เมาหมัดยังไม่หาย หลังจากที่ได้พบศาสตราจารย์โนนากะ
เมื่อวันที่ 27 มิถุนายน 2549 เวลา 14.30-17.00 น. สำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการได้จัดสัมมนาเรื่อง "Creating A New Methodology for the Knowledge Society" โดยได้เชิญ Professor Ikujiro Nonaka มาเป็นวิทยากร ครั้งนี้ถือเป็นครั้งที่สองที่ผมได้พบกับท่าน ในการพบกันครั้งแรกนั้น ผมพบท่านที่ประเทศญี่ปุ่นเมื่อประมาณห้าหกปีที่แล้ว
ศาสตราจารย์โนนากะเคยสอนหนังสืออยู่ที่มหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ด ประเทศสหรัฐอเมริกา ท่านมาโด่งดังในวงการ KM เพราะท่านเป็นผู้พัฒนา "SECI Model" ผมติดตามงานเขียนของท่านผ่านหนังสือที่ชื่อว่า "The Knowledge-Creating Company" ที่ท่านเขียนร่วมกับ Hirotaka Takeuchi เมื่อปี ค.ศ.1995 ตอนที่พบท่านครั้งแรกเมื่อปี ค.ศ. 2000 นั้น จำได้ว่าท่านเน้นเรื่อง "BA" เป็นพิเศษ คำว่า "BA" เป็นภาษาญี่ปุ่นแปลว่า พื้นที่ (ที่ใช้แลกเปลี่ยนเรียนรู้กัน) จะเห็นได้ว่าท่านเน้นเรื่องการแชร์ความรู้ที่เป็น Tacit เป็นหลัก
มาฟังท่านบรรยายในครั้งนี้ ท่านค่อนมาทางปรัชญานิดๆ ท่านบอกว่า "Reality has Duality" ผมแปลว่า "ความจริงนั้นเป็นทวิลักษณะ" (ผมคิดต่อเอาเองว่า เช่น เป็นหยินและเป็นหยาง) เป็นทั้ง Subjectivity และ Objectivity (ไม่รู้ว่าจะแปลว่า รูปธรรม นามธรรม ได้หรือไม่?) มีทั้งส่วนที่เป็น Tacit และ Explicit ส่วน Tacit จัดว่าเป็น "Micro" Knowledge ส่วน Explicit นั้นเป็น "Macro" Knowledge
ท่านพูดถึงความแตกต่างระหว่าง Dialogue กับ Practice ว่า Dialogue ก็คือ Dialectic in Thought ในขณะที่ Practice นั้นเป็น Dialectic in Action (ตรงนี้ผมขอไม่อธิบายนะครับ เพราะไม่แน่ใจว่าเข้าใจถูกต้องหรือไม่) นอกจากนั้นท่านยังได้พูดเรื่อง "Small World Network" ใครที่สนใจเคยอ่านเรื่อง Social Network Analysis (SNA) คงจะเคยเห็นเรื่องเหล่านี้มาบ้าง เช่นเรื่อง Six Degrees และ Tipping Point เป็นต้น
ในช่วงท้ายท่านได้พูดถึงการบูรณาการสิ่งทั้งหลายเข้าด้วยกันไม่ว่าจะเป็น วิสัยทัศน์, Dialogue, Practice, BA หรือปัจจัยสิ่งแวดล้อมอื่นๆ ท่านบอกว่าถ้าจะทำสิ่งเหล่านี้ได้ ต้องใช้ภาวะผู้นำที่อยู่บนฐานของ "Phronesis" ท่านอธิบายคำๆ นี้ว่าเป็น Practical Wisdom เป็น High Quality Tacit Knowledge อะไรทำนองนั้น ผมเข้าใจว่าน่าจะใกล้กับคำว่า "ปัญญา" ที่เราใช้ในภาษาของเรา แต่ก็ไม่แน่ใจอีกเช่นกันครับ
...สรุปว่าในวันนั้นได้การบ้านที่จะต้องมาค้นคว้าหาอ่านเพิ่มเติม หรือต้องปรึกษาหารือกับผู้รู้ต่อไป เพื่อจะได้เข้าใจ กระจ่างขึ้น วันนี้ต้องขออภัยด้วยหากพูดอะไรๆ ที่ทำให้ท่านงง เพราะผมบอกตามตรงผมเองก็ยังมึนๆ อยู่เลยครับ
ใครสนใจอ่านเรื่องนี้เพิ่มเติม สามารถอ่าน blog ของคุณธวัช ได้ที่นี่
http://gotoknow.org/blog/learn-together/36038
http://gotoknow.org/blog/learn-together/36165
ความเห็น (4)
สวัสดีตอนเช้าค่ะอาจารย์ประพนธ์
อ่านบันทึกของอาจารย์ก็รีบเขียนต่อยอดทันทีคะ อยู่ที่นี่ค่ะ http://gotoknow.org/blog/tutorial/36642
ขอบคุณคะ
จันทวรรณ
ขอบคุณ อ.ประพนธ์ และอ.จันทวรรณ มากนะคะที่ได้ขยายความเข้าใจเรื่อง SNA มากขึ้น (กำลังอยู่ในความสนใจมากๆ ค่ะ) ดิฉันเข้าใจว่ากระบวนการ Contents สู่ People และใช้ People สู่ Contents สามารถทำได้ในเชิงระบบเครือข่ายคอมพิวเตอร์ ซึ่งเป็นการจัดการความรู้ในส่วนที่เป็น explicit knowledge แต่ดิฉันสงสัยและอยากขอความรู้จากอาจารย์ว่า ถ้าเราจะจัดการทางสังคมจริงๆ เช่น อาจต้องการหาคนที่จะเป็น change agent หรือคนที่มีความ popularity เพื่อประโยชน์ในการขับเคลื่อนอะไรบางอย่าง ทางสังคมสามารถทำได้ แต่ทางระบบคอมพิวเตอร์จะสามารถทำได้อย่างไรคะ ขอบคุณมาก นะคะ
Picture of Hirotaka Takeuchi and Ikujiro Nonakafor a french manual course
Hello,
For a French manual courses of management published by Nathan edition (http://www.nathan.fr/), to illustrate biography about Hirotaka Takeuchi and Ikujiro Nonaka we need a picture of them. We are talking about "Hitotsubashi on Knowledge Management". It's possible to use this one of your web site : http://gotoknow.org/blog/beyondkm/36639
Thank you for all.
Do not hesitate to contact me for more informations.
Thank you.
Best regards,
Estelle