ถอดบทเรียน "โครงการพัฒนาฐานข้อมูลสุขภาพ"

กระบวนการทำงานของโครงการ เป็นการทำงานโดยการสร้างทีมในชุมชน แล้วทีมเป็นผู้สำรวจข้อมูลเพื่อหาปัญหา แล้วนำปัญหาจากการสำรวจ ให้ประชาชนในชุมชนเป็นผู้วิเคราะห์ปัญหา จัดลำดับความสำคัญของปัญหา และนำไปจัดทำโครงการเพื่อแก้ปัญหา ซึ่งต่างจากงานปกติ ที่ส่วนมากจะเป็นงานตามนโยบาย ไม่ได้สนองปัญหาที่แท้จริงของประชาชน ซึ่งบทเรียนที่สำคัญที่จะนำไปใช้ประโยชน์ในอนาคต คือ ได้เรียนรู้การทำงานเป็นทีม และเรียนรู้ว่าการมีส่วนร่วมของชุมชนได้ผลดีอย่างไร

โครงการพัฒนาฐานข้อมูลสุขภาพ ศูนย์สุขภาพชุมชนบ้านนา

วัตถุประสงค์
     1.เพื่อให้ประชาชนมีส่วนร่วมในการค้นหา และวิเคราะห์ปัญหาสุขภาพในชุมชนได้
     2.เพื่อจัดเก็บรวบรวมข้อมูล และวิเคราะห์ข้อมูลได้ถูกต้อง
     3.เพื่อพัฒนาระบบฐานข้อมูลให้มีประสิทธิภาพและบริหารจัดการข้อมูลอย่างมีประสิทธิภาพ
กลุ่มเป้าหมาย
     1. ประชุมชี้แจงโครงการ จำนวน  1  ครั้ง ได้แก่
          - เจ้าหน้าที่ PCU จำนวน 10 คน
          - ตัวแทน อสม. หมู่ละ 3 คน จำนวน 21 คน
          - ผู้นำชุมชน หมู่ละ 1 คน จำนวน 7 คน
          - สมาชิก อบต. หมู่ละ 1 คน จำนวน 7 คน
     2. จัดอบรมวิธีการสำรวจและบันทึกข้อมูลเวชปฏิบัติครอบครัวแก่ทีมสุขภาพประจำหมู่บ้าน จำนวน 1 ครั้ง ได้แก่
          - เจ้าหน้าที่ PCU จำนวน 10 คน
          - อสม. หมู่ละ 5 คน  จำนวน  35 คน
     3. เจ้าหน้าที่ PCU จำนวน 5  คน  ศึกษาดูงานการใช้โปรแกรม FAP จำนวน 1 ครั้ง
     4. จัดประชาคม แก่ตัวแทนประชาชน  แกนนำในหมู่บ้าน อสม. และ ผู้นำชุมชน หมู่บ้านละ 40 คน หมู่บ้านละ 1 ครั้ง จำนวน 7 หมู่บ้าน
กิจกรรมที่ดำเนินงานแล้ว
     1. ประชุมชี้แจงโครงการแก่ เจ้าหน้าที่ศูนย์สุขภาพชุมชนบ้านนา จำนวน 10 คน ตัวแทน อสม. จำนวน 21 คน ผู้นำชุมชนและสมาชิก อบต. จำนวน 14 คน       รวมจำนวนทั้งสิ้น 45 คน เมื่อวันที่ 7 มกราคม 2548
     2. เจ้าหน้าที่ผู้รับผิดชอบหมู่บ้านร่วมกับแกนนำหมู่บ้านจัดทำแผนปฏิบัติงานการสำรวจข้อมูลเวชปฏิบัติครอบครัว
     3. ประชาสัมพันธ์ขอความร่วมมือจากประชาชนในการสำรวจเก็บข้อมูล โดยผ่านเสียงตามสายของหมู่บ้าน  ประชาสัมพันธ์โดย อสม. ในเขตรับผิดชอบ ทุกครัวเรือน ครัวเรือนละ 1 ครั้ง
     4. จัดอบรมการสำรวจข้อมูลและบันทึกข้อมูลแก่ทีมสุขภาพประจำหมู่บ้านซึ่งประกอบด้วย เจ้าหน้าที่ 10 คน และ อสม. หมู่ละ 5 คน จำนวน 35 คน   รวมจำนวนทั้งสิ้น  45 คน เมื่อวันที่ 20 มกราคม 2548
     5. ทีมสุขภาพประจำหมู่บ้านดำเนินการสำรวจข้อมูลเวชปฏิบัติครอบครัวของแต่ละหมู่บ้านตามแผนที่กำหนด ตั้งแต่ เดือนกุมภาพันธ์ – มิถุนายน 2548  ครบทุกหลังคาเรือน
     6. เจ้าหน้าที่ผู้รับผิดชอบหมู่บ้านบันทึกข้อมูลจากการสำรวจลงโปรแกรมคอมพิวเตอร์ HCIS ระหว่างเดือน กรกฎาคม – สิงหาคม 2548 ครบทุกหลังคาเรือน
     7. จัดเวทีประชาคมสุขภาพของแต่ละหมู่บ้านโดยนำข้อมูล และ ปัญหาจากการสำรวจข้อมูลและประมวลผลจากโปรแกรมคอมพิวเตอร์ ผู้เข้าร่วมเวทีประกอบด้วยตัวแทนประชาชน แกนนำในหมู่บ้าน อสม. และผู้นำชุมชน หมู่บ้านละไม่ต่ำกว่า 40 คน (ขณะนี้อยู่ระหว่างดำเนินการ เดือน กันยายน 2548)
ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้น หรือการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นกับกลุ่มเป้าหมาย
     1. ทำให้การประสานงานระหว่างบุคลากรสาธารณสุขกับชุมชน และองค์กรท้องถิ่น มีรูปแบบที่ชัดเจนและต่อเนื่องมากขึ้น
     2. สามารถทำให้ทราบปัญหาของประชาชน และชุมชนได้กว้างมากขึ้น
ผล/การเปลี่ยนแปลงต่อกลุ่มเป้าหมาย
     1. ประชาชนมีความพึงพอใจต่อการดำเนินงานเชิงรุกของเจ้าหน้าที่สาธารณสุข วัดได้จากการให้ความร่วมมือในการทำกิจกรรมต่าง ๆ ในชุมชนร่วมกับเจ้าหน้าที่สาธารณสุข
     2. ผู้นำชุมชนเห็นความสำคัญ และให้ความร่วมร่วมมือในการทำกิจกรรมต่าง ๆ ในชุมชน
บทเรียนและสิ่งเรียนรู้จากโครงการ PCU ในฝัน
     1. วิเคราะห์แนวคิด กระบวนการทำงานของโครงการ เป็นการทำงานโดยการสร้างทีมในชุมชน แล้วทีมเป็นผู้สำรวจข้อมูลเพื่อหาปัญหา แล้วนำปัญหาจากการสำรวจ ให้ประชาชนในชุมชนเป็นผู้วิเคราะห์ปัญหา จัดลำดับความสำคัญของปัญหา และนำไปจัดทำโครงการเพื่อแก้ปัญหา ซึ่งต่างจากงานปกติ ที่ส่วนมากจะเป็นงานตามนโยบาย ไม่ได้สนองปัญหาที่แท้จริงของประชาชน
     2. บทเรียนที่สำคัญที่จะนำไปใช้ประโยชน์ในอนาคต
          - การทำงานเป็นทีม
          - การมีส่วนร่วมของชุมชน

ผู้รับผิดชอบโครงการ  นายโชติ  ช่วยเนียม  สถานที่ปฏิบัติงาน ศูนย์สุขภาพชุมชนบ้านนา เบอร์ที่สามารถโทรติดต่อกลับ 09 – 2969931 , 0-7460-5709
พี่เลี้ยงโครงการฯ  นายอนุชา  หนูนุ่น  สสจ.พัทลุง