การแลกเปลี่ยนเรียนรู้ เรื่อง “แนวทางการแก้ปัญหาภัยพิบัติ”
คณะผู้เชี่ยวชาญกรมส่งเสริมการเกษตร พร้อมด้วย
คุณธงอาจ จันทร์แดง จากกองแผนงาน ได้ร่วมแลกเปลี่ยนเรียนรู้ เรื่อง
แนวทางการแก้ปัญหาภัยภิบัติ เมื่อวันที่ 7 มิถุนายน 2549 ณ ห้องประชุม
คณะทำงานอธิบดี
เริ่มต้นด้วยคุณธงอาจ จันทร์แดง ได้เล่าให้คณะผู้เชี่ยวชาญ
ฟังถึงขั้นตอนการดำเนินงานให้ความช่วยเหลือเกษตรกรผู้ประสบภัยพิบัติ
โดยแยกเป็นภัยปกติและภัยเร่งด่วน โดยยกตัวอย่างว่าภัยปกติคือภัยที่เกิด
จากภัยธรรมชาติ ฝนแล้ง น้ำท่วม ซึ่งปกติจะเกิดเป็นประจำทุกปีอยู่แล้ว
ส่วนภัยเร่งด่วนที่เห็นเด่นชัดกรณีดินถล่มที่ 7 จังหวัดภาคเหนือเร็ว ๆ นี้
มีขั้นตอนการดำเนินการที่แตกต่างกันสำหรับภัยปกติ มี 5 ขั้นตอนหลักคือ 1.สำรวจความ
เสียหายรายบุคคล 2. ปิดประกาศรายชื่อผู้ประสบภัยที่หมู่บ้านเป็นเวลา
ไม่น้อยกว่า 3 วัน 3. ที่ประชุม ก.ช.ภ.อ. พิจารณาภายในวงเงิน 5 แสนบาท
4. ผู้ว่าราชการจังหวัดพิจารณาอนุมัติภายในวงเงิน 50 ล้านบาท
5. กรมส่งเสริมการเกษตรตรวจสอบข้อมูล 6. กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
ขออนุมัติงบกลางภัยเร่งด่วน มี 5 ขั้นตอน1. ประมาณการเสียหายเบื้องต้น
2.สำนักงานเกษตรอำเภอรวบรวมข้อมูล 3. สำนักงานเกษตรจังหวัด
ตรวจสอบข้อมูลส่งกรมฯ 4. กรมส่งเสริมการเกษตรประมาณการวงเงินส่ง
กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ 5. ครม.อนุมัติกรอบวงเงิน
การช่วยเหลือทั้ง 2 กรณีจ่ายเกษตรกรเป็นเงินสด
คณะผู้เชี่ยวชาญได้อภิปรายแนวทางการช่วยเหลือและ
มีความเห็นร่วมกันหลายประเด็น คือ 1. ควรมีข้อมูลการประสบภัยของเกษตรกรเป็นรายบุคคลและตรวจสอบได้2. ควรกำหนดเกณฑ์การประเมินความเสียหายที่ชัดเจนและ
เป็นรูปธรรม3. ควรกำหนดขั้นตอนปฏิบัติของเกษตรกรเมื่อประสบภัย
ธรรมชาติ จนได้รับความช่วยเหลือ4. ควรมีคำแนะนำทางวิชาการด้านการฟื้นฟูพืชหลังการ
ประสบภัยและข้อมูลการเตือนภัยก่อนจะเกิดภัย5. ควรปรับเปลี่ยนระบบการจ่ายเงินสดเข้าบัญชีของ
เกษตรกร ที่ธกส.ให้แก่เกษตรกรโดยตรง กรณีที่ได้รับเงินช่วยเหลือ เพื่อลด
ภาระงานนักวิชาการส่งเสริมการเกษตร6. ควรมีการเชื่อมประสานข้อมูลกับกรมบรรเทาสาธารณภัย
ในการประกาศเขตประสบภัย เพื่อมิให้เกิดข้อขัดแย้ง7. ควรกำหนดจำนวนพื้นที่พืชเสียหายสูงสุดที่จะได้รับความ
ช่วยเหลือ
8. ควรถอดองค์ความรู้ (best practice) กรณีเกษตรกร
จังหวัดอุตรดิตถ์ที่ทำระบบการปลูกพืชแบบขั้นบันได ทำให้ไม่มีความเสียหาย
และกรณีอำเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม ที่เตรียมการป้องกันจนไม่เกิด
ความเสียหาย เพื่อเป็นกรณีตัวอย่างสำหรับพื้นที่อื่น ๆ และประชาสัมพันธ์
ต่อไปอนึ่งคณะผู้เชี่ยวชาญ จะได้นำข้อเสนอแนะเหล่านี้เสนอ
กรมส่งเสริมการเกษตรต่อไปไม่มีความเห็น