บริภาษนางในวรรณคดี

บริภาษนางในวรรณคดี

   บริภาษ  มีความหมายว่า  กล่าวติเตียน  กล่าวโทษ  ด่าว่า 

   นางในวรรณคดีจะถูกบริภาษด้วยสาเหตุใด ใครบริภาษนางให้ต้องเจ็บช้ำน้ำใจ

   นางในวรรณคดีที่ถูกบริภาษด้วยถ้อยคำอันรุนแรงก่อให้เกิดความสะเทือนอารมณ์มีอยู่หลายนาง 

    พญาครุฑเวนไตยได้รับรู้ว่านางกากีที่ตนลักพามาจากท้าวพรหมทัต  นอกจากจะมีตนเป็นชู้รักแล้ว  ยังมีนาฏกุเวรอีกผู้หนึ่งที่ลักลอบมา“ร่วมภิรมย์ประสมศรี”ถึงวิมานฉิมพลี  จึงบริภาษนางกากี  ว่า...

...คิดว่าหงส์แล้วจะจงแต่ชลธาร  มิรู้การกลั้วเกลือกด้วยเปลือกตม

ตัวนางเป็นไทสิใจทาส                ไม่รักชาติรสหวานไปพานขม

ดังสุกรฟอนฝ่าแต่อาจม              ห่อนนิยมรักรสสุคนธาร

อันจิตนางเปรียบอย่างชลาลัย   ไม่เลือกไหลห้วยหนองคลองละหาน

เสียดายทรงแสนวิไลแต่ใจพาล  ก็ประมาณเหมือนหนึ่งอุทุมพร

สุกแดงดังแสงปัทมราช             ข้างในกิมิชาติเบียนบ่อน

เรารู้ใจมิให้อนาทร                     จะพาคืนนครในราตรี

       พระรามเห็นรูปทศกัณฑ์ซ่อนอยู่ใต้ที่นอน  ก็กริ้วโกรธนางสีดา ถึงกับ...

...กริ้วโกรธกระทืบบาทตวาดไป        ช่างกระไรสุดอย่างนางสีดา

เป็นถึงมเหสีมีศักดิ์                           กูลุ่มหลงจงรักหนักหนา

ไม่รู้เท่าเจ้ากลมารยา                       เสกแสร้งมุสาพาที

ลอบเขียนรูปชู้ไว้ชมเล่น                   ครั้นเห็นซัดเอานางทาสี

สารพัดชั่วช้ากาลี                            เสียทีไปตามเอามึงมา

อุตส่าห์ปล้ำทำศึกปิ้มตัวตาย            กลับเป็นแสนร้ายสองหน้า

แม้นรู้ว่ารักอสุรา                             กูจะรับกลับมาด้วยอันใด... 

   ในบทละครนอกเรื่องสังข์ทอง  นางรจนาเลือกคู่ได้เจ้าเงาะผู้ซ่อนรูปทองเอาไว้ภายใต้รูปเงาะป่าอัปลักษณ์  ท้าวสามนต์ไม่พอใจถึงกับบริภาษนางรจนา...

...ลุกขึ้นกระทืบบาทตวาดอึง        อีรจนาดูดู๋มึงช่างมักง่าย

ทรลักษณ์อัปรีย์ไม่มีอาย              หน่อกษัตริย์ทั้งหลายไม่เอื้อเฟื้อ

มารักเงาะทรพลคนอุบาทว์           ทุดช่างชั่วชาติประหลาดเหลือ

แค้นนักจักใคร่ให้แล่เนื้อ              แล้วเอาเกลือทาซ้ำให้หนำใจ

   นางในวรรณคดีที่ถูกบริภาษสาหัสที่สุดไม่มีใครเกินนางวันทอง  ครั้งเมื่อมีปากเสียงกับนางลาวทอง  ขุนแผนห้ามอย่างไรก็ไม่หยุด  นางจึงถูกขุนแผนบริภาษอย่างรุนแรง

...ตำแยเจ้าเอ๋ยมันแสนคัน               จะเท่ามันคนนี้หามีไม่

กลากเกลื้อนขี้เรื้อนพรรนัย              หยูกยาหาใส่ก็หายคัน

อีชาติชั่วเป็นตัวเท่าตัวหนอน           ไชชอนดิบเดี้ยมจนตัวสั่น

ถึงหายาให้สิ้นถิ่นสุพรรณ               วันเดียวก็จะสิ้นตำรายา

    ต่อมาขุนแผนกลับมาสุพรรณอีกครั้งได้รู้ว่านางวันทองตกเป็นภรรยาขุนช้างไปเสียแล้ว   ด้วยความผิดหวังเสียใจจึงบริภาษเปรียบเปรยนาง

...เมื่อแรกเชื่อว่าเนื้อทับทิมแท้         มาแปรเป็นพลอยหุงไปเสียได้

กาลวงว่าหงส์ให้ปลงใจ                   ด้วยมิได้ดูหงอนแต่ก่อนมา

คิดว่าหงส์เราจึงหลงด้วยลายย้อม   ช่างแปลงปลอมท่วงทีดีหนักหนา

ดังรักถิ่นมุจลินท์ไม่คลาดคลา         ครั้นลับตาฝูงหงส์ก็ลงโคลน

    ในตอนขุนช้างถวายฎีกา  นางวันทองไม่สามารถตัดสินใจได้ว่าจะเลือกอยู่กับผู้ใด  ทั้งนี้เพราะ  ...ความรักขุนแผนก็แสนรัก  ...ขุนช้างแต่อยู่ด้วยกันมา   คำน้อยหาได้ว่าให้เคืองไม่  ...จมื่นไวยเล่าก็เลือดที่ในอก  นางจึงถูกบริภาษอย่างรุนแรงอีกครั้ง

                                                    ...ดูดู๋เป็นได้อีวันทอง

จะว่ารักข้างไหนไม่ว่าได้               น้ำใจจะประดังเข้าทั้งสอง

ออกนั่นเข้านี่มีสำรอง                    ยิ่งกว่าท้องทะเลอันล้ำลึก

จอกแหนแพเสาสำเภาใหญ่           จะทอดถมเท่าไรไม่รู้สึก

เหมือนมหาสมุทรสุดซึ้งซึก            น้ำลึกเหลือจะหยั่งกระทั่งดิน

อิฐผาหาหาบมาทุ่มถม                   ก็จ่อมจมสูญหายไปหมดสิ้น

อีแสนถ่อยจัญไรใจทมิฬ                ดังเพชรนิลเกิดขึ้นในอาจม

รูปงามนามเพราะน้อยไปหรือ        ใจไม่ซื่อสมศักดิ์เท่าเส้นผม

แต่ใจสัตว์มันยังมีที่นิยม                 สมาคมก็แต่ถึงฤดูมัน

มึงนี่ถ่อยยิ่งกว่าถ่อยอีท้ายเมือง      จะเอาเรื่องไม่ได้สักสิ่งสรรพ์

ละโมบมากตัณหาตาเป็นมัน           สักร้อยพันให้มึงไม่ถึงใจ

           แต่ละถ้อยคำที่บริภาษนางทำให้นางได้รับความกระทบกระเทือนจิตใจอย่างแสนสาหัส  ใครจะเข้าใจความรู้สึกของนางได้  ใครจะยื่นมือเข้ามาเยียวยาจิตใจของนาง  มูลนิธิเพื่อนหญิงกับมูลนิธิปวีณาจะช่วยได้ไหมนี่

[นาตาชาร์ เอ็ม. สีทองสุข]

ใช้ภาษาได้ดุเดือดดีจังครับ นับถือในตัวกวีสมัยก่อนเลย แต่งได้หมดทุกอารมณ์ ภาษาที่ใช้ถึงแม้จะไม่หยาบคายเท่าการด่าว่าในยุคปัจจุบัน แต่อ่านแล้วมันสะเทือนอารมณ์มากครับ เหมือนว่าเรากำลังโดนด่าอยู่เลย