วัฒนธรรมองค์กร

จริงๆ แล้ว ช่วงเทศกาลปีใหม่  ไม่ได้มีความหมายพิเศษนักในความรู้สึก  แต่ก็ถือว่าเป็นโอกาสที่ดีในการปวารณาตนเพื่อเริ่มต้นตั้งสติทำในสิ่งที่ดีๆ กว่าช่วงเวลาที่ผ่านมา   เราระลึกอยู่เสมอว่าสิ่งที่เราได้ทำไปแล้วนั้นให้บทเรียนอะไรกับเรา  แล้วเราจะทำให้ดีขึ้นได้อย่างไร...
   เมื่อวานนี้ (3 ม.ค.49) ทีมงาน สรส. (สถาบันเสริมสร้างการเรียนรู้เพื่อชุมชนเป็นสุข)ก็นัดมาพบปะพูดคุยกัน  เพื่ออัพเดตปฎิทินกิจกรรม  ซึ่งตารางนัดหมายของ คุณทรงพล  ผอ.สรส.(และผอ.โครงการความร่วมมือเพื่อพัฒนาสถาบันการจัดการความรู้ชุมชนท้องถิ่น) ก็ยาวไปตลอดทั้งเดือน  แทบจะไม่ได้เจอหน้าเจอตากันเลย  และช่วงนี้ ทาง สรส.ก็ต้องเตรียมย้ายสถานที่ทำงานใหม่ ไปอยู่ตึกแถวรัชดาฯ  เราก็เลยถือโอกาสเป็นการเริ่มต้นในการทำงานใหม่  และก็ร่วมกันสร้างวัฒนธรรมขององค์กรร่วมกัน...
   การทำงานแบบพี่แบบน้องเป็นสิ่งที่ สรส.ปฏิบัติเสมอมา  พี่ทรงพลบริหารลูกน้องด้วยสมองและหัวใจ  คอยให้แง่ความคิดดีๆ  เป็นที่ปรึกษาคอยแนะนำการทำงาน  โดยไม่เคยบอกเลยว่าต้องทำแบบนี้ๆ  เพียงแต่ให้หลักการ  แล้วให้เราเป็นผู้ออกแบบงานชิ้นนั้นด้วยตัวเอง   ซึ่งในมุมหนึ่งเป็นการเปิดโอกาสให้เราได้คิด ได้ทำ  ได้สร้างสรรค์งานด้วยตัวเอง  แต่ในอีกมุมหนึ่งถ้าเรายังมีประสบการณ์ที่ยังไม่มากพอ  งานชิ้นนั้นก็อาจจะไม่สมบูรณ์เท่าที่ควร  ซึ่งพี่ทรงพลจะไม่ตัดสินงานใครง่ายๆ  เพียงแต่คอยถามกลับเสมอว่า  แล้วเราคิดว่าทำดีแล้วหรือยัง  และถ้าจะทำให้ดีมากกว่านี้ควรทำอย่างไร  ซึ่งพวกเราก็ตั้งใจอยากให้งานออกมาดี อยากที่จะพัฒนางาน
    โอกาสเป็นสิ่งที่เรามีอยู่แล้ว นอกนั้นก็เป็นเรื่องของความทุ่มเท มุ่งมั่น ตั้งใจ  พร้อมที่จะเรียนรู้ แก้ไขปรับปรุง...แต่นอกจากนี้ก็ยังมีอีกเงื่อนไขหนึ่งที่ไม่อยากเอ่ยถึง คือเรื่องของ เวลา  ขณะนี้สิ่งที่ สรส.กำลังเผชิญ คือการจัดการสิ่งที่เข้ามากับเวลาที่มี  งาน สรส.เป็นงานที่ขยายสู่วงกว้าง  พี่ทรงพลเองให้ความสำคัญเรื่องของการสร้างเครือข่ายการเรียนรู้   และในส่วนตัวชอบเรื่องการเรียนรู้อยู่แล้ว   จะมีความสุขที่ได้ทำงานกับผู้คน และองค์กรอื่นๆ อยู่เสมอ  จึงให้ความสำคัญกับการทำงานเรื่องต่างๆ แม้จะงานใหญ่ หรืองานเล็ก  ไม่ค่อยแตกต่างกัน 
   ในขณะที่สิ่งที่ได้เรียนรู้ทั้งกับตัวพี่ทรงพลเอง หรือกับทีมงาน  ในตลอดเส้นทางเดินก็มีมากมายเหลือเกิน  ถึงแม้เราจะได้ทบทวนสิ่งเหล่านั้นอยู่เสมอ   แต่ด้วยเงื่อนของเวลากับสิ่งที่ต้องเดินหน้าต่อไป  และทีมงานที่มีไม่มาก   ทำให้ยังขาดการสื่อสารข้อมูล ความรู้เหล่านั้นไปสู่สังคม และเครือข่ายพันธมิตร
   แม้กระทั่ง Blog ที่เป็นช่องทางการสื่อสารไปสู่สาธารณะชนได้ในวงกว้าง สะดวก รวดเร็ว  ซึ่งทาง สรส. ก็เห็นความสำคัญส่วนนี้อยู่  แต่ที่ผ่านมาข่าวความเคลื่อนไหวที่นำมาลง  ก็เป็นเพียงส่วนน้อยเท่านั้น  ทั้งข่าวสารจากทางทีม สรส.เอง  หรือกับหน่วยปฏิบัติการทางพื้นที่  โดยตัวของนักจัดการความรู้  ที่มีหน้าที่ออกแบบกระบวนการเรียนรู้ร่วมกับชุมชน  จัดห้องเรียนชุมชน เพื่อมุ่งไปสู่การก่อเกิดสถาบันการจัดการความรู้ของชุมชน   ร่วมกับทีมส่วนกลาง สรส.ในการฝึกฝนเป็นคุณอำนวย และคุณลิขิต  ขยายหลักการและเครื่องมือของ KM ไปสู่เครือข่ายทั้งในภูมิภาค ภาคกลาง ภาคเหนือ และภาคใต้   ร่วมประสานงานกับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นให้มาตระหนักเรื่องของการเรียนรู้ และการจัดการความรู้ในองค์กร เพื่อขยายผลไปสู่การพัฒนาชุมชนท้องถิ่น  เหล่านี้เป็นต้น  
   ความสะดวกในการใช้อินเตอร์เนตในพื้นที่ต่างจังหวัดก็ยังมีไม่มาก  ดังนั้น ข้อมูลที่นำมาลงใน Blog ที่ผ่านมาอาจจะสะดุดๆ ไปบ้าง  อาจจะยังไม่สามารถสื่อความได้ชัดเจนมากนัก
   การปวารณในปีใหม่นี้  สิ่งหนึ่งคือ  ทาง สรส.จะพยายามนำสิ่งที่ต่างๆ ที่พวกเราได้เรียนรู้นำมาแลกเปลี่ยนกับชุมชน Blog ให้มากขึ้น  และจะพยายามผลักดัน นักจัดการความรู้ท้องถิ่น และหน่วยปฏิบัติงานอื่นในพื้นที่มาร่วมแบ่งปันประสบการณ์
   วัฒนธรรมขององค์กรอีกสิ่งหนึ่งของพวกเราในเรื่องการเรียนรู้  คือเราจะพึงพิจารณางานของเราอยู่เสมอว่า ทำไปแล้วได้พัฒนาตน  พัฒนาจิต  และพัฒนาสังคม  หรือไม่  หรือมากน้อยเพียงใด.