด็กชร]

ขอบคุณมากๆคะ