เสริมสร้างสุขภาวะในพื้นที่หรือชุมชน

         วันนี้ (13 ก.ค.49) มีการประชุมคณะกรรมการประสานแผนคณะที่ 3 : กลุ่มแผนบูรณาการสุขภาวะ   มีสาระสำคัญของการประชุมคือการปรับปรุงแผน ปี 2550 - 2552  และแนวทางสนับสนุนการดำเนินการงานสร้างสุขภาวะในพื้นที่แบบบูรณาการ

เราคุย (ระดมความคิด) เรื่องลึก ๆ กันมากมายได้แก่
 - ระวังภาคีสุขภาพบางภาคี  ทำงานแบบเน้น  Bio - medical health  ในขณะที่ สสส. เน้น Bio - psycho - social health
 - การมีกระบวนทัศน์ในการทำงานสร้างเสริมสุขภาพในลักษณะ "ภาคี สส."  ไม่ใช่ "ภาคี สสส."
    สส. = สร้างเสริมสุขภาพ
    สสส. = สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ
    หมายความว่าให้ทำงานร่วมกับภาคีอย่างเท่าเทียมเคียงบ่าเคียงไหล่กัน   โดยยึดเอากระบวนการสร้างเสริมสุขภาพเป็นศูนย์กลาง   ไม่ใช่เอา สสส. เป็นศูนย์กลาง
 - การหลีกเลี่ยงความสัมพันธ์แบบ "ผู้ให้ทุน" กับ "ผู้รับทุน" แต่สร้างความสัมพันธ์แบบ "หุ้นส่วนสร้างเสริมสุขภาพ"
    ความสัมพันธ์แบบ "ผู้ให้ทุน" กับ "ผู้รับทุน" มีภาพของฝ่ายที่อยู่เหนือกว่าหรือผู้กำหนด  กับฝ่ายรับหรือฝ่ายที่ต้องเอาใจ   เป็นความสัมพันธ์แบบผู้มีอำนาจ - ผู้อยู่ใต้อำนาจ (เงิน)   ซึ่งไม่ใช่ความสัมพันธ์ที่ดี   เกิดความจริงใจต่อกันยาก   เกิดความเคารพให้เกียรติ (respect) ซึ่งกันและกันยาก   เกิดความเชื่อถือไว้วางใจ (trust) ซึ่งกันและกันยาก   ความสัมพันธ์ที่ดีคือความสัมพันธ์แบบหุ้นส่วน   มีฝัน/จินตนาการร่วมกัน   และฟันฝ่าสู่เป้าหมาย/ปณิธานร่วมกัน
 - สสส. ไม่ใช่หน่วยงานที่เน้นการเข้าไปทำหน้าที่สร้างเสริมสุขภาพในพื้นที่   แต่เข้าไปขับเคลื่อนเครือข่ายผู้ทำงานสร้างเสริมสุขภาพ

    สสส. ต้องทำหน้าที่ "ตัวเชื่อม"  "ตัวเร่งปฏิกริยา"  "ตัวสนธิพลัง"  ไม่ใช่เข้าไปทำหน้าที่เป็นอีกหน่วยงานหนึ่งด้านการสร้างเสริมสุขภาพ
    สสส. ต้องพัฒนาทักษะในการทำงานแนวใหม่นี้  เครื่องมืออย่างหนึ่งคือ AI

วิจารณ์  พานิช
 13 ก.ค.49