ภูมิภาคเอเชีย

เอเชียใต้

เอเชียใต้ เป็นอนุภูมิภาคของทวีปเอเชีย เป็นที่ตั้งของประเทศอินเดีย, ปากีสถาน, บังคลาเทศ, ศรีลังกา, เนปาล, ภูฏาน และมัลดีฟส์ มีพื้นที่กว้าง 4,480,000 ตารางกิโลเมตร หรือ 10% ของทวีปเอเชีย ภูมิภาคนี้ยังเป็นที่รู้จักกันในอีกชื่อหนึ่งว่า อนุทวีปอินเดีย ประเทศที่ตั้งอยู่ในภูมิภาคนี้ทั้งหมดต่างก็เป็นสมาชิกขององค์กรความร่วมมือในภูมิภาคเอเชียใต้ (The South Asian Association for Regional Cooperation หรือ SAARC) ในบางครั้งพื้นที่บางส่วนหรือทั้งหมดของประเทศอัฟกานิสถานก็ถูกจำแนกให้เป็นส่วนหนึ่งของภูมิภาคเอเชียใต้ด้วย

อนุภูมิภาคเอเชียใต้แบ่งออกเป็น 3 ส่วนคือ

รัฐในเขตเทือกเขาหิมาลัย ได้แก่ ภาคเหนือของอินเดีย, เนปาล, ภูฏาน,บังคลาเทศ

ประเทศหมู่เกาะในมหาสมุทรอินเดีย ได้แก่ ศรีลังกา และมัลดีฟส์

ภาคใต้ของอินเดีย และประเทศปากีสถาน

เอเชียใต้เป็นภูมิภาคที่มีประชากรอยู่อาศัยหนาแน่นมากที่สุดแห่งหนึ่งของโลก มีจำนวนประชากรกว่า 1 พันล้านคนอาศัยอยู่ในภูมิภาคนี้ ซึ่งคิดเปรียบเทียบเป็นสัดส่วนเท่ากับ 1 ใน 3 ของชาวเอเชียทั้งหมด หรือ 1 ใน 5 ของประชากรโลก อัตราความหนาแน่นของประชากรเท่ากับ 305 คนต่อพื้นที่ 1 ตารางกิโลเมตร คิดเป็นสัดส่วนที่สูงกว่าอัตราความหนาแน่นโดยเฉลี่ยของประชากรโลกถึง 7 เท่า

ภูมิภาคเอเชียใต้มีประวัติศาสตร์ความเป็นมายาวนาน อารยธรรมโบราณได้พัฒนาขึ้นในพื้นที่ลุ่มแม่น้ำสินธุ

เอเชียกลาง

ประวัติศาสตร์เอเชียกลาง

ดินแดนเอเชียกลางเป็นบริเวณที่ทำการเกษตรได้ลำบากและอยู่ห่างไกลจากทะเลทำให้ถูกตัดขาดจาก

เส้นทางการค้า เมืองใหญ่ๆเกิดขึ้นในบริเวณนี้น้อย ชาวนอมาดิกที่เชี่ยวชาญการขี่ม้าเป็นกลุ่มชนหลักในทุ่งหญ้าสเตปในบริเวณนี้ ความสัมพันธ์ระหว่างชาวนอมาดิกและกลุ่มชนอื่นๆในเอเชียกลาง เต็มไปด้วยความ

ขัดแย้ง ทักษะในการขี่ม้าของพวกเขาทำให้กลายเป็นนักรบที่มีประสิทธิภาพกลุ่มหนึ่งของโลก ผู้นำเผ่าจะเป็นผู้จัดการนำเผ่าย่อยๆมารวมกันเป็นกองทัพ ตัวอย่างของกลุ่มชนเหล่านี้ เช่น ชาวฮั่นที่เข้ารุกรานยุโรป ชาวเติร์กที่อพยพเข้าสู่ทรานโซเซียนา ชาวหวู่และหู่ที่โจมตีจีน และชาวมองโกลที่มีอิทธิพลในเอเชียและยุโรป

ความโดดเด่นของชาวนอมาดิกสิ้นสุดลงในพุทธศตวรรษที่ 21 เมื่ออาวุธสมัยใหม่เข้ามามีบทบาทในสงคราม จักรวรรดิรัสเซีย ราชวงศ์หมิงของจีน และมหาอำนาจอื่นเข้าครอบครองเอเชียกลางทั้งหมดในพุทธศตวรรษที่ 24 หลังการปฏิวัติรัสเซีย พ.ศ. 2460 รัสเซียเข้าครอบครองเอชียกลางเอบทั้งหมด เหลือแต่มองโกเลีย

และอัฟกานิสถานที่เป็นรัฐเอกราช แต่มองโกเลียก็เป็นรัฐบริวารรัฐหนึ่งของโซเวียต และโซเวียตพยายามเข้าครอบงำอัฟกานิสถานแต่ไม่สำเร็จ ส่วนที่ถูกโวเวียตยึดครองได้มีการพัฒนาอุตสาหกรรมแต่วัฒนธรรมท้องถิ่นถูกกดขี่ เมื่อ โซเวียตสลายตัวไปเมื่อ พ.ศ. 2534 รัฐของโซเวียตในเอเชียกลาง 5 รัฐได้เป็นรัฐเอกราช

เอเชียกลาง
เอเชียกลางเป็นดินแดนที่เคยรวมอยู่กับสหภาพโซเวียตที่ปกครองด้วยระบอบเผด็จการคอมมิวนิสต์และใช้ระบบเศรษฐกิจแบบสังคมนิยม แม้ได้รับเอกราชการปกครองตนเองและหันมาใช้ระบบเศรษฐกิจแบบเสรีนิยมแล้ว แต่ระบบเก่าที่ฝังรากลึกอยู่เกือบร้อยปี ทำให้ความเปลี่ยนแปลงในภูมิภาคนี้เป็นไปอย่างล่าช้า
เอเชียกลางเป็นภูมิภาคที่เคยรวมอยู่กับดินแดนบางส่วนที่ตั้งอยู่ในทวีปยุโรปเป็นประเทศสหภาพโซเวียต ต่อมาดินแดนต่างๆ ของประเทศสหภาพโซเวียตทั้งในทวีปยุโรปและเอเชียกลางได้ประกาศแยกออกเป็นสาธารณรัฐอิสระเพื่อปกครองตนเอง ทำให้ประเทศสหภาพโซเวียตต้องล่มสลายลงใน พ.ศ.2534 สาธารณรัฐในเอเชียกลางที่แยกตัวออกมาจากอดีตสหภาพโซเวียต มี 8 ประเทศ ได้แก่ คาซัคสถาน อุซเบกิสถาน คีร์กีซ เติร์กเมนิสถาน ทาจิกิสถาน จอร์เจีย อาร์เมเนีย และอาเซอร์ไบจาน มีขนาดพื้นที่รวมกันประมาณ 4.2 ล้านตารางกิโลเมตร คิดเป็นร้อยละ 10 ของเนื้อที่ทวีปเอเชีย หรือร้อยละ 1 ของพื้นผิวโลกทั้งหมด

ที่ตั้ง
เอเชียตั้งอยู่ระหว่าง เอเชียตะวันตกเฉียงใต้กับรัสเซีย ประกอบด้วยดินแดน 2 ส่วน โดยมีทะเลสาบแคสเปียนคั่นอยู่ คือ ดินแดนด้านตะวันออกของทะเลสาบแคสเปียน ได้แก่ คาซัคสถาน คีร์กีซ เติร์กเมนิสถาน ทาจิกิสถาน กับดินแดนทางด้านตะวันตกของทะเลสาบแคสเปียน ได้แก่ จอร์เจีย อาร์เมเนีย อาเซอร์ไบจาน

ภูมิภาคเอเชียกลาง ประกอบด้วยประเทศ

     1.คาซัคสถาน
     2.อุซเบกิสถาน
     3.คีร์กีซ
     4.เติร์กเมนิสถาน
     5.ทาจิกิสถาน
   6.จอร์เจีย
   7.อาร์เมเนีย
   8.อาเซอร์ไบจาน

เมืองหลวง อัลมาตี
เมืองหลวง ทาชเคนต์
เมืองหลวง อาชคาบัด
เมืองหลวง บิชเคก
เมืองหลวง ดูชานเบ
เมืองหลวง ทบิลีซี
เมืองหลวง เยเรวาน
เมืองหลวง บากู

อาณาเขต     ทิศเหนือ ติดต่อกับ ประเทศสหพันธ์รัฐรัสเซีย
                    ทิศตะวันออก ติดต่อกับ ประเทศจีน
                    ทิศใต้ ติดต่อกับ ประเทศอัฟกานิสถาน อิหร่าน ตุรกี
                    ทิศตะวันตก ติดต่อกับ ทะเลดำ

ลักษณะภูมิประเทศ
                แบ่งออกเป็น 2 เขต
                1. เขตเทือกเขาและที่ราบสูง เทือกเขาทางตะวันออกเป็นแนวภูเขาสูงที่ต่อเนื่องมาจากแนวเทือกเขาในเอเชีย ได้แก่ เทือกเขาเทียนชานและปามีร์ มียอดเขาสูงที่สุดคือ ยอดเขาคอมมิวนิสต์ สูง 7,495 เมตร อยู่ในประเทศ ทาจิกิสถาน ส่วนเทือกเขาทางใต้ ได้แก่ เทือกเขาคอเคซัส ในประเทศ จอร์เจีย อาร์เมเนียและอาเซอร์ไบจาน ส่วนที่ราบสูง เป็นที่ราบสูงเชิงเขาลาดลงสู่ที่ราบและทะเลสาบแคสเปียนทางตะวันตก ได้แก่ ที่ราบสูงทางภาคเหนือและภาคตะวันออกในประเทศคาซัคสถาน    อุซเบกิสถาน เติร์กเมนิสถานและมีทะเลสาบบอลคาซ ซึ่งเป็นทะเลสาบบนที่ราบสูงอยู่ทางตะวันออกของภูมิภาคนี้
                2. เขตที่ราบ ได้แก่ ที่ราบที่อยู่ทางตะวันออกของทะเลสาบแคสเปียน เรียกว่า ที่ราบตูราน ในประเทศ คาซัคสถาน อุซเบกิสถาน และเติร์กเมนิสถาน ซึ่งเป็นที่ราบต่อเนื่องมาจากที่ราบไซบีเรีย ในเขตที่ราบนี้มีทะเลสาบที่สำคัญคือ ทะเลสาบอูราล
ลักษณะภูมิอากาศ
            แบ่งออกเป็น 4 เขต อากาศส่วนใหญ่ของเอเชียกลางแห้งแล้งเป็นทะเลทรายและกึ่งทะเลทรายในเขตอบอุ่น เพราะอยู่ในเขตอิทธิพลของลมที่พัดมาจากเขตความกดอากาศสูงภายในทวีปไม่มีความชื้นมีแต่ความแห้งแล้ง อยู่ห่างไกลจากทะเลและมีภูมิประเทศเป็นที่ราบสูงและเทือกเขาเป็นขอบ ทำให้ได้รับอิทธิพลความชื้นจากทะเลน้อย
                1. เขตอากาศแบบกึ่งทะเลทราย หรือทุ่งหญ้ากึ่งทะเลทราย ได้แก่ พื้นที่ส่วนใหญ่ของคาซัคสถาน พืชพรรณธรรมชาติ คือ ทุ่งหญ้าสเตปป์
                2. เขตอากาศแบบทะเลทราย ได้แก่ ทะเลทรายคีซิลคุม ในประเทศอุซเบกิสถานและภาคใต้ของคาซัคสถาน ทะเลทรายคาราคุมในเติร์เมนิสถาน ทะเลทรายทังคุมและทะเลทรายมูยุนคุมในคาซัคสถาน
                3. เขตอากาศแบบเมดิเตอร์เรเนียน ได้แก่ ชายฝั่งทะเลดำของจอร์เจีย ชายฝั่งทะเลสาบแคสเปียนของอาเซอร์ไบจาน ชายฝั่งภาคใต้ของเติร์เมนิสถาน
                4. เขตอากาศแบบที่สูง ได้แก่ เขตเทือกเขาในคีร์กีซ ที่สูงปามีร์ในทาจิกิสถาน เขตเทือกเขาคอเคซัสในจอร์เจีย อาร์เมเนียและอาเซอร์ไบจาน
ลักษณะทางสังคมวัฒนธรรม
                ประวัติความเป็นมา เอเชียกลางมีประวัติความเป็นมาแตกต่างกัน 2 กลุ่ม
                1. ดินแดนทางตะวันออกของทะเลสาบแคสเปียน เป็นพื้นที่แห้งแล้ง ประชากรส่วนใหญ่นับถือศาสนาอิสลาม มีอาชีพเลี้ยงสัตว์แบบเร่ร่อน และเคยอยู่ใต้อำนาจของอาณาจักรมองโกลมาก่อน
                2. ดินแดนทางตะวันตกของทะเลสาบแคสเปียน พื้นที่ส่วนใหญ่เป็นภูเขา ประชากรส่วนใหญ่นับถือศาสนาคริสต์ ประกอบอาชีพเพาะปลูกในเขตเชิงเขาและที่ลุ่มน้ำ เคยอยู่ภายใต้การปกครองของอาณาจักรออตโตมันมาก่อน หลังจากการสถาปนาประเทศสภาพโซเวียต พ.ศ.2465 ดินแดนเหล่านี้ต้องตกเป็นส่วนหนึ่งของสภาพโซเวียต ต่อมาได้แยกตัวเป็นสาธารณรัฐ มีอิสระในการปกครองตนเอง จนทำให้สหภาพโซเวียตต้องล่มสลายลง

ประชากร
                เอเชียกลางเป็นภูมิภาคที่มีประชากรน้อยที่สุดของทวีปเอเชีย บริเวณที่มีประชากรหนาแน่น ได้แก่ อาร์เมเนีย อาเซอร์ไบจาน จอร์เจีย ส่วนบริเวณที่มีประชากรเบาบางคือ คาซัคสถานและเติร์กเมนิสถาน
            เชื้อชาติ
            ส่วนใหญ่เป็นพวกคอเคซอย์หรือพวกผิวขาว ได้แก่ ชาวอุซเบก รัสเซีย อาเซอร์ เติร์กเมน อาร์เมเนีย ทาจิก มองโกลลอยด์ ซึ่งเป็นประชากรในคาซัคสถาน คีร์กีซและทาจิกิสถาน
            ภาษา
            เนื่องจากเคยอยู่ภายใต้การปกครองของสภาพโซเวียตนานเกือบ 100 ปี ทำให้ประชากรทุกประเทศต้องเรียนรู้และใช้ภาษารัสเซียเป็นภาษากลางในติดต่อสื่อสาร
            ศาสนา
            ประเทศที่อยู่ทางตะวันออกของทะเลสาบแคสเปียน ประชากรส่วนใหญ่นับศาสนาอิสลาม ส่วนประเทศที่อยู่ทางตะวันตกของทะเลสาบแคสเปียน ประชากรส่วนใหญ่นับถือศาสนาคริสต์
ลักษณะทางเศรษฐกิจ
            ทรัพยากรแร่ธาตุ
                - น้ำมันและก๊าซธรรมชาติ แหล่งผลิตสำคัญได้แก่ อาเซอร์ไบจาน เติร์กเมนิสถาน คาซัคสถานและคีร์กีซ
                - ถ่านหิน แหล่งผลิตสำคัญ คือ คาซัคสถาน คีร์กีซ จอร์เจีย ทาจิกิสถาน เติร์กเมนิสถาน
                - เหล็ก แหล่งผลิตสำคัญคือ คาซัคสถาน อาเซอร์ไบจาน โครเมียม คาซัคสถานเป็นประเทศที่ผลิตได้มากที่สุดในโลก
                - ทองคำ แหล่งผลิตสำคัญคือ คีร์กีซ อาร์เมเนีย
                - ทองแดง แหล่งผลิตสำคัญคือ อาร์เมเนีย คาซัคสถาน
            ป่าไม้
                มีน้อยเพราะพื้นที่ส่วนใหญ่แห้งแล้งเป็นทะเลทรายและกึ่งทะเลทราย แต่มีทุ่งหญ้าอุดมสมบูรณ์เหมาะแก่การเลี้ยงสัตว์
            การเพาะปลูก
                มีการปลูกข้าวสาลี ฝ้าย ข้าวโพด ข้าวบาร์เลย์ในเขตที่ราบทางตะวันออกของทะเลสาบแคสเปียน และที่ราบลุ่มแม่น้ำทางตะวันตกของทะเลสาบแคสเปียน   มีการปลูก พืชผลเมดิเตอร์เรเนียน ได้แก่ ข้าวสาลี องุ่น ส้ม พืชผัก
            การเลี้ยงสัตว์ ได้แก่ แกะ แพะ โคเนื้อ โคนม ม้า ลา ซึ่งเป็นแหล่งเลี้ยงสัตว์ที่สำคัญของโลก เพราะพื้นทีส่วนใหญ่เป็นทุ่งหญ้าในการเลี้ยงสัตว์
            การอุตสหากรรม ส่วนใหญ่อยู่ประเทศ คาซัคสถาน อาร์เมเนีย และอาเซอร์ไบจาน ได้แก่   การผลิตเหล็กและเหล็กกล้า ยานยนต์ เครื่องจักรการเกษตร ปิโตรเคมีและเคมีภัณฑ์ สิ่งทอ
            การประมง แหล่งประมงสำคัญคือ ทะเลสาบแคสเปียน การผลิตไข่ปลาคาร์เวียร์ ที่ได้จากปลาสเตอร์เจียน ในเขตเติร์กเมนิสถาน อาเซอร์ไบจานและคาซัคสถาน
            ปัญหาต่างๆในเอเชียกลาง
                1. ปัญหาแคว้นนากอร์โน-คาราบาก ซึ่งเป็นดินแดนของอาเซอร์ไบจานที่ประชากรส่วนใหญ่นับถือศาสนาอิสลาม แต่แคว้นนากอร์โน-คาราบาก ประชากรส่วนใหญ่นับถือศาสนา จึงต้องการแยกตัวเป็นอิสระเพื่อปกครองตนเอง
                2. ปัญหาความขัดแย้งในทาจิกิสถาน ระหว่างฝ่ายรัฐบาลที่นิยมลัทธิคอมมิวนิสต์แบบรัสเซียกับฝ่ายมุสลิมที่ต้องการเปลี่ยนแปลง
                3. ปัญหาความขัดแย้งในจอร์เจียภายในรัฐบาลและเรียกร้องเพื่อแยกตัวเป็นอิสระของจังหวัดอับคาเซียและออสเซเทีย
                4. ปัญหาด้านเศรษฐกิจ การล่มสลายของสหภาพโซเวียต ทำให้สาธารณรัฐต่าง ๆ รวมตัวเป็นเครือรัฐเอกราช   และต่างพยายามเปลี่ยนระบบเศรษฐกิจจากสังคมนิยมเป็นแบบเสรีนิยม โดยการโอนกิจการของรัฐบางอย่างให้เอกชนเข้ามาดำเนินการแทน    แต่ก็ดำเนินไปด้วยความล้าช้า เพราะความผูกพันในระบบเก่าที่ฝังลึกอยู่ในระบบเศรษฐกิจของประเทศมานานเกือบร้อยปี ทำให้ภาวะเศรษฐกิจยังไม่พัฒนาขึ้น ประกอบกับระบบการค้า
               การคมนาคมขนส่ง การจัดการยังล้าหลัง ประชาคมโลกจึงไม่ค่อยเชื่อมั่นในระบบการธนาคารและเงินตราของสาธารณรัฐที่เกิดใหม่เหล่านี้ นอกจากนี้ยังมีหลายประเทศมีปัญหาความขัดแย้งภายในที่เป็นปัญหาเร่งด่วนต้องแก้ไข จึงยังไม่ได้หันมาพัฒนาด้านเศรษฐกิจของประเทศอย่างจริงจัง

เขียนใน GotoKnow โดย วิมล
ใน ภูมิภาคเอเชีย

คำสำคัญ (Tags): #ภูมิภาคเอเชีย#เอเชีย

หมายเลขบันทึก: 288068เขียนเมื่อ 16 สิงหาคม 2009 15:53 น. ()แก้ไขเมื่อ 24 มิถุนายน 2012 02:48 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-อนุญาตแบบเดียวกันจำนวนที่อ่าน