ชีวิตที่พอเพียง : ๙๕๕. มายาของ Normal Distribution
ผมเรียนวิชาสถิติตอนอยู่ ม. ๗ หรือเตรียมอุดมศึกษาปีที่ ๑ เทียบกับสมัยนี้คือ ม. ๕ เดาว่าเดี๋ยวนี้เด็กคงจะเรียนวิชานี้ก่อนสมัยผม
ในวิชาสถิติมีเรื่องการกระจายตัวของค่าต่างๆ ที่วัดจากประชากรกลุ่มหนึ่งๆ ที่เป็นค่ามิติเดียว เช่นระดับ IQ ซึ่งเมื่อนำมาทำเป็นกราฟ ที่แกน X เป็นค่า IQ แกน Y เป็นค่าจำนวนคน เราก็จะได้กราฟแสดงการกระจายเป็นรูประฆังคว่ำ เรียกว่า Bell Curve หรือ normal distribution แล้ว normal distribution ก็มีอิทธิพลเหนือวิธีคิด และวิธีทำงานของมนุษย์มากอย่างไม่น่าเชื่อ
คือเวลาทำอะไรเราก็มุ่งหมายให้เหมาะสมแก่คนทั่วๆ ไป คือกลุ่มใหญ่ที่อยู่ตรงกลางของ Bell Curve หรือ normal distribution เป็นวิธีที่โดยทั่วไปก็ถือว่าเหมาะสม และยึดถือกันเรื่อยมา
แต่จริงๆ แล้ว ยังมีวิธีคิดอีกแบบหนึ่ง ตาม power-law distribution ซึ่งกฎหนึ่งที่ใช้แนวคิดนี้คือ Pareto’s Principle หรือ 80 – 20 rule ซึ่งกล่าวว่า 80% ของผลงาน (ผล) มาจากคน (เหตุ) 20%
ผมคิดว่า วิธีคิดแบบ normal distribution ตั้งอยู่บนสมมติฐานว่าทุกสิ่งเหมือนกัน ให้น้ำหนักแก่ทุกจุดหรือทุกสิ่งเท่ากัน แต่ในความเป็นจริงของหลายๆ เรื่อง น้ำหนักของสิ่งต่างๆ ไม่เท่ากัน จึงต้องใช้หลัก power-law distribution
Normal distribution ยึดหลักความเหมือน แต่ power-law distribution ยึดหลักความต่าง
ผมได้แนวคิดในบันทึกนี้จากการอ่านหนังสือ What the Dog Saw โดย Malcolm Gladwell บทที่ชื่อว่า Million – Dollar Murray : Why Prpblems Like Homelessness May Be Easier to Solve Than to Manage
ในเรื่องกล่าวถึงเรื่องคนไร้บ้านและรถควันดำ ว่าเราแก้ปัญหาแบบใช้วิธีคิดแบบ normal distribution ว่าคนไร้บ้านทุกคนเหมือนกัน และรถทุกคันเหมือนกัน จึงแก้ปัญหาแบบหาวิธีจัดการกับคนไร้บ้านแบบครอบจักรวาล จึงใช้เงินมากในการแก้ปัญหา และไม่ได้ผล
เพราะจริงๆ แล้วมีคนไร้บ้านที่เป็นปัญหาหนัก ก่อค่าใช้จ่ายด้านดูแลสุขภาพที่ห้องฉุกเฉินสูงถึงคนละ ๕๐,๐๐๐ – ๑๐๐,๐๐๐ ดอลล่าร์ ต่อปี เพียงจำนวนประมาณร้อยละ ๕ ของคนไร้บ้านทั้งหมดเท่านั้น ถ้าจัดการกับคนเหล่านี้ได้ จะประหยัดค่าใช้จ่ายต่อคนไร้บ้านได้มาก
ทำให้ผมหวนมาคิดถึงเรื่องการกำกับดูแลสถาบันอุดมศึกษา ว่าต้องใช้หลัก power-law distribution แยกสถาบันออกเป็น ๒ กลุ่ม คือกลุ่มที่สภามหาวิทยาลัยสามารถกำกับดูแลเองได้เป็นอย่างดี กับกลุ่มที่ยังมีความเสี่ยงสูงที่จะทำหน้าที่อย่างไม่รับผิดชอบ กลุ่มแรกควรได้รับ reward ในขณะที่กลุ่มหลังไม่ได้รับ
วิจารณ์ พานิช
๗ ก.พ. ๕๓
ความเห็น (5)
เรากำลัง...ส่งเสริม สนับสนุน R2R แบบnormal distribution หรือเปล่าคะอาจารย์?
ด้วยความเคารพค่ะ...
กะปุ๋ม
น่าสนใจ แต่อาจารย์พูดกว้างไปน๊ะค๊ะ ถ้ายกตัวอย่างซะหน่อยจะชัดขึ้นค๊ะ เพราะเรื่องนี้มันสามารถประยุกต์ได้หลายๆ เรื่องเหมือนกัน