การพูด มีความสำคัญต่อชีวิตมนุษย์เป็นอันมาก ไม่ว่าจะอยู่ ณ ที่ใด ประกอบกิจการงานใด หรือคบหาสมาคมกับผู้ใด ก็ต้องสื่อสารด้วยการพูดเสมอ จึงมักพบว่า ผู้ที่ประสบความสำเร็จในกิจธุระการงาน การคบหาสมาคมกับผู้อื่น ตลอดจนการทำประโยชน์แก่สังคมส่วนรวม ล้วนแต่เป็นคนที่มีประสิทธิภาพในการพูดทั้งสิ้นส่วนหนึ่งของการพูดสามารถสอนและฝึกได้ อาจกล่าวได้ว่า การพูดเป็น " ศาสตร ์" มีหลักการ และกฎเกณฑ์เพื่อให้ผู้เรียนมีทักษะ ถึงขั้นเป็นที่พอใจอีกส่วนหนึ่งเป็นความสารถพิเศษหรือศิลปะเฉพาะตัวของผู้พูดแต่ละบุคคล
การพูด
มีความสำคัญต่อชีวิตมนุษย์เป็นอันมาก ไม่ว่าจะอยู่
ณ ที่ใด ประกอบกิจการงานใด
หรือคบหาสมาคมกับผู้ใด ก็ต้องสื่อสารด้วยการพูดเสมอ
จึงมักพบว่า ผู้ที่ประสบความสำเร็จในกิจธุระการงาน
การคบหาสมาคมกับผู้อื่น
ตลอดจนการทำประโยชน์แก่สังคมส่วนรวม ล้วนแต่เป็นคนที่มีประสิทธิภาพในการพูดทั้งสิ้นส่วนหนึ่งของการพูดสามารถสอนและฝึกได้
อาจกล่าวได้ว่า การพูดเป็น " ศาสตร ์"
มีหลักการ และกฎเกณฑ์เพื่อให้ผู้เรียนมีทักษะ ถึงขั้นเป็นที่พอใจอีกส่วนหนึ่งเป็นความสารถพิเศษหรือศิลปะเฉพาะตัวของผู้พูดแต่ละบุคคล
บางคนมีความสามารถที่จะตรึงผู้ฟังให้นิ่งอยู่กับที่จิตใจจดจ่ออยู่กับการฟังเรื่องที่พูด
ผู้พูดบางคนสามารถพูดให้คนฟังหัวเราะได้ตลอดเวลา
ศิลปะเฉพาะตัวนี้
เป็นสิ่งที่ลอกเลียนกันได้ยาก
แต่อาจพัฒนาขึ้นได้ในแต่ละบุคคล
ซึ่งการพูดที่มีประสิทธิภาพเกิดจากการสังเกตวิธีการที่ดีและมีโอกาสฝึกฝน
ประเภทของการพูด
แบ่งได้ 2 ประเภท
คือ
1.
การพูดระหว่างบุคคล ได้แก่
-
การทักทายปราศัย
ลักษณะการทักทายปราศัยที่ดีดังนี้
- หน้าตายิ้มแย้มแจ่มใส
แสดงอาการยินดีที่ได้พบผู้ที่เราทักทาย
- กล่าวคำปฏิสันถารที่เป็นที่ยอมรับกันในสังคม
เช่น สวัสดีครับ สวัสดีค่ะ
- แสดงกิริยาอาการประกอบคำปฏิสันถาร
- ข้อความที่ใช้ประกอบการทักทายควรเป็นเรื่องที่ก่อให้เกิดความสบายใจ
- การแนะนำตนเอง การแนะนำเป็นสิ่งจำเป็น
และมีความในการดำเนินชีวิตประจำวัน
บุคคลอาจแนะนำตนเองในหลายโอกาสด้วยกัน การแนะนำตนเองมีหลักปฏิบัติดังนี้คือ
ต้องบอกชื่อ นามสกุล บอกรายละเอียดกับตัวเรา
และบอกวัตถุประสงค์ในการแนะนำตัว
-
การสนทนา หมายถึง
การพูดคุยกัน พูดจาเพื่อนสื่อสารแลกเปลี่ยนความรู้
ความคิด ความรู้สึก
และประสบการณ์ การรับสารที่ง่ายที่สุ
ด คือ การสนทนา
-
คุณสมบัติของการสนทนาที่ดี คือ
- หน้าตายิ้มแย้มแจ่มใส
- ใช้ถ้อยคำสำนวนภาษาที่ง่าย ๆ สุภาพ
คำพูดและน้ำเสียงน่าฟัง
เป็นกันเองกับคู่สนทนา
2.
การพูดในกลุ่ม
การพูดในกลุ่มเป็นกิจกรรมที่สำคัญในสมัยปัจจุบัน
ทั้งในชีวิตประจำวันและในการศึกษาเป็นเปิดโอกาสให้สมาชิกในกลุ่มได้ซักถาม แสดงความคิดเห็น
หรือเกี่ยวกับเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นแล้วมาเล่าให้ฟังกัน
มีวิธีการดังต่อไปนี้
- เล่าถึงเนื้อหาและประเด็นประเด็นสำคัญ ๆ
ว่ามีอะไรบ้าง
- ภาษาที่ใช้ควรเป็นภาษาที่ง่าย
- น้ำเสียงชัดเจนน่าฟัง
เน้นเสียงในตอนที่สำคัญ
- ใช้กิริยาท่าทางประกอบการเล่าเรื่องตามความเหมาะสม
- ผู้เล่าเรื่อควรจำเรื่องไดเป็นอย่างดี
-
มีการสรุปข้อคิดในตอนท้าย