สำนวน สุภาษิต คำพังเพย ตอนที่ ๑ สำนวนที่ขึ้นต้นด้วย พยัญชนะ ก


สำนวน สุภาษิต คำพังเพย

 สวัสดีค่ะ วันนี้ได้รวบรวมความรู้เกี่ยวกับ สำนวนไทย มาให้อ่านกัน คนไทยนั้นโชคดี ที่เรามีสำนวนไทยไว้คอยเป็นเครื่องนำทางในการดำเนินชีวิต ซึ่งช่วยเตือนใจทำให้เรามีสติอยู่ตลอดเวลา " สติมาปัญญาเกิด สติเตลิดจะเกิดปัญหา "

ก่อนจะไปอ่านเรามารู้จักความหมายของสำนวนไทยกันก่อนนะคะ หลายคนอ่านสงสัยว่าเราจะรู้ได้อย่างไร แยกได้อย่างไร ว่าถ้อยคำไหนควรเป็น สำนวน สุภาษิต หรือคำพังเพย

 

สำนวนไทย

หมายถึง      การใช้ถ้อยคำ มีความหมายเป็นนัย และเลือกสรร ถ้อยคำที่สละสลวย

                 คมคาย มีความหมายกระชับชัดเจนกินใจ แต่มีความหมายไม่ตรงตามตัว

 สำนวนไทย          แบ่งได้ ๓ ประเภท

๑. สำนวน             หมายถึง ถ้อยคำหรือข้อความที่กล่าวสืบต่อกันมาช้านาน มีความหมายไม่ตรงตามตัว

                             มีความหมายแอบแฝง เปรียบเทียบสิ่งหนึ่งว่าเหมือนกับอีกสิ่งหนึ่ง เช่น ก่อร่างสร้างตัว

 

๒.สุภาษิต             หมายถึง ถ้อยคำหรือข้อความที่มีความหมายไปในทางแนะนำ  สั่งสอน มีคติสอนใจ

                             เช่น ทำดีได้ดี ทำชั่วได้ชั่ว

๓.พังเพย               หมายถึง  ถ้อยคำหรือข้อความที่มีความหมายลึกซึ้งกว่าสำนวน มีลักษณะติ ชม

                              หรือเสดงความเห็นอยู่ในตัว เช่น มือไม่พายเอาเท้าราน้ำ

 

สำหรับวันนี้ได้ยกมาเฉพาะ สำนวนที่ขึ้นต้นด้วย พยัญชนะ ก

ก้นครัว                      ไม่ได้ออกหน้าออกตา.            

ก้มหน้า                     จําทน                          

กระดูก                      ตระหนี่, ขี้เหนียว                    

กระเดือก                   กลืนอย่างลําบาก 

กล้วย ๆ                     ง่ายมาก                      

กันท่า                       ขัดขวางไม่ให้  ได้สะดวก                  

กิ่งก้อย                      เล็ก 

กินขาด                      ดีกว่ามาก, เหนือกว่ามาก       

กินเปล่า                     ได้ประโยชน์เปล่า ๆ ไม่ต้องตอบแทน.

กินใน                         แหนงใจ, กินใจ.  

ก้มหน้า                      จําทน เช่น ต้องก้มหน้าทําตามประสายาก.                

กู้หน้า                        ช่วยทําให้ชื่อเสียงคงดีอยู่ 

เกี่ยวก้อย                    อาการที่แสดงความคุ้นเคยสนิทสนมกัน       

แก่แดด                      ทําเป็นผู้ใหญ่เกินอายุ

แก่วัด                         รู้มาก                                      

แก้ขัด                        แก้ข้อขัดข้องให้ลุล่วงไปชั่วคราว      

แก้เผ็ด                       ทําตอบแก่ผู้ที่เคยทําความเจ็บปวดให้ เพื่อให้สาสมกัน.         

แก้มือ                        ขอสู้ใหม่

แก้หน้า                      ทําให้พ้นอาย               

แก้ลำ                        ใช้ชั้นเชิงตอบโต้ให้เท่าเทียมกันหรือหนักมือขึ้น.        

แกะดำ                       คนที่ทําอะไรผิดเพื่อนผิดฝูงในกลุ่มนั้น ๆ                   

แกะรอย                     ติดตามหาร่องรอย

 

กาคาบพริก                  ลักษณะที่คนผิวดําแต่งตัวด้วยเสื้อผ้าสีแดง.

กินสำรับ                      กินอาหารอย่างดี.

กู่ไม่กลับ                     ไม่ฟังคําทัดทาน, ห้ามไม่อยู่.

ไก่รองบ่อน                   ผู้ที่อยู่ในฐานะตัวสํารอง ซึ่งจะเรียกมาใช้เมื่อไรก็ได้.

เกลือเป็นหนอน             ญาติมิตร สามีภรรยา บุตรธิดา เพื่อนร่วมงาน หรือคนในบ้าน

                                 คิดคดทรยศ, ไส้เป็นหนอน ก็ว่า.

เกลือจิ้มเกลือ               ไม่ยอมเสียเปรียบกัน, แก้เผ็ดให้สาสมกัน.

กินไม่ลง                      เอาชนะไม่ได้.

กินรังแตน                     มีอารมณ์เสียหงุดหงิดบ่นว่าเกินกว่าเหตุ.

กินบุญเก่า                    ได้รับผลแห่งความดีที่ทําไว้แต่ปางก่อน

กินน้ำตา                       ร้องไห้, เศร้าโศก.

กินตามน้ำ                     รับของสมนาคุณที่เขาเอามาให้โดยไม่ได้เรียกร้อง

กาหลงรัง                      ผู้ที่ไปหลงติดอยู่ ณ บ้านใดบ้านหนึ่งแล้วไม่ยอมกลับบ้าน

                                 ของตน, ผู้เร่ร่อนไปไม่มีที่พักพิงเป็นหลักแหล่ง

ก้นกระดก                     ลืมตัวเพราะถูกเยินยอ.

กบเลือกนาย                 ผู้ที่ต้องการเปลี่ยนผู้บังคับบัญชาอยู่เรื่อย ๆ.

กระดูกแข็ง                   ไม่ตายง่าย ๆ.

กระดูกอ่อน                   ที่ยังไม่มีความจัดเจนในการต่อสู้      

ไกลปืนเที่ยง                 ไม่รู้อะไรเพราะอยู่ห่างไกลความเจริญ.

กินบุญเก่า                     ได้รับผลแห่งความดีที่ทําไว้แต่ปางก่อน

กินน้ำตา                        ร้องไห้, เศร้าโศก.

 

กินลมกินแล้ง                 ไม่ได้ประโยชน์อะไรเลย.

เก็บเล็กผสมน้อย             เก็บไว้ทีละเล็กละน้อย.

เกี่ยวแฝกมุงป่า                ทําอะไรเกินกําลังความสามารถของตัว.

ใกล้เกลือกินด่าง              มองข้ามหรือไม่รู้ค่าของดีที่อยู่ใกล้ตัวซึ่งจะเป็นประโยชน์แก่

กินเศษกินเลย                กินกําไร, ยักเอาเพียงบางส่วนที่มีจํานวนเล็กน้อยไว้, ยักเอา

                                  ส่วนที่เหลือไว้เป็นของตน,เอาเพียงบางส่วนไว้เป็นของตน.

กินปูนร้อนท้อง               ทําอาการมีพิรุธขึ้นเอง, แสดงอาการเดือดร้อนขึ้นเอง.

กินน้ำใต้ศอก                 จําต้องยอมเป็นรองเขา, ไม่เทียมหน้าเทียมตาเท่า,

กินน้ำเห็นปลิง                รู้สึกตะขิดตะขวงใจเหมือนจะกินน้ำเห็นปลิงอยู่ในน้ำ

                                  ก็กินไม่ลง.

กินนอกกินใน                 เอากําไรในการซื้อขาย ทั้งในราคาและนอกราคาที่กําหนด.

กิ่งทองใบหยก               เหมาะสมกัน

ก้มหน้าก้มตา                 ทําโดยไม่มองดูสิ่งอื่น, ทําโดยตั้งใจ,

กระจอกงอกง่อย             ยากจนเข็ญใจ.

กระชังหน้าใหญ่             จัดจ้าน, ออกหน้ารับเสียเอง, เช่น แม่กระชังหน้าใหญ่.

กระเชอก้นรั่ว                 สุรุ่ยสุร่าย, ไม่รู้จักเก็บหอมรอมริบ, ขาดการประหยัด

กระดูกร้องได้              ผลสะท้อนของฆาตกรรมที่ทําให้จับตัวผู้กระทําผิดมาลงโทษได้

                               คล้ายกับว่ากระดูกของผู้ตายร้องบอก.

กระดูกขัดมัน               ตระหนี่มาก

กระต่ายตื่นตูม            ใช้เปรียบเทียบคนที่แสดงอาการตื่นตกใจง่ายโดยไม่ทันสํารวจ

                               ให้ถ่องแท้ก่อน.

กระต่ายสามขา             ยืนกรานไม่ยอมรับ, กระต่ายขาเดียว ก็ว่า.

กระต่ายหมายจันทร์       ผู้ชายหมายปองผู้หญิงที่มีฐานะดีกว่า.

กระหม่อมบาง               เจ็บป่วยง่าย

กวนน้ำให้ขุ่น                ทําเรื่องราวที่สงบอยู่แล้วให้เกิดวุ่นวายขึ้นมา.

ก่อแล้วต้องสาน             เริ่มอะไรแล้วต้องทําต่อให้เสร็จ

ก่อกรรมทำเข็ญ             ก่อความเดือดร้อนให้ร่ำไป.

ก่อร่างสร้างตัว               ตั้งเนื้อตั้งตัวได้เป็นหลักฐาน

กงเกวียนกำเกวียน           ใช้เป็นคําอุปมาหมายความว่า เวรสนองเวร, กรรมสนองกรรม 

  

ไก่บินไม่ตกดิน                บริเวณที่มีอาคารบ้านเรือนหนาแน่นแออัด

ไก่เห็นตีนงู งูเห็นนมไก่      ต่างฝ่ายต่างรู้ความลับของกันและกัน.

ไก่แก่แม่ปลาช่อน             หญิงค่อนข้างมีอายุที่มีมารยาและเล่ห์เหลี่ยมมาก

                                   และมีกิริยาจัดจ้าน.

 เกลียดตัวกินไข่              เกลียดตัวเขา แต่อยากได้ผลประโยชน์จากเขา,

                                  มักใช้เข้าคู่กับ เกลียดปลาไหลกินน้ำแกง ว่า เกลียดตัวกินไข่

                                  เกลียดปลาไหลกินน้ำแกง.

เกลียดปลาไหลกินน้ำแกง      เกลียดตัวเขา แต่อยากได้ผลประโยชน์จากเขา,

                                      มักใช้เข้าคู่กับ เกลียดตัวกินไข่ว่า เกลียดตัวกินไข่

                                      เกลียดปลาไหลกินน้ำแกง.

เก็บเบี้ยใต้ถุนร้าน               เก็บเล็กผสมน้อย, ทําอะไรที่ประกอบด้วยส่วนเล็กส่วนน้อย

                 โน่นบ้างนี่บ้าง จนสําเร็จเป็นรูปเป็นร่างขึ้นมา.

เก็บดอกไม้ร่วมต้น             เคยทำบุญกุศลร่วมกันมาแต่ชาติก่อน จึงมาอยู่ร่วมกันใน 

                                    ชาตินี้, เด็ดดอกไม้ร่วมต้น ก็ว่า.

กินน้ำตาต่างข้าว                ร้องไห้เศร้าโศกจนไม่เป็นอันกิน.

กินน้ำพริกถ้วยเก่า              อยู่กับเมียคนเดิม.

กินน้ำพริกถ้วยเดียว            อยู่กับเมียคนเดียว.

กินน้ำไม่เผื่อแล้ง               มีอะไรใช้หมดทันทีไม่คิดถึงวันข้างหน้า.

กินบนเรือนขี้บนหลังคา       เนรคุณ.

กินที่ลับไขที่แจ้ง               เปิดเผยเรื่องที่ทํากันในที่ลับ.

กำขี้ดีกว่ากำตด                 ได้บ้างดีกว่าไม่ได้อะไรเลย.

กำแพงมีหูประตูมีช่อง, กำแพงมีหูประตูมีตา             การที่จะพูดหรือทําอะไร

                                    ให้ระมัดระวัง แม้จะเป็นความลับเพียงไรก็อาจมีคนล่วงรู้ได้.

กำลังกินกำลังนอน             อยู่ในวัยกินวัยนอน

กินข้าวต้มกระโจมกลาง       ทำอะไรด้วยความใจร้อนไม่พิจารณาให้รอบคอบ มักเป็น

                                    ผลเสียแก่ตน.

กินเกลือกินกะปิ                อดทนต่อความลำบากยากแค้น

ก ข ไม่กระดิกหู                ผู้ที่เรียนหนังสือแล้วไม่รู้ อ่านไม่ออกเขียนไม่ได้.

กบในกะลาครอบ              ผู้มีความรู้และประสบการณ์น้อยแต่สำคัญตนว่ามีความรู้มาก.

กระโถนท้องพระโรง          ผู้ที่ใคร ๆ ก็ใช้ได้หรือผู้ที่ใคร ๆ ก็รุมใช้อยู่คนเดียว.

กลมเป็นลูกมะนาว, กลิ้งเป็นลูกมะนาว          หลบหลีกไปได้ คล่องจนจับไม่ติด

                                  (มักใช้ในทางไม่ดี).

กลืนไม่เข้าคายไม่ออก       พะอืดพะอม.

 

 

 

 

 

หมายเลขบันทึก: 392761เขียนเมื่อ 10 กันยายน 2010 16:42 น. ()แก้ไขเมื่อ 11 ธันวาคม 2012 13:40 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-อนุญาตแบบเดียวกันจำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (10)

ขอบคุณที่ให้กำลังใจนะคะ จริง ๆตั้งใจจะลบ คห.2นะคะ ตามที่แนะนำ  แต่ว่าคลิ๊กผิด ขอโทษด้วยนะคะ


อยากให้มีสุภาษิตใหม่ๆมากกว่านี้นะคะ

 

ไม่เห็นมีเลย

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท