"ยุงกัดทำให้ติดเชื้อเอชไอวีไหม?"
"เข็มตำทำให้ติดเชื้อเอชไอวีไหม?"
"ถ้ามีเพศสัมพันธ์แล้วหลั่งข้างนอก จะติดเอดส์ไหม?"
หลายคนคงเคยได้ยินคำถามเหล่านี้มาบ้าง และคงเกิดคำถามว่า "แล้วเราจะประเมินได้อย่างไรว่าพฤติกรรมใดที่เสี่ยงต่อการติดเชื้อเอชไอวี"...4P เป็นแนวทางหนึ่งในการประเมินความเสี่ยงต่อการติดเชื้อเอชไอวีโดยพิจารณาจากพฤติกรรมของแต่ละบุคคล ซึ่งเราจะแบ่งความเสี่ยงออกเป็น 4 ระดับ คือ ไม่เสี่ยง เสี่ยงน้อย เสี่ยงปานกลาง และเสี่ยงสูง
แล้ว 4P คืออะไรล่ะ
4P ในที่นี้คือ 4 Principles of Transmission เป็นหลัก 4 ประการของการติดเชื้อเอชไอวี ซึ่งประกอบด้วย...
1.ทางออกของเชื้อเอชไอวี (Exit)
เชื้อไวรัสเอชไอวีต้องออกมาจากร่างกายของผู้ติดเชื้อโดยปะปนอยู่ในสารคัดหลั่งอย่างใดอย่างหนึ่ง เช่น ทางเลือด น้ำอสุจิ น้ำหล่อลื่นจากช่องคลอด น้ำนมมารดา ซึ่งเป็นสารคัดหลั่งที่มีปริมาณเชื้อมากสามารถส่งต่อการติดเชื้อเอชไอวีได้ แต่น้ำลาย น้ำตา น้ำมูก อุจจาระ ปัสสาวะ สะเก็ดแผลผิวหนัง จะเป็นสารคัดหลั่งที่มีปริมาณเชื้อน้อยไม่สามารถส่งต่อการติดเชื้อเอชไอวีได้
2.การมีชีวิตรอดของเชื้อเอชไอวี (Servive)
เชื้อเอชไอวีต้องอยู่ในสภาพแวดล้อมที่สามารถมีชีวิตอยู่ได้ (ปกติแล้วสภาพแวดล้อมที่เหมาะสมที่สุดของเชื้อเอชไอวี คือ ในร่างกายมนุษย์)
3.ทางเข้าของเชื้อเอชไอวี (Enter)
เชื้อเอชไอวีสามารถเข้าสู่ร่างกายและกระแสเลือดของอีกบุคคลหนึ่งได้โดยผ่านช่องทางเปิดต่างๆ เช่น ช่องคลอด ทวารหนัก บาดแผลเปิด
4.ปริมาณที่เพียงพอของเชื้อเอชไอวี (Sufficient)
เชื้อเอชไอวีที่เข้าสู่กระแสเลือดต้องมีปริมาณเพียงพอที่จะทำให้เกิดการติดเชื้อได้
ตัวอย่างการใช้หลัก4Pมาประเมิน: ยุงกัด
1.ทางออกของเชื้อเอชไอวี คือเลือดของคนที่ถูกยุงกัด
2.การมีชีวิตรอดของเชื้อเอชไอวี ปกติในกระเพาะของยุงจะมีกรดที่จะย่อยเม็ดเลือด สภาพดังกล่าวจึงไม่เหมาะต่อการมีชีวิตรอดของเชื้อเอชไอวี
3.ทางเข้าของเชื้อเอชไอวี เมื่อยุงไปกัดหรือสูบเลือดจากอีกคนหนึ่ง
4.ปริมาณที่เพียงพอของเชื้อเอชไอวี กรณีนี้หลายคนคิดว่าอาจจะมีเลือดติดอยู่ปลายปากของยุง แต่ถ้าดูที่ปริมาณจะเห็นว่าไม่เพียงพอที่จะก่อให้เกิดการติดเชื้อได้
ดังนั้น เมื่อพิจารณาหลักทั้ง 4 ข้อแล้วจะเห็นว่า ยุงกัดไม่เสี่ยงต่อการติดเชื้อเอชไอวี ("o)
แล้วจูบปากล่ะคะ จะติดรึเปล่า เพราะไม่แน่ใจว่ามีแผลในปากรึเปล่า
กัดที่กายหรือที่ใจคะ
ในน้ำลายทีเชื้อปริมาณน้อยมากจนไม่สามารถทำให้ติดเชื้อได้ค่ะ แต่ถ้าคุณกิ๊ฟ ทิฟฟานี่ยังกังวลใจ สามารถติดต่อหมายเลข 02-5903737 (วัน-เวลาราชการ)เพื่อพูดคุย/สอบถามกันได้ค่ะ
เบอร์ 02-5903737 โทรติดแต่ไม่มีคนรับค่ะ