ภูมิปัญญาชาวบ้าน..กับการรักษาโรคแพะ

แพะสัตว์ เศรษฐกิจ 3 จชต

วันก่อนได้ไปเยี่ยมศูนย์เรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียงชุมชน บ้านปายอ ม.2 ต.ท่าสาป อ.เมืองจ.ยะลา ได้พูดคุยกับ นายมะ อาแด ประธานศูนย์เรียนรู้ฯและยังเป็นปราชญ์ชาวบ้านในเรื่องการเลี้ยงแพะนมในพื้นที่ภาคใต้ ในสภาพอากาศฝนตกชุก ทำให้ประสบปัญหาการป่วยของสัตว์บ่อยครั้งและบางรายเลี้ยงแพะนม ต้องเลิกกิจการ

นายมะอาแด ปราชญ์ชาวบ้าน ยังบอกอีกว่า ฟาร์มที่ไม่ประสบผลสำเร็จในการเลี้ยงเพราะเจ้าของฟาร์มไม่มีความรู้และขาดประสบการณ์ในการเลี้ยงในการสังเกตอาการต่างๆ การใช้ยารักษาโรคแพะที่มีขายในท้องตลาด จะมีราคาแพงมาก บางฟาร์มต้องเสียค่าเวชภัณฑ์ต่อเดือนหลายพันบาททีเดียว ในพื้นที่มีสมุนไพรหลายชนิดที่สามารถใช้รักษาอาการป่วยของแพะ ต้องสังเกต ลักษณะของแพะ เช่น การร้องของแพะ ขี้แพะ มีลักษณะอย่างไร ลักษณะอาการที่แพะเป็นบ่อยได้ ท้องร่วง ท้องอืด เป็นต้น

ส่วนสมุนไพรที่ใช้รักษามีหลายชนิดด้วยกันขึ้นอยู่กับลักษณะอาการหนักหรืออาการเบา การใช้สมุนไพรที่ใช้รักษาต้องใช้ก่อนลักษณะอาการยังไม่หนักมีสมุนไพรและสรรคุณดังนี้

1.การใช้หัวไพลรักษาท้องอืด

เทคนิคและวิธีการทำ : นำหัวไพลตำในครกแล้วกรองเอาแต่น้ำ

การนำไปใช้ประโยชน์ : ใช้กับแพะทุกขนาด ให้กิน 3-4 ช้อนโต๊ะ วันละ 2 ครั้ง

2.การใช้ใบฝรั่งรักษาท้องร่วง ท้องเสีย ท้องผูก

เทคนิคและวิธีการ ทำ : ตัดใบฝรั่งสดตำผสมน้ำพอประมาณ กรองเอาแต่น้ำ

การนำไปใช้ประโยชน์ : ใช้ได้กับแพะทุกขนาด โดยกรอกให้กิน 3-4 ช้อนโต๊ะ /

วันละ 3 มื้อ

3.การใช้หญ้าใต้ใบและใบขี้เหล็กแก้ปัญหาแม่แพะขาอ่อนหลังคลอด

เทคนิคและวิธีการทำ : ใช้หญ้าใต้ใบและใบขี้เหล็กนำมาตำแล้วบีบเอาน้ำใน อัตราส่วน 1:1 : ตากแห้ง ตำให้แตกละเอียดผสมในอาหารให้แพะกิน

การนำไปใช้ประโยชน์ : ใช้กับแพะหลังคลอด ให้กินผสมในอาหาร 1 ช้อนชา

กรณีบีบคั้นน้ำให้กิน 100กรัม/ มื้อ

4.การใช้บอระเพ็ดเป็นยาเจริญอาหาร กำจัดพยาธิ

เทคนิคและวิธีการทำ : นำบอระเพ็ดที่แก่พอประมาณ มัดเป็นท่อนๆยาว 1 คืบ นำมาแช่น้ำเกลือในอัตราส่วน บอระเพ็ด 1 กก./น้ำเกลือ 300 กรัม แช่หมักไว้ 1 สัปดาห์

การนำไปใช้ประโยชน์ : ป้อนให้แพะกินวันละ 2-3 วัน

5.การใช้ขมิ้นผงรักษาแผลในกระเพาะทางเดินอาหาร

เทคนิคและวิธีการทำ :นำขมิ้นสดตากแห้งหลังบดเป็นผง

การนำไปใช้ประโยชน์ : นำขมิ้นผงมาผสมในอาหารให้กิน 1 ช้อนโต๊ะ:อาหาร 1 กิโลกรัมให้กินติดต่อ 4-5 วัน

6.การใช้มะพร้าวอ่อนแก้อาการท้องเสีย

เทคนิคและวิธีการทำ : นำมะพร้าวอ่อนที่ยังไม่มีเนื้อผ่าเป็นชิ้นๆ โดยปลอกเปลือกสี เขียวออก แล้วนำมาแช่น้ำเกลือในอัตราส่วน มะพร้าว 1 ลูกต่อเกลือ 100 กรัม แช่ไว้ประมาณ 1 สัปดาห์

การนำไปใช้ประโยชน์ : นำมาป้อนให้แพะกิน 2-3 ชิ้น อาทิตย์ละ 2 ครั้ง

7.สมุนไพรรักษาแพะป่วยมีน้ำมูกไหล

เทคนิคและวิธีการทำ :โดยนำส่วนผสมทั้งหมดมาตำให้ละเอียด จากนั้นนำมาใส่ปากแล้วพ่นใส่จมูกแพะวันละ 1 ครั้ง

การนำไปใช้ประโยชน์ :ใช้ได้กับแพะทุกอายุ โดยพ่นใส่จมูกวันละ 1 ครั้ง

นายมูฮำหมัดรุสดี หะยีลาเปะ เล่าเรื่อง
นักวิชาการส่งเสริมการเกษตร

เขียนใน GotoKnow โดย เกษตรยะลา
ใน องค์ความรู้..จากเรื่องเล่า

คำสำคัญ (Tags): #แพะรับบาป ตำรวจชอบจับแพะ

หมายเลขบันทึก: 303328เขียนเมื่อ 4 ตุลาคม 2009 23:15 น. ()แก้ไขเมื่อ 6 กันยายน 2013 21:40 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-อนุญาตแบบเดียวกันจำนวนที่อ่าน