คุยกัน คนรักเห็ด
เห็ดยานางิหรือเห็ดโคนญี่ปุ่น Pholiota cylindracea เดิมเป็นเห็ดที่เกิดในท่อนไม้ผุตามธรรมชาติ แต่ในปัจจุบันได้มีการศึกษา และพัฒนาการเพาะเลี้ยงในเมล็ดธัญพืช แล้วเปลี่ยนมาเป็นขี้เลื่อยที่เพิ่มอาหารเสริมในอัตราที่เหมาะสมทำให้กับเห็ดชนิดนี้เจริญได้ดีในเวลาต่อมา เห็ดยานางิ เป็นเห็ดที่มีรสชาติดี โดยมีลักษณะเนื้อดอก ก้านดอก มีความกรอบแน่น เนื้อคล้ายเห็ดโคน กลิ่นหอมนิยมใช้ประกอบอาหารหลายชนิด นอกจากนี้ยังสามารถเก็บรักษาไว้ในตู้เย็นได้ นานกว่า 1 สัปดาห์ โดยยังมี ความสด รูปร่าง ขนาดน้ำหนัก และสีสรร ไม่เปลี่ยนแปลง การเพาะเลี้ยงสามารถกระทำได้ ง่ายเหมือนการเพาะเห็ดถุงทั่วไป และยังเพาะเลี้ยงได้ตลอดปี จึงมีแนวโน้มว่าจะเป็นเห็ดเศรษฐกิจที่มีอนาคต
สัณฐานวิทยา หมวกเห็ดมีลักษณะค่อนข้างกลม เส้นผ่านศูนย์กลาง 4-10 ซม. ดอกเห็ดที่ออกใหม่ จะมีลักษณะกลม ขนาดเล็ก ตรงกลางหมวกจะนูนสูงขึ้นมา ดอกสีน้ำตาลเข้ม มีเยื่อหุ้มสีขาวอยู่บริเวณใต้หมวก เมื่อดอกเห็ดแก่สีของหมวกจะซีดลงเป็นสีน้ำตาลอ่อน ตรงกลางหมวกที่ เคยนูนจะยุบและแบนราบ ขนาดดอกจะขยายใหญ่ขึ้นจนเยื่อหุ้มส่วนล่างใต้ดอกเห็ดจะฉีกขาด แล้วเปลี่ยนแปลงเป็นวงแหวนสีน้ำตาลเข้มติดอยู่ที่ก้านดอกเห็ด เมื่อดอกเห็ดแก่เต็มที่วงแหวนนี้จะเห็นไม่ชัดเจน สปอร์ ที่ครีบเห็ดมีลักษณะกลมรีเป็นรูปไข่ สีน้ำตาลเข้ม ส่วนของก้านดอกจะกลมและค่อนข้างยาวประมาณ 5-11 ซม. มีสีขาว แต่จะมีเส้นสีน้ำตาลแทรกอยู่ ดอกอาจเกิดเป็นดอกเดี่ยวหรือเป็นกลุ่มก็ได้ การเก็บเกี่ยวจะทำได้ง่าย เนื่องจากส่วนรากยึดติดกับวัสดุเพาะเพียงเล็กน้อยเท่านั้นและไม่ติดแน่น
สูตรการทำก้อน
| สูตรที่ 1 | สูตรที่ 2 |
| 1. ขี้เลื่อยไม้ยางพารา 100 กิโลกรัม | 1. ฟางข้าวสับ 100 กิโลกรัม |
| 2. รำละเอียด 7 กิโลกรัม | 2. รำละเอียด 7 กิโลกรัม |
| 3. ภูไมท์ซัลเฟต 3 กิโลกรัม | 3. ภูไมท์ซัลเฟต 3 กิโลกรัม |
| 4. ดีเกลือ 0.2 กิโลกรัม | 4. ดีเกลือ 0.2 กิโลกรัม |
| 5. ยิปซัม 1 กิโลกรัม | 5. ยิปซัม 1 กิโลกรัม |
| 6. ปูนขาว 1 กิโลกรัม | 6. ปูนขาว 1 กิโลกรัม |
| 7. ความชื้น 65-70 % | 7. ความชื้น 65-70 % |
| 8. ความเป็นกรด-ด่าง 5.5 -7 | 8. ความเป็นกรด-ด่าง 5.5 -7 |
สูตรฟางข้าวนี้ต้องหมักวัสดุกับส่วนผสมต่างๆ คลุกเคล้าให้เข้ากันยกเว้นรำละเอียดทิ้งไว้นาน 7 วัน โดยกลับกองฟางหมักทุก 3 วัน จนกระทั้งไม่มีกลิ่นแอมโมเนีย ปรับความชื้น 65-70 % (สูตรขี้เลื่อยไม่ต้องหมัก) บรรจุวัสดุตามสูตรทั้ง 2 ลงในถุงพลาสติกทนร้อนขนาด 7 x 12 นิ้ว หนักถุงละ 1 กิโลกรัม สำหรับขี้เลื่อย และ 500-800 กรัม สำหรับฟางข้าวสับ ใส่คอขวด จุกสำลีใช้ฝาครอบพลาสติกปิดจุกสำลีกันเปียกน้ำ นำไปนึ่งฆ่าเชื้อด้วยหม้อนึ่งแบบลูกทุ่งใช้เวลา 2-4 ชม.ที่อุณหภูมิ 90-100 ํC ทิ้งไว้ให้เย็น จากนั้นใส่หัวเชื้อเห็ด โดยเทเมล็ดข้าวฟ่างซึ่งมีเส้นใยเห็ดเจริญคลุมอยู่ ลงถุง อาหารผสม ถุงละประมาณ 15-20 เมล็ด ในห้องที่ไม่มีลมโกรก และสะอาด นำไปบ่มไว้ในห้องที่มีอุณหภูมิประมาณ 25-30 ํC เส้นใยเห็ดจะเจริญเต็มถุงวัสดุเพาะประมาณ 30-45 วัน
การทำให้เกิดดอกเห็ดและเก็บเกี่ยว เมื่อเส้นใยเห็ดเดินเต็มถุง ย้ายก้อนเชื้อไปยังโรงเรือนเปิดดอก ซึ่งมีอุณหภูมิประมาณ 25-30 ํC และความชื้นประมาณ 80-90 % การเปิดดอกโดยถอดจุกสำลีออกนำถุงก้อนเชื้อมาวางเรียงไว้บนชั้นเพาะในโรงเรือนที่มีอากาศถ่ายเทได้ดี ในช่วงเช้าและบ่ายจะให้น้ำก้อนเชื้อและบริเวณภายในโรงเรือน วันละประมาณ 2 ครั้ง เพื่อให้มีความชื้นสม่ำเสมอ หลังเปิดดอกประมาณ 5-7 วันจะเกิดดอกเห็ด และสามารถนำไปบริโภคได้
สรุปแนวทางการผลิต
จากแนวทางการผลิตเห็ดยานางิ หรือเห็ดโคนญี่ปุ่น ในจังหวัดอุบลราชธานีเมื่อเดือน มกราคม 2548 ที่ผ่านมา พบว่าสามารถให้ผลผลิตได้ดี ทั้งในวัสดุเพาะที่มาจากขี้เลื่อย และฟางข้าว แต่วัสดุเพาะที่เป็นปลายฟางข้าวนวดนั้น มีแนวโน้มที่เชื้อเห็ดเดินเต็มก้อนเชื้อได้เร็วกว่า อีกทั้งการเกิดดอกในแต่ละรุ่นที่เร็วกว่าการใช้ขี้เลื่อยไม้ยางพาราเป็นวัสดุเพาะ นั่นแสดงให้เห็นว่าฟางข้าวที่มีเหลือใช้ในเขตภาคอีสานจำนวนมากนั้นมีโอกาสในการพัฒนาเป็นวัสดุทดแทนการการใช้ขี้เลื่อยไม้ยางพาราที่มีราคาสูงมากในปัจุบัน สำหรับการเพาะเห็ดยานางิ หรือเห็ดโคนญี่ปุ่น ซึ่งเป็นเห็ดที่มีความต้องการของตลาดและมีราคาสูงถึงกิโลกรัมละ 150 บาท
ความเห็น (21)
สุพร ตุ้นคุด
อยากมีความรู้เกี่ยวกับการเพาะเห็ดเข็มทอง
เรียน คุณสุพร
ไม่ทราบว่าจะไปเพาะในพื้นที่ไหนครับ
เพื่อจะได้ให้ข้อมูลเพิ่มเติม
ขอบคุณครับ
อุทัย
สุพจน์ แป้นเจริญ
สวัสดีครับ
คือผมอยู่ กทม ครับ สนใจอยากเพาะเห็ดฟาง และเห็ดโคนญี่ปุ่นมากครับ อยากทำเป็นในเชิงธุรกิจเลยครับ ก็เลยสนใจอยากหาข้อมูลเกี่ยวกับเห็ดทั้ง2นี้ว่ามีแนวทางการจัดการอย่างไร ไม่ทราบว่ามีที่ไหนจัดอบรมบ้างครับ
ขอบคุณครับ
สุพจน์ [email protected]
เด็กฝึกงาน
อยากเพาะเห็ดครับ..ชอบกินก็เรยอยากทำเป็นแบบธุรกิจ..ผู้มีความรู้ช่วยผมหน่อยนะครับ ขอบคุณครับ....
เด็กฝึกงาน
นี่ครับเมล์ [email protected]
อุทัย อันพิมพ์
ยินดีครับ
ไม่ทราบว่าจะเพาะเห็ดอะไรครับ
อย่างไรก็ตาม ผมมีความยินดีมากครับที่จะร่วมคิด ร่วมวางแผน
มีอะไรเพิ่มเติมส่งเข้ามาไตลอดครับ
สนใจอยากเพาะเห็ดโคนญี่ปุ่นเชิงธุรกิจคะ อยากขอคำแนะนำค่ะ
เพาะในบริเวณบ้าน บ้านดิฉันมีเนื้อที่ 400 ตารางวา ตัวบ้าน ประมาณ 200 ตรว ค่ะ กะว่าจะสร้างโรงเรือนได้ซัก2 โรง อยากถามว่าควรซื้อก้อนเชื้อแล้วมาเปิดดอกเอง หรือว่าควรจะทำก้อนเชื้อเองค่ะ อยากไหนจะคุ้มกว่าค่ะ ในระยะยาวกะจะยึดเป็นอาชีพเพราะว่าตอนนี้ไม่มีอาชีพ ค่ะ ถ้า 1 โรงเรือน โรงละ 5000ก้อน จะได้ผลผลิต ประมาณกี่กิโลค่ะจะได้หาตลาดรองรับ อยากทราบระยะเวลาคืนทุนค่ะสำหรับมือใหม่มีข้อมูลน้อยค่ะ รบกวนส่งทางเมล์นะค่ะ ขอขอบคุณสำหรับคำแนะนำค่ะ
สนใจอยากเพาะเห็ดโคนญี่ปุ่น และมีที่ดินที่จังหวัด นครปฐม 20 ไร่ ไม่ทราบว่าอากาศจะเป็นอุปสรรคมากมั้ยกับการเพาะเห็ดโคน อยากทราบเกี่ยวกับตลาดรองรับ และระยะเวลาการคืนทุน พร้อมทั้งแรงงานที่จะต้องใช้
อทัย อันพิมพ์
รบกวนส่งเข้าMail ได้ไหมครับจะส่งFile มาให้
- สวัสดีค่ะตามกลิ่นเห็ดมาค่ะ
- ชอบเห็ดเผิ้ง (เห็ดตับเต่า)
- เห็ดไค (หอม)
- และเห็ดอื่นๆค่ะ
อทัย อันพิมพ์
ขอบคุณมากครับ
สวัสดีครับ
ผมสนใจอยากเพาะเห็ดยานางิ ผมเห็นเพื่อนทำแล้ว แต่ผมอยากได้ข้อมูลวิชาการและแนวทางการปฏิบัติด้วยครับ
ขอคุณอุทัย ช่วยส่งให้ได้ไหมครับ
ขอบคุณครับ
คือ ผม อยาก จะ ทราบ ว่าที่ไหน จัด อบรม วิธีการเพาะ เห็ด เข็มทอง บ้างครับ
ผมสนใจการเพาะเห็ดในถุงพลาสติกโดยใช้ฟางข้าว อยากรบกวนขอข้อมูล
1.สูตรอาหาร
2.วิธีการหมักฟาง
3.เครื่องอัดฟางลงถุงพลาสติก
ท้องถิ่นบ้านผมฟางข้าวมีหลายครับเผื่อจะได้เอาไปส่งเสริมอาชีพชุมชนทุ่งกุลาบ้านผม
ขอพระคุณล่วงหน้าครับ
ที่ วังน้ำเขียวฟาร์ม ต.ไทยสามัคคี อ.วังน้ำเขียว จ.นครราชสีมา มีการเพาะเก็ดแปรรูปผลิตภัณฑ์จากเห็ดเยอะมาก ชาวบ้านก็ปลูกกันมาก มีเห็ดพร้อมองุ่นไร้เมล็ดขาย ด้วย ช่วงนี้ มี.ค. - เม.ย เห็ดเยอะ อร่อย องุ่นหวาน คะ
ผมสกำลังจะทำเห้ดนางฟ้า แต่ยังอ่อนประสบการณ์ ช่วยให้ข้อมูลที่สำคัญและจำเป็นในการทำเห็ดเป็นอาชีพให้ผมด้วยครับ ตอนนี้กำลังจะออกจากงานแล้วจะมาทำเห้ดเป็นอาชีพหลัก ขอความกรุณาด้วยนะครับ
ยินดีครับ
หากมีเวลาโทรมาที่ 0818773460 เพื่อจะได้พูดคุยกัน