แมลงไม่ได้มีโทษเสมอไป...ปฐมาภรณ์

แมลงจัดเป็นกลุ่มของสัตว์ที่มีจำนวนชนิด (Species) มากที่สุด

เมื่อกล่าวถึงแมลง เรามักนึกถึงสัตว์ 6 ขา มีปีก หน้าตาน่าเกลียด น่าขยักแขยง ทำให้เกิดความรำคาญ และเป็นอันตรายต่อมนุษย์ แต่จากการศึกษาพบว่า จากจำนวนชนิด (species) ของแมลงทั้งหมดในโลกนี้ กลุ่มแมลงศัตรู (Insect pests) เหล่านี้มีอยู่เพียงประมาณไม่เกิน 10% ในขณะที่กลุ่มแมลงที่เหลือซึ่งมีมากกว่า 90% จัดอยู่ในกลุ่มแมลงที่มีประโยชน์ต่อมนุษย์และสิ่งแวดล้อม ไม่มากก็น้อย เช่น

1. ช่วยผสมเกสร เช่น ผึ้ง ผีเสื้อ ต่อ แตน แมลงภู่
2. สร้างผลผลิต เพื่อใช้ในการบริโภค เช่น รังผึ้ง น้ำผึ้ง ไหม ครั่ง
3. ช่วยปราบแมลงศัตรูต่างๆ เช่น ต่อเบียน แตนเบียน และแมลงวันก้นขน ทำลายไข่และตัวอ่อนของผีเสื้อ, ด้วงเต่าลาย ตั๊กแตนตำข้าว และแมลงปอ กินแมลงพวกเพลี้ยเป็นอาหาร
4. ใช้เป็นอาหารของคนและสัตว์ เช่น มดแดง ด้วง หนอนแมลงต่างๆ
5. ใช้เพื่อการศึกษาในสาขาวิชาต่างๆ เช่น พันธุศาสตร์ พิษวิทยา นิเวศวิทยา เช่น แมลงหวี่ หนอนผีเสื้อ
6. ช่วยจรรโลงจิตใจมนุษย์ให้รักธรรมชาติ เช่น เสียงร้องของจั๊กจั่น แมลงขณะบิน และสีสันที่สวยงามของผีเสื้อชนิดต่างๆ
7. เป็นดัชนีแสดงความอุดมสมบูรณ์ของบริเวณที่แมลงอาศัยอยู่นั้น เช่น ถ้ามีความหลากหลายของชนิดแมลง (Species diversity) มาก หมายถึงบริเวณนั้นมีความอุดมสมบูรณ์มาก ทั้งด้านปริมาณอาหารที่มีหลากหลายชนิด และสภาพทางนิเวศวิทยาที่เอื้อต่อการดำรงชีวิตของสิ่งมีชีวิตชนิดต่างๆ
8. ช่วยในการบำรุงดินเพื่อใช้ในทางเกษตรกรรม โดยเฉพาะอย่างยิ่งแมลงขนาดเล็กที่อาศัยอยู่ในดิน ซึ่งแมลงเหล่านี้ช่วยย่อยสลายซากสิ่งปฏิกูลในดิน ทำให้ดินร่วนซุย และมีสารอาหารต่างๆสมบูรณ์

      

  สำหรับแมลงที่มีโทษต่อมนุษย์ พืชและสัตว์ ไม่ว่า ยุง แมลงวัน แมลงสาบ ซึ่งเป็นพาหะนำโรคต่างๆมาสู่คนและสัตว์ ปลวกทำลายไม้ในอาคารบ้านเรือน และต้นไม้ หนอนผีเสื้อชนิดต่างๆ ทำลายพืชพรรณธัญญาหารของมนุษย์ เราจะพบว่าในบางช่วงของชีวิตของมันอาจเป็นประโยชน์ได้เช่นกัน คือ

• ลูกน้ำยุง ปลวก เป็นอาหารของปลา
• หนอนผีเสื้อ เป็นอาหารของนก คน และสัตว์อื่นๆ
• หนอนแมลงวัน ช่วยย่อยเศษปฏิกูลให้เป็นอาหารของพืช
• แมลงสาบ ใช้เป็นสัตว์ทดลองทางชีววิทยา
•    ผีเสื้อ ช่วยในการผสมเกสรดอกไม้

เห็นมั้ยคะว่า แมลงไม่ได้มีโทษเพียงอย่างเดียว แมลงมีประโยชน์มากมาย แล้วแต่ว่าเราจะเลือกใช้ประโยชน์จากมันเท่านั้นเอง...