เป็นเบาหวานอย่างมีสุข ต้องสนุกที่จะเรียนรู้

 

 

           หลายวันก่อนมีโอกาสได้รับสายปรึกษาทางโทรศัพท์ ผู้เป็นเบาหวานที่อยู่ในความดูแลของ พญ.ฉัตรทิพย์ ธรรมวิวัฒน์ ซึ่งท่านเป็นหนึ่งในทีมดูแลเบาหวานของเรา รายนี้ชื่อคุณรื่นจิต มีเบาหวานเป็นเพื่อนมามากกว่า ๒๐ ปี เธอเกริ่นเล่าถึงความลำบากต่างๆ กว่าจะประสบความสำเร็จในการควบคุมเบาหวานให้อยู่หมัดในวันนี้ว่า "เมื่อก่อนคุณหมอให้เป็นยากินปรับขนาดยาหลายครั้ง เพราะมักมีปัญหาน้ำตาลต่ำอยู่บ่อยๆ จนเป็นภาระให้แก่ลูกๆ ที่กำลังเรียนหนังสือต้องเป็นห่วง ขับรถมาดูแม่ที่โรงพยาบาล ทำให้ขาดเรียนบ่อย จึงรู้สึกว่าถ้าเราไม่ทำอะไรสักอย่าง ชีวิตเราคงไม่มีความสุข ต้องทรมานกับสุขภาพที่แย่ลง และยังสร้างทุกข์ให้แก่ลูกๆ ด้วย จึงตัดสินใจขอคำปรึกษากับ อ.ฉัตรทิพย์อย่างจริงจัง และตั้งใจว่าจะทำทุกอย่างที่ อ.ฉัตรทิพย์แนะนำ วันนี้ที่โทรมาเล่าเธอประสบความสำเร็จและเข้าใจโรคเบาหวานได้ดีระดับหนึ่ง เธอได้เรียนรู้เรื่องอาหารและสัดส่วนอาหารที่เหมาะกับสุขภาพเธอ โดยมี HMBG เป็นตัวช่วยที่ดี แถมบอกว่าปัจจุบันยาเบาหวานที่เธอได้กินหลายตัวแล้วทำให้เกิด Hyplglycemia มันได้วิ่งหนีออกไปจากชีวิตเธอโดยมี อ.ฉัตรทิพย์ช่วยปรับเปลี่ยนยากินออกไปหมดแล้วเปลี่ยนเป็น Lantus ฉีดตอนเช้าอย่างเดียว  เธอ Happy และเริ่มเชื่อมั่นว่าเธอจะทำได้ตลอดเวลา เธอภาวนาให้อานิสงส์ที่ อ.ฉัตรทิพย์มอบให้เธอส่งผลกลับไปหา พญ.ฉัตรทิพย์ด้วย ให้ท่านมีความสุขเหมือนที่เธอได้รับในวันนี้" นี่คือข้อความก่อนที่เธอจะถามต่อว่า
ช่วงระยะ ๑-๒ เดือนมานี้เริ่มมีปัญหาน้ำในช่องหูไม่สมดุลย์ ไปหาหมอที่ใกล้บ้านก็ได้ยามากิน อาการบ้านหมุนก็ทุเลาลง หมอนัดไป FU และเจาะเลือดก็ปฏิบัติตาม แถมอดอาหารเช้า ไม่ได้ฉีดยา กว่าจะได้เจาะเลือดก็เลยเวลาอาหารไปมากกว่าปกติ จนรู้สึกหิว หนำซ้ำผล FBS ที่ออกมาสูงมากกว่า ๑๓๐ mg% หมอโรงพยาบาลแรกส่งเธอไปควบคุมเบาหวานใหม่กับหมอเบาหวาน เธอได้รับยากินมาหลายซองและ เริ่มสับสนว่าทำไมหมอบอกเธอคุมน้ำตาลไม่ดี จึงเปลี่ยนไปโรงพยาบาลที่ ๒ ก่อนไปเจาะเลือดเธอก็ปฏิบัติเหมือนเดิม อดอาหารไปฉีดยา ผลFBS ก็สูง หมอที่รักษาก็ส่งปรึกษาหมอเบาหวานอีกเช่นกัน แต่คราวนี้หมอเบาหวานจะเขียนจ่ายยา ท่านถามว่าเดิมรักษาเบาหวานที่ไหน คุณรื่นจิตบอกรักษาที่เทพธารินทร์ค่ะ คุณหมอขีดฆ่ายาออกทันที แล้วบอกว่ากลับไปหาหมอเก่าเถอะครับ ที่นั่นคุมเบาหวานได้ดีที่สุดแล้ว ผมแนะนำครับ เธอจึงได้มีโอกาสคุยกับดิฉันในวันนี้ เพราะนัดกับ พญ.ฉัตรทิพย์แล้ว แต่ท่านไปเมืองนอกยังไม่กลับ
          สิ่งที่ดิฉันได้คุยแลกเปลี่ยนความรู้เรื่องโรคแก่คุณรื่นจิต ก็คือถ้าคุณเป็นเบาหวานมีความผิดปกติในร่างกายได้ยาช่วยทดแทนในส่วนที่ขาดจะ ทำให้ร่างกายเขาทำงานได้สมดุลย์ ระดับน้ำตาลก็จะดี แต่การที่คุณอดอาหารจนเลยเวลาปกติที่กินร่างกายมันขาดน้ำตาล เครื่องจักรภายในร่างกายเราทุกคนมันต้องการน้ำตาลตลอดเวลา เดิมเคยมีอาหารส่งน้ำตาลให้พอดีกับความต้องการของร่างกาย มีการจัด Lantus ขนาดพอดีพาน้ำตาลเข้าเซลไปใช้ให้พลังงาน น้ำตาลในเลือดจึงเหลือพอดี ในวันที่คุณไปเจาะเลือด คุณอดอาหารจนหิว ทำให้ร่างกายคุณปล่อยน้ำตาลที่เก็บสะสมพลั่งพลูออกมามากแทนอาหารที่ยังไม่ ได้กิน ทำให้เครื่องจักรภายในต้องเครียดกว่าปกติ ส่งอาการบอกว่าเขาหิว  แถม Lantus ก็ไม่ได้ฉีดเข้าไปทำหน้าที่เอาน้ำตาลในเลือดไปใช้เป็นพลังงาน ฤทธิ์ยา Lantus ที่ฉีดเช้าวานก็หมดไปตั้งแต่เมื่อคืน  Insulin ในร่างกายก็หลั่งน้อยลงจากภาวะดื้อ Insulin ตัวช่วยเอาน้ำตาลลงจึงน้อยมาก เพราะคุณมีความเสื่อมที่ตับอ่อนเกิดขึ้นเป็นทุนเดิม ถึงตอนนี้คุณรื่นจิตถึงกับร้อง อ๋อ! (แบบเข้าใจมากขึ้น)
          ดิฉันจึงให้คำแนะนำว่า ถ้าคุณเป็นเบาหวานตัวอ่อนมีความเสื่อม แก้ไขได้ด้วยการทานอาหาร และฉีดยา Lantus ให้ตรงเวลากันระดับน้ำตาลจะควบคุมได้ดี ร่างกายไม่ต้องเครียด ทำงานผิดระบบ ระดับน้ำตาลจะไม่สูง จึงไม่จำเป็นต้องงดอาหารถ้าหมอจะตรวจระดับการคุมน้ำตาลของคุณ ซึ่งจะเป็นการตรวจเครื่องจักรภายในทำงานร่วมมือกับยา Lantus ได้เต็มที่หรือไม่ ในการเอาน้ำตาลจากอาหารที่ตัวคุณเป็นคนจัดปริมาณนำเข้าให้แก่ร่างกายว่า สมดุลย์กันหรือไม่ เพราะถ้าคุณนำเข้ามากเกิน การเจาะหลังอาหาร ๒ ชั่วโมงจะเป็นตัวบอกว่า แพทย์ควรจะปรับยาลดหรือเพิ่มดี เป็นการช่วยแพทย์ให้ดูแลเข้าใกล้ระบบการทำงานจริงของร่างกายคุณดีกว่า ส่วนการตรวจน้ำตาล FBS เป็นการตรวจปลายทางของการควบคุมน้ำตาล เน้นการปล่อยน้ำตาลจากตับที่เก็บสะสมจากการกินทั้งวันของเมื่อวานที่กิน ถ้าเรากินมากเกินน้ำตาลก็จะปล่อยมาก แต่เครื่องจักรของเรามันมักทำงานไม่เต็มที่นะคะ เราก็จะไม่รู้ว่าร่างกายปล่อย Insulin เองได้เต็มที่แค่ไหน จะเชื่อถื่อว่าคุมได้ดีเต็มที่ได้อย่างไร

เล่าโดย ยุวดี มหาชัยราชัน