บันทึกความรู้แก้จนตามวิถีคนคอน จะใช้บันทึกนี้อย่างไร


ผมคิดว่าเราคงจะต้องลงมือเรียนรู้บันทึกความรู้เล่มนี้ไปพร้อมๆกับสมาชิกที่เข้าร่วมโครงการนะครับ ทั้งนี้เพื่อรับรู้รับทราบจุดเด่นจุดด้อยในทุกขั้นตอน เพื่อผลในการปรับปรุงบันทึกความรู้เล่มนี้ในปีต่อๆไปครับ
  • สัปดาห์นี้ ผมได้รับโทรศัพท์จากเพื่อนผู้ร่วมงานโครงการจัดการความรู้เพื่อแก้ไขปัญหาความยากจนเมืองนคร จากหลายอำเภอหลายท่าน เกี่ยวกับหนังสือบันทึกความรู้แก้จนตามวิถีคนคอน ว่าใช้อย่างไร ทั้งคุณกิจที่เป็นครัวเรือนที่เข้าร่วมแก้จน และคุณอำนวยตำบลที่เป็นพี่เลี้ยงจะส่งเสริมการบันทึกให้คุณกิจครัวเรือนต่างๆกันอย่างไร
  • บันทึกความรู้เล่มนี้เป็นทั้งเครื่องมือฝึกการเขียน เป็นเครื่องมือช่วยเตือนความจำ เป็นเครื่องมือรวบรวมข้อมูล และเป็นเครื่องมือการพัฒนา มีทั้งหมด 64 หน้า ในเล่มแบ่งหมวดหมู่เนื้อหา ออกเป็น ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับเศรษฐกิจพอเพียง คำแนะนำในการใช้บันทึกความรู้ การกำหนดเป้าหมายแก้จน บันทึกประสบการณ์การทำงานและการเรียนรู้แก้จน บันทึกปรับปรุงการทำงานแก้จนแต่ละครั้งให้ดียิ่งขึ้นในครั้งต่อๆไป บันทึกความรู้จากเรื่องเล่าของครัวเรือน บันทึกความเห็นและข้อเสนอแนะของผู้เกี่ยวข้องในการจัดกิจกรรมแก้จน
  • สำหรับเป้าหมายแก้จนของครัวเรือน กลุ่มครัวเรือน ชุมชน หรือทั้งหมู่บ้านนี้ ครัวเรือน กลุ่มครัวเรือน ชุมชน หรือหมู่บ้าน อาจจะกำหนดเป้าหมายแก้จนได้ทั้งที่เป็นเป้าหมายแก้จนทั้งที่วัดได้ด้วยตัวเลข เช่น การเพิ่มรายได้ ลดรายจ่าย การออม เป็นต้น และที่วัดไม่ได้ด้วยตัวเลข เช่น สุขภาพอนามัย สิ่งแวดล้อม การอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ ศิลปะวัฒนะธรรม ประเพณี คุณธรรม คือมองความยากจนในมุมมมิติกว้าง มิใช่เฉพาะแต่ที่ทวัดได้ด้วยตัวเลขเท่านั้น จะตั้งเป้าหมายแก้จนในส่วนไหนก็ได้ จะตั้งเป้าหมายมากน้อยก็แล้วแต่กำลังความสามารถของครัวเรือน หรือกลุ่มครัวเรือน
  • ส่วนวิธีการบันทึกความรู้ ครัวเรือน หรือกลุ่มครัวเรือนสามารถบันทึกความรู้ได้หลายวิธี ทั้งลายมือเขียน ภาพถ่าย ภาพวาด แผนผัง แผนภูมิ หากทักษะการเขียนของสมาชิกจากครัวเรือนที่เข้าร่วมโครงการไม่ค่อยมีมากเท่าใด ก็อาจจะให้สมาชิกในคนอื่นที่มีทักษะดีกว่าช่วยเหลือได้ เพราะหน่วยของการเรียนรู้เป็นรายครัวเรือน สมาชิกทุกคนในครัวเรือนจึงสามารถช่วยเหลือเกื้อกูลการบันทึกกันได้
  • บันทึกความรู้นี้เป็นเครื่องมือของการพัฒนา สมาชิกจากครัวเรือนต่างๆจะมีการทบทวนการทำกิจกรรมแก้จนของตนอยู่เสมอว่าทำได้ตามเป้าหมายที่กำหนดไว้หรือไม่อย่างไร ทำได้ตามเป้าหมายที่กำหนดไว้หรือไม่ด้วยเหตุปัจจัยใด และสิ่งที่จะทำใหม่เพื่อแก้จนให้บรรลุเป้าหมาย (เป้าหมายใหม่) คืออะไร การทบทวนตนเองอย่างนี้จึงถือว่าเป็นเครื่องมือของการพัฒนา ซึ่งในกระบวนการทบทวนตนเองนี้ ทีมคุณอำนวยตำบลๆละ 3 คน จะต้องเข้ามามีบทบาทอย่างสำคัญในการจัดบรรยากาศให้สมาชิกจากครัวเรือนต่างๆได้ทบทวนบทเรียนของตนเองทั้งที่เป็นการทบทวนรายครัวและกลุ่มครัวเรือน เช่นเดียวกับการที่ทีมคุณอำนวยตำบลจะต้องจัดบรรยากาศให้สมาชิกจากครัวเรือนหรือกลุ่มครัวเรือนจะได้สกัดความรู้ของครัวเรือนที่ร่วมเรียนรู้แก้จน ด้วยการตั้งคำถาม สัมภาษณ์ ให้สมาชิกที่ทำกิจกรรมแก้จนเล่าประสบการณ์ทั้งประสบการณ์การทำงานและประสบการณ์การเรียนรู้ เพื่อเป็นการเพิ่มเติมความรู้นอกจากที่ได้บันทึกไว้แล้ว อาจจะหลงลืมไป ไม่เฉลียวใจ หรือนึกไม่ถึง จะทำให้ความรู้ประสบการณ์การทำงานสมบูรณ์มากขึ้น อีกทั้งยังจะเป็นการช่วยเหลือสมาชิกที่ทักษะการเขียนไม่ค่อยดีนัก
  • บันทึกความรู้นี้จะบ่งบอกร่องรอยการเรียนรู้แก้จนได้เป็นอย่างดี คุณอำนวยตำบลจะต้องศึกษาให้เข้าเข้าใจ ทำเป็นตัวอย่าง ทำไปพร้อมๆกับสมาชิกจากครัวเรือนต่างๆ และคุณอำนวยตำบลควรจะได้กระตุ้นให้แกนนำหมู่บ้านๆละ 8 คน ได้เป็นแบบอย่างการบันทึกด้วย แกนนำหมู่บ้านเหล่านี้จะได้ไปกระตุ้นครัวเรือนอื่นๆต่อไป เพราะแกนนำหมู่บ้านค่อนข้างจะมีทักษะเชิงการเขียนดีกันเป็นส่วนใหญ่
  • ผมคิดว่าเราคงจะต้องลงมือเรียนรู้บันทึกความรู้เล่มนี้ไปพร้อมๆกับสมาชิกที่เข้าร่วมโครงการนะครับ ทั้งนี้เพื่อรับรู้รับทราบจุดเด่นจุดด้อยในทุกขั้นตอนเพื่อผลในการปรับปรุงบันทึกความรู้เล่มนี้ในปีต่อๆไปครับ

        เป็นบันทึกแรกที่ผมแทรกภาพได้สำเร็จ ขอบคุณความรู้ของคุณโอ๋-อโณ ที่เขียนคู่มือให้อ่านครับ



ความเห็น (6)
มาเจอบันทึก..นี้ถึงว่ามีสีสัน...ทันสมัยคะ...แอบมาแซวคุณครูนง..คะ (ยิ้มๆๆ)

แวะมาเยี่ยม และจะเอาของดีกลับไปด้วย ครับ

                                       ชาญวิทย์ - นครศรีฯ

  • บันทึกนี้ หากจำไม่ผิด ครูนงได้แทรกภาพถ่ายเป็นบันทึกแรก...ใช่ใหมครับ
  • เป็นความก้าวหน้าอีกขั้นหนึ่งของการทำงานที่น่าชื่นชมครับ

ยินดีด้วยนะคะอ.จำนง กับสีสันใหม่ มีรูปภาพประกอบให้ดูด้วยคะ...บันทึกแก้จนเมืองนครนี้...ให้กับทุกคนที่ทำโครงการนี้หรือเปล่าคะ...แบบว่าอยากได้บ้างนะคะ

บันทึกนี้แจกคุณกิจทุกคนและจทน.ในทุกวงเรียนรู้ครับ แหม่มก็มีสิทธิ์ได้ด้วยครับ ขอบคุณที่ชมเรื่องสีสันบันทึกครับ ขอบคุณสิงห์ป่าสัก คุณ ชาญวิทย์-นครศรีฯ และ Dr.KA-PooM ครับ ที่แซวเล่นมั่ง แวะมาเยี่ยมมั่ง และให้กำลังใจมั่ง
พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท