เรื่องเล่าจากปัตตานี (๔)

การดูแลผู้ป่วยเบาหวานมีแผลที่เท้า

ผู้ป่วยหญิงหม้าย นับถือศาสนาอิสสลาม อายุ 60 ปี มีโรคประจำตัวคือโรคเบาหวาน รับการรักษาจากโรงพยาบาลปัตตานี  ผู้ป่วยรายนี้เป็นผู้ป่วยเบาหวานใหม่ ทราบว่าเป็นโรคเบาหวานจากการไปรักษาแผลที่เท้า ผู้ป่วยได้นอนรับการรักษาที่โรงพยาบาลและถูกตัดนิ้วกลางเท้าขวา รับการรักษาที่โรงพยาบาลนานประมาณ  2  เดือน  แพทย์ให้กลับมารักษาต่อที่สถานีอนามัยใกล้บ้าน

วันแรกที่ผู้ป่วยรายนี้มารับบริการที่สถานีอนามัย ผู้ป่วยมาพร้อมหลานซึ่งขณะนั้นตั้งครรภ์อยู่ด้วย ผู้ป่วยเดินเข้ายื่นบัตรพร้อมหนังสือคำสั่งโรงพยาบาล โดยมีใจความสั้นๆ ว่าล้างแผลที่สถานีอนามัยใกล้บ้าน วันละ 1 ครั้งจนกว่าแผลหาย  เมื่อได้ล้างแผลและเห็นแผลแล้วตกใจมากเพราะแผลกว้างและยังมีใต้ฝ่าเท้ายาวเกือบถึงส้นเท้า วันนั้นขณะล้างแผลก็คิดว่าจะทำอย่างไรดีให้ผู้ป่วยรายนี้มาทำแผลทุกวัน เพราะแผลใหญ่ขนาดนี้ต้องล้างแผลนานไม่ต่ำกว่า 3 เดือน

เมื่อล้างแผลเสร็จหลานที่พามาเดินมารับผู้ป่วยเตียงทำแผล  จึงได้มีโอกาสคุยกับหลานและอธิบายถึงผลที่ตามมาหากไม่มาล้างแผลตามคำสั่งโรงพยาบาล วันรุ่งขึ้นก็มีลุ้นว่าผู้ป่วยจะมาหรือเปล่า ผลปรากฏว่ามาตามนัด  ในรอบหนึ่งเดือนแรกพบว่าผู้ป่วยไม่มาล้างแผลหนึ่งวัน  เมื่อสอบถามจึงรู้ว่าผู้ป่วยไปตรวจตามนัดที่โรงพยาบาล และหมอชมว่าแผลดีขึ้นมาก จึงถือโอกาสนั้นแนะนำและชี้ให้เห็นผลดีของการปฏิบัติตามคำสั่งหมออีกครั้ง 

เมื่อได้ทำแผลจะบอกเล่าเรื่องราวต่างๆ เช่น การดูแลตนเองเมื่อมีแผล การควบคุมอาหาร ให้หลานและผู้ป่วยฟังแต่จะเน้นที่หลานมากกว่าเพราะผู้ป่วยฟังและพูดภาษาไทยได้นิดหน่อย  ผู้ป่วยรายนี้มาล้างแผลติดต่อกันจนแผลหายใช้เวลานานถึง 6  เดือน ช่วงที่ผ่านมามีไม่บ่อยนักที่ผู้ป่วยไม่มาล้างแผล วันที่ไม่มาคือวันที่ไปตรวจที่โรงพยาบาล วันที่ฝนตกหนักตลอดทั้งวัน และเท่าที่จำได้จะแทบไม่มีเลยที่ผู้ป่วยไม่มาทำแผลโดยไม่มีเหตุจำเป็น ที่ชื่นชมมากๆ คือ วันไหนหลานติดธุระไม่สามารถมาส่งทำแผลได้ ผู้ป่วยจะเดินมาเอง ระยะทางประมาณ 1 กม. โดยใช้ถุงพลาสติกห่อเท้ามาเพราะกลัวเปียก(ถูกน้ำค้าง) จะเป็นแบบนี้ให้เห็นอยู่บ่อยๆ

เหตุผลที่เล่าถึงผู้ป่วยรายนี้ ถ้ามองผ่านๆ จะเป็นผู้ป่วยธรรมดารายหนึ่งไม่มีอะไรเป็นพิเศษเลย แต่ที่ยกมากล่าวถึงเพราะผู้ป่วยให้ความร่วมมือในการรักษาเป็นอย่างดี ทำให้สบายใจไม่ต้องวิตกกังวลว่า ผู้ป่วยไม่มาล้างแผลตามนัด ไม่รับประทานยาต่อเนื่อง ไม่ควบคุมอาหาร ไม่ไปตรวจตามนัด ฯ  เหมือนผู้ป่วยเบาหวานรายอื่นที่มักมีปัญหาให้เจออยู่บ่อยๆ

เล่าโดย นางสาวดาเรศ  เพชรสงค์   พยาบาลวิชาชีพ 
             ศูนย์สุขภาพชุมชนตำบลนาประดู่ จังหวัดปัตตานี