ฐานข้อมูลสหบรรณานุกรม Thailand Union Catalog
ฐานข้อมูลสหบรรณานุกรม Union Catalog เป็นฐานข้อมูลรวม ซึ่งจัดเก็บรายการบรรณานุกรมทรัพยากร ทั้งหนังสือ วารสาร และสื่อโสตทัศนวัสดุ ที่มีอยู่ในฐานข้อมูลห้องสมุดแต่ละแห่งเอาไว้ด้วยกัน
สำหรับฐานข้อมูลสหบรรณานุกรมของไทย แห่งแรกเกิดขึ้นจากความร่วมมือของเครือข่ายห้องสมุดในประเทศไทย หรือ ThaiLIS ซึ่งเป็นเครือข่ายความร่วมมือระหว่างห้องสมุดมหาวิทยาลัยของรัฐ ทั้งส่วนกลาง และส่วนภูมิภาค เพื่อประโยชน์ในการใช้ทรัพยากรร่วมกัน ลดการซ้ำซ้อนในการจัดทำรายการบรรณานุกรม และใช้ประโยชน์ในการยืมระหว่างห้องสมุด รวมทั้งอำนวยความสะดวกทั้ง เจ้าหน้าที่และผู้ใช้
จากระยะเริ่มต้นการจัดซื้อฐานข้อมูลสหบรรณานุกรม ได้มีการปรับปรุงซอฟต์แวร์และข้อมูลบนฐานมาอย่างต่อเนื่อง และด้วยปัญหาหลายประการในการใช้งานบนระบบ ทั้งข้อจำกัดของซอฟต์แวร์และความหลากหลายของการลงรายการบรรณานุกรมแต่ละห้องสมุดที่ส่งเข้ามารวมกัน ทำให้ ยังไม่เป็นมาตรฐานเดียวกัน จึงต้องมีการปรับปรุงแก้ไขข้อมูลมาเรื่อยๆ
นอกจากนี้ในส่วนของคนทำงานลงรายการบรรณานุกรมทรัพยากรของห้องสมุด ได้มีการรวมตัวกันเป็นคณะทำงานที่เรียกว่า “ คณะทำงานระบบฐานข้อมูลสหบรรณานุกรม Union Catalog ” ซึ่งแบ่งเป็นคณะทำงานชุดย่อย 2 ชุด คือคณะทำงานด้านวิเคราะห์ทรัพยากร ( Catalog ) และ คณะทำงานด้านระบบ ( System ) เพื่อร่วมมือกันทำงาน ช่วยกันปรับปรุงแก้ไขข้อบกพร่องต่างๆ ในการใช้งานระบบ รวมทั้งการดำเนินงานด้านกฎเกณฑ์และมาตรฐานการใช้งานร่วมกัน
ปัจจุบันการดำเนินงานฐานข้อมูล Union catalog ยังไม่เรียบร้อยดีนัก แม้ระยะเวลาตั้งแต่เริ่มต้นจัดซื้อได้ผ่านไปหลายปี ณ วันนี้คณะทำงานได้มีการแบ่งข้อมูลบรรณานุกรมที่แต่ละห้องสมุดส่งมารวมกันที่ฐานข้อมูลกลาง นำไปดำเนินการแก้ไขให้เป็นมาตรฐานเดียวกัน และลดความซ้ำซ้อนของระเบียนข้อมูล โดยแบ่งให้แต่ละห้องสมุดนำข้อมูลไปดำเนินการแก้ไข แห่งละ 9,000 กว่าระเบียน ซึ่งในวันที่ 12 กรกฎาคม ที่จะถึงนี้ คณะทำงานฯ ได้นัดประชุมเพื่อหารือและรับทราบความคืบหน้าในการดำเนินการต่อไป
ในส่วนของสำนักหอสมุด มหาวิทยาลัยนเรศวร ได้เร่งดำเนินการแก้ไขระเบียนที่ได้รับมอบหมายมาดำเนินการ ทั้งหมด 9,000 กว่าระเบียนนั้น ขณะนี้ได้ดำเนินการแก้ไขไปแล้ว ประมาณ 5,000 ระเบียน ( ณ วันที่ 7 กรกฏาคม ) ซึ่งกำลังเร่งดำเนินการให้แล้วเสร็จโดยเร็วที่สุด
สิ่งที่จะเป็นประโยชน์สำหรับบุคคลทั่วไป โดยเฉพาะนักศึกษา อาจารย์และนักวิชาการ ก็คือ ท่านสามารถจะค้นหาหนังสือที่ต้องการในห้องสมุดมหาวิทยาลัยของรัฐ 24 แห่งของไทย ว่ามีหนังสือเล่มที่ต้องการอยู่ที่ใดบ้าง โดยที่ไม่ต้องเข้า web site ของแต่ละห้องสมุด เป็นการประหยัดเวลาและสะดวกในการค้นหา เมื่อทราบแหล่งที่มีหนังสือที่ต้องการแล้ว ท่านก็สามารถจะใช้บริการยืมระหว่างห้องสมุดของสถาบันท่าน ไปยังห้องสมุดที่มีหนังสือเล่มดังกล่าวได้
แหล่งอ้างอิง http://uc.thailis.or.th/
ความเห็น (5)
การดำเนินงานฐานข้อมูล Union Catalog ของ ThaiLIS มีการตั้งคณะกรรมการ มีประธาน รองประธาน เลขานุการ และมีคณะทำงาน 2 ฝ่ายคือฝ่ายระบบ ( System ) และฝ่ายวิเคราะห์ ( Catalog ) ซึ่งคณะทำงานมีทั้งบรรณารักษ์ และนักคอมพิวเตอร์ นักเอกสารสนเทศ จากห้องสมุดสถาบันต่างๆ โดยดูแนวทางจากการดำเนินงานระบบฐานข้อมูลสหบรรณานุกรมในต่างประเทศที่เค้ามีใช้กันมานานแล้วน่ะค่ะ คุณชายขอบศึกษาจากรายงานการประชุมของคณะทำงานนี้ดูก็ได้นะคะ
การประชุมคณะทำงานครั้งที่ 3/2548 http://gotoknow.org/blog/notemoonlight/21476
การประชุมคณะทำงานครั้งที่1/2549 http://gotoknow.org/blog/notemoonlight/38732
รู้สึกสงสัยมากค่ะว่าเราเรียกฐานข้อมูลนี้ว่า Thailand Union Catalog หรือ Union Catalog ช่วยตอบให้หน่อยน่ะค่ะ และรณรงค์ให้เรียกชื่อเดียวกันเป็นมาตรฐานน่าจะดีน่ะค่ะ
Union Catalog มันเป็นคำที่ common เพราะต่างประเทศเค้าก็มี Union catalog ของเขา อย่างเช่น OhioLink แต่ของเราที่เขาเติมคำว่าไทย เพราะจะได้เข้าใจว่าเป็นสหบรรณานุกรมของห้องสมุดในประเทศไทย บางทีเขาเรียก Union catalog เฉยๆ ในแวดวงห้องสมุด ก็เป็นอันรู้กันว่าคือ Thailand Union Catalog น่ะค่ะ เพราะฝรั่งเขาจะมีชื่อเฉพาะที่เรียกตามชื่อ Network ไปเลย