การระดมพลังกลุ่ม หรือ การจัดการความรู้ในชุมชนแนวปฏิบัติ นับแต่การจัดการความรู้ในตัวคน(Tacit knowlege) จนถึงระดับจัดการความรู้ที่มีเครื่องมือต่างๆ ช่วยสร้างความรู้ขึ้นจากประสบการณ์ให้เป็นความรู้ที่จัดการอย่างเป็นระบบภายนอกตัวคน (Explicit knowlege) เป็นกระบวนการเรียนรู้และมีพัฒนาการอยู่เสมอ มากกว่าที่จะเป็นสิ่งของที่เบ็ดเสร็จ ตายตัว ดังนั้น การขับเคลื่อนชุมชนแนวปฏิบัติ จึงควรเน้นทั้งจุดหมาย ผลลัพธ์ และตัวกระบวนการ ซึ่งเครื่องมือในการจัดการความรู้ โดยเฉพาะการแลกเปลี่ยนบทเรียนและการระดมพลังวางแผนเป็นกลุ่ม จะมีบทบาทมาก หากไม่มีการคำนึงองค์ประกอบสำคัญทั้งสองด้าน เราอาจได้สิ่งที่เป็นผลลัพธ์ แต่ไม่ได้กระบวนการเรียนรู้ ดังนี้เป็นต้น
Mind Mapping และสื่อต่างๆ เพื่อการระดมพลังกลุ่มในขั้นตอนต่างๆของกระบวนการการขับเคลื่อนชุมชนแนวปฏิบัติ เช่น การพบปะพูดคุย การเยี่ยมเยือนแบบสร้างพลัง การถอดบทเรียน การแลกเปลี่ยนประสบการณ์ การสื่อสารและนำเสนอรายงาน ผลการดำเนินงาน กระบวนการวางแผนอย่างมีส่วนร่วม เหล่านี้ หากคำนึงถึงการนำมาใช้เพื่อเป็นเครื่องมือและวิธีการจัดการความรู้ เพื่อเป็นนวัตกรรมการจัดการความรู้ชุมชนปฏิบัติ ควบคู่ไปกับการขับเคลื่อนชุมชนแนวปฏิบัติไปด้วยแล้ว กิจกรรมต่างๆที่เกี่ยวข้อง จะสามารถออกแบบให้เป็นเครื่องมือเชิงกระบวนการ ที่เป็นการจัดการความรู้และการทำงานเป็นทีม อยู่ในตัวเองไปด้วย เช่น การพบปะพูดคุยกัน การประชุมอย่างสร้างสรรค์ การจัดเวทีระดมความคิด การจัดเวทีถอดบทเรียนและเสริมศักยภาพเพื่อกลับไปทำงานให้มีพลังยิ่งๆขึ้น เหล่านี้เป็นต้น
เพื่อดำเนินการดังกล่าว หลักคิดในการประยุกต์ใช้ Mind Mapping และ สื่อต่างๆ จะมีหลักคิดและความเป็นเหตุเป็นผล กำกับอยู่เบื้องหลัง ซึ่งจะทำให้กิจกรรมการขับเคลื่อนชุมชนแนวปฏิบัติ เป็นการปฏิบัติทางความคิด และการออกแบบเชิงยุทธศาสตร์การคิดที่ลุ่มลึก รอบด้าน ไปด้วย ที่สำคัญคือ
Mind Mapping และสื่อต่างๆ ที่นำมาใช้ ควรมีหลักที่สอดคล้องกับหลักคิดดังกล่าว เช่น
ด้วยแนวทางดังกล่าวนี้ Mind Mapping และการใช้สื่อ ก็จะมีพลังในฐานะเป็นกระบวนการจัดการความรู้ และเป็นกระบวนการขับเคลื่อนชุมชนแนวปฏิบัติ พัฒนาคน พัฒนางานเชิงยุทธศาสตร์ และก่อเกิดนวัตกรรมการจขัดการใหม่ เป็นทีม พร้อมกันไปด้วย
ผมอ่านแล้ว ได้เห็นแนวทางในการทำงานร่วมกับกลุ่มต่างๆในพื้นที่เพิ่มขึ้นครับ
ไม่ได้พบกับพี่นานมากครับตั้งแต่ปี 2532 (อดีต บอส.รุ่น 1 ของ รศ.ดร.สมอาจ วงษ์ขมทอง Chantaburi Project)
ดีใจมากเลย พี่เพิ่งคุยให้กับหลายคนฟังว่า มี อ.สุรศักดิ์ อดีต บอส. ยังคงก้าวหน้าในเส้นทางที่เคยเริ่มต้นมาด้วยกันกับสถาบันฯอาเซียน พี่จำได้สิ รุ่นแรกๆ ของ บอส. พี่ยังนับถือในอุดมคติและความสดในการเรียนรู้จากสนาม
ยิ่งเห็นเส้นทางของสุรศักดิ์ ที่ก้าวมาถึงกระทั่งเวลานี้แล้ว น่าชื่นชมมากเลย เป็นทุนมนุษย์ที่มีคุณค่ามาก ขอให้งอกงามและเติบโตในแนวทางนี้ต่อไปมากๆนะ เพราะหาคนที่สะสมภูมิปัญญาจากการปฏิบัติอย่างบูรณาการแบบนี้ยาก
ถ้ามีโอกาส อยากชวนสรุปบทเรียนและเก็บเกี่ยวแรงบันดาลใจในการทำงาน มาคุยที่สถาบันบ้าง รวมทั้งเวลาพี่จัดเวทีชุมชนในพื้นที่ ซึ่งตอนนี้พี่ทำเครือข่ายวิจัยในเขตเมือง-ชนบท ของลุ่มน้ำท่าจีน-แม่กลอง อยู่ อยกเชิญไปช่วยเป็นคนถ่ายทอดบทเรียนและจุดประกายการทำงานให้เครือข่ายนักวิจัยท้องถิ่นบ้าง
อีกอย่าง ถ้าเป็นไปได้ เราอาจจะเป็นตัวเชื่อม พัฒนาความร่วมมือทางวิชาการระหว่างสถาบัน จากต่างมหาวิทยาลัย ทั้งเรื่องการทำวิจัย การเรียนการสอน การฝึกอบรม และการดำเนินโครงการบริการทางวิชาการต่างๆ
ดีใจและขอบคุณมากเลย พี่จะบอกต่กับพวกเราที่เคยทำงานด้วยกัน ทุกคนต้องดีใจมาก ต้องจัดว่าเป็นตัวตนและความเป็นรูปธรรมของการพัฒนาที่ยั่งยืน ที่ปรากฏอยู่ในตัวคน จริงๆ
ใช้ Mind Map นำเสนองานและข้อมูลองค์กร เพื่อเปิดเวทีเสวนาแบบสบายๆ กับคนภายนอก
http://www.pantown.com/board.php?id=11476&area=4&name=board5&topic=94&action=view